Lezen H3 - tekstverbanden en signaalwoorden

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Hoofdstuk 3 - Lezen (blz. 64)

Tekstverbanden en signaalwoorden 

Wat gaan we vandaag doen?

in toetsweek: toets H3

Lesdoel vandaag: je kunt opsommingen, tegenstellingen en voorbeelden in een tekst herkennen en begrijpen

Hoe? Eerst uitleg, dan oefenen met opdrachten in boek (P. 68 opdracht 4)

Klaar?  lezen voor de lijst!

Leesvaardigheid tot nu toe

Hoofdstuk 1: Hoofdzaken en hoofdgedachte

Hoofdstuk 2: Tekstdoel en publiek

Nieuwe stof:

Hoofdstuk 3: Verbanden en signaalwoorden

(opsomming, tegenstelling, voorbeeld).

Hoofdstuk 1: Hoofdzaken

Kernzinnen: eerste, tweede of laatste zin van een alinea.

Als je alle kernzinnen op een rijtje zou zetten, heb je dus de hoofdzaak van de tekst te pakken!

Hoofdstuk 1: Hoofdgedachte

Het belangrijkste van de tekst, samengevat in één zin.

Wat is het belangrijkste dat over het onderwerp wordt gezegd?

Je vindt de hoofdgedachte vaak in de inleiding of in het slot.

H2: Tekstdoel

Een schrijver schrijft niet zomaar een tekst.

Hij heeft altijd een doel voor ogen: hij wil iets met zijn tekst.

Bovendien houdt een schrijver rekening met zijn publiek.

Je kunt verschillende tekstsoorten en tekstdoelen noemen.

Hoofdstuk 2: Tekstdoel (en publiek)

Het doel van een tekst kan zijn:

• informeren
• overtuigen
• amuseren
• instrueren
• activeren

Kun je bij elk doel een tekstsoort bedenken?

1

2

2

4

5

6

7

Na

omdat

en

in eerste

omdat

Nu

want

N

Deze tekstverbanden moet je kennen:

1. opsommend verband (opsomming)

         - dingen die met elkaar te maken hebben, worden achter     

            elkaar opgenoemd.

         - voorbeelden van signaalwoorden: ten eerste, om te 

            beginnen, bovendien, ook, verder, ten slotte, en, 

            opsommingstekens

Deze tekstverbanden moet je kennen:

2. tegenstellend verband (tegenstelling)

         - tegenovergestelde zaken worden genoemd

         - voorbeelden van signaalwoorden: maar, tegenover, toch, 

            echter, hoewel, daarentegen, ofschoon

Deze tekstverbanden moet je kennen:

3. toelichtend verband (toelichting/voorbeeld)

         -  een onderwerp wordt uitgelegd, verduidelijkt, 

            vaak met behulp van voorbeelden

         - voorbeelden van signaalwoorden: bijvoorbeeld, zo, als, 

            zoals, denk aan, neem nou

Het kabinet werkt aan een algeheel vuurwerkverbod om zorg- en hulpverleners in deze coronacrisis niet nog meer te belasten. En daarmee wordt opeens mogelijk waar al jaren om geroepen wordt door onder meer artsen, agenten en bestuurders - maar waar ook veel weerstand tegen is.

Bij welk tekstverband hoort het signaalword 'en'?

1. Toelichtend verband (voorbeeld)
2. Tegenstellend verband
3. Opsommend verband

Het kabinet werkt aan een algeheel vuurwerkverbod om zorg- en hulpverleners in deze coronacrisis niet nog meer te belasten. En daarmee wordt opeens mogelijk waar al jaren om geroepen wordt door onder meer artsen, agenten en bestuurders - maar waar ook veel weerstand tegen is.

Bij welk tekstverband hoort het signaalword 'maar'?

1. Toelichtend verband (voorbeeld)
2. Tegenstellend verband
3. Opsommend verband

Leg in je eigen woorden uit wat tekstverbanden en signaalwoorden zijn.

Vandaag:

Les 1 (fictie): 

- Lezen uit je leesboek

- Feedback geven op recensies Graphic Novel 

- Verder lezen

Les 2:

- Herhaling lezen H3;

- Verder werken met weektaak

Lezen H3: tekstverbanden

Drie soorten tekstverbanden (er komen er meer in H4)

1. Opsommend verband
2. Tegenstellend verband

3. Toelichtend verband

Maken: Lezen H3, opdracht 1, 2 + 4 

Aftekenen: Volgende week maandag af en nagekeken. Klaar? Aftekenen.  

'Vuurwerkverbod betekent einde vuurwerktraditie'

We lezen een tekst over het vuurwerkverbod.

Daarna maken jullie vragen over de tekst.

'Vuurwerkverbod betekent einde vuurwerktraditie'

Het kabinet werkt aan een algeheel vuurwerkverbod om zorg- en hulpverleners in deze coronacrisis niet nog meer te belasten. En daarmee wordt opeens mogelijk waar al jaren om geroepen wordt door onder meer artsen, agenten en bestuurders - maar waar ook veel weerstand tegen is.

Het algehele vuurwerkverbod geldt alleen dit jaar, maar vuurwerkliefhebbers zijn er niet gerust op en bestuurders zien mogelijkheden voor een andere viering in de toekomst. Leidt het verbod tot een nieuwe vuurwerktraditie in Nederland?

Een aantal burgemeesters hoopt van wel. Onder andere Pieter Broertjes, de burgemeester van Hilversum. Hij werkt in zijn gemeente al jaren aan een andere, veiligere viering van oud en nieuw. Dit jaar biedt volgens hem een kans. Nederlanders kunnen zich door de huidige situatie ook de komende jaren anders tot vuurwerk verhouden.

Consumentenpsycholoog Patrick Wessels denkt dat het moeilijk wordt om mensen mee te krijgen in een verbod, juist omdat het om vuurwerk gaat. "De aantrekkingskracht zit er voor een groot deel in dat het afsteken daarvan de rest van het jaar niet mag."

Wat is de tegenstelling in deze zin?
Het algehele vuurwerkverbod geldt alleen dit jaar, maar vuurwerkliefhebbers zijn er niet gerust op en bestuurders zien mogelijkheden voor een andere viering in de toekomst.

Welk signaalwoord van het toelichtend verband zie je in de zin?
Een aantal burgemeesters hoopt van wel. Onder andere Pieter Broertjes, de burgemeester van Hilversum. Hij werkt in zijn gemeente al jaren aan een andere, veiligere viering van oud en nieuw. Dit jaar biedt volgens hem een kans.

Vul onderstaande zinnen aan:
Ik vind dat er een vuurwerkverbod moet komen en ...
Ik vind dat er een vuurwerkverbod moet komen, maar ................ . Neem nou ......

Lezen H3: tekstverbanden

Maken: Lezen H3 (vanaf blz. 64) - opdracht 1, 2 + 4 

Leerdoel

- Je moet de tekstverbanden en signaalwoorden uit H3 kennen.

- Je moet de tekstverbanden en signaalwoorden kunnen herkennen en begrijpen.