3.1 cultuur

• Maatschappijwetenschappen
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

§3.1

 cultuur

leerdoelen

• Wat verstaan we onder het begrip cultuur?
• Welke cultuurelementen zijn er?
• Wat zijn materiële en wat zijn immateriële aspecten van een cultuur.
• Wat verstaan we onder dominante- , sub- en tegenculturen?
  

00:40

welke verschillende reacties heb je in het filmpje gezien?

00:43

leg uit waarom begroetingen te maken hebben met socialisatie. Maak in je antwoord gebruik van elementen uit de omschrijving van het kernconcept socialisatie.

Schrijf de definitie van cultuur op.

iedere cultuur bestaat uit elementen die mensen met elkaar delen en weer door gegeven worden aan de volgende generaties.  (socialisatie)

cultuurverschillen zijn soms aan de buitenkant zichtbaar en soms totaal niet. Begroeten is niet altijd vanzelfsprekend wanneer je met mensen van een andere cultuur te maken hebt.

cultuurverschillen

regels  (normen) zorgen ervoor dat je je op een bepaalde manier gedraagt. Deze regels zitten in het hoofd van mensen en nemen ze mee als ze in contact komen met mensen van andere culturen.
Denk aan netjes eten, je mag niet stelen etc.
Bij instituties bedoelen we het geheel van gedragsregels de zorgen dat mensen zich binnen de regels van hun groep gedragen.

normen en instituties

er zijn ook cultuurelementen die je aan de buitenkant kunt merken.
Denk aan symbolen zoals taal, vlaggen, bepaalde kleding etc. Dit noemen we materiele aspecten van een cultuur

uitdrukkings-
vormen

cultuurelementen

er zijn cultuurelementen die mensen in hun hoofd meedragen.
Zoals idealen, een geloof of levensfilosofie maar ook beelden, verhalen etc. die mensen hebben over een gebeurtenis.

waarden

opvattingen voorstellingen

Wat mensen in hun hoofd meedragen:
waarden opvatting voorstellingen

Wat je aan de buitenkant kunt zien/ merken:
uitdrukkingsvormen


Hoe hun gedrag geregeld wordt:
Normen: regels waar ze zich aan moeten houden
instituties: geheel aan gedragsregels die het gedrag van mensen regulieren

materiële aspecten van cultuur

onder materiële aspecten van een cultuur verstaan we tastbare en/of concrete zaken.

     gebouwen

     symbolen

concreet en tastbaar

merken

kunst

Leg uit waarom een taal behoort tot de materiële aspecten van een cultuur.

immateriële aspecten van cultuur

waarden en gedrag zijn verbonden. Omdat we bepaalde zaken belangrijk vinden gedragen we er ook naar.

zie je niet maar bepalen gedrag

waarden

normen die voortkomen uit waarden

culturen liggen niet vast maar zijn relatief: tijd en plaatsgebonden

het volkslied zingen in de VS is een ...

1. immaterieel aspect
2. materieel aspect

Geef een voorbeeld waaruit de relativiteit van cultuur blijkt.

Dominante cultuur

• De normen, waarden en gewoonten van de meeste mensen in een land
  

• Bijvoorbeeld: de intocht van Sinterklaas of 's avonds rond zes uur warm eten

• Maar ook: vrijheid van meningsuiting en gelijke behandeling van vrouwen

subculturen

• kleinere culturen die onderdeel zijn van de dominante cultuur
• vriendenclubs, school

• Maar ook grotere subculturen zoals Friezen of jeugdculturen
  

tussencultuur

voor immigranten duurt het vaak een paar generaties voordat de nieuwe cultuur de oude heeft overgenomen

surinaamse bruiloft in Nederland

tegencultuur

groep die perse geen onderdeel willen uitmaken van de dominante cultuur

Je weet nu:

• de definitie van het kernbegrip cultuur
• welke cultuurelementen er zijn.
• wat het verschil is tussen materiele en immateriele aspecten van een cultuur en je kunt verschillende voorbeelden noemen
• wat het verschil is tussen de dominante-, sub- en tegencultuur en er voorbeelden van geven.