Je kunt de volgende formuleerfouten herkennen en verbeteren: lijdende vorm, tangconstructie, dat-als constructie, onjuist beknopte bijzin en losstaand zinsgedeelte.
Je weet wat boekopdracht 1 inhoudt.
Slide 3 - Slide
Even opfrissen
Waarom is het belangrijk om helder, concreet en correct te formuleren?
Wat is ook alweer het verschil tussen een (foutief) pleonasme en een (foutieve) tautologie?
'Je moet voorkomen dat je niet een onvoldoende haalt.'
Slide 4 - Slide
1. Lijdende vorm
Slide 5 - Slide
Lijdende vorm
passief
'door'
worden + voltooid deelwoord
'De auto wordt door de man gekocht.'
Bedrijvende vorm
actief
het onderwerp verricht duidelijk een handeling
korter
'De man koopt de auto.'
Slide 6 - Slide
Valkuil 1: lange, saaie, moeilijke zinnen
De boeiende inhoud van de inleiding die gehouden werd door uw collega Van den Kardenburg, zal door ons aan onze directie voorgelegd worden ter overdenking.
Uw collega Van den Kardenburg heeft een boeiende inleiding gehouden. De inhoud daarvan zullen wij ter overdenking aan onze directie voorleggen.
Slide 7 - Slide
Valkuil 2: incongruentie
Alle docenten worden deze Minkema-pen geschonken.
Een meewerkend voorwerp wordt aangezien als onderwerp.
Wat moet je doen om deze fout te kunnen ontdekken?
Slide 8 - Slide
Actieve zinnen lezen prettiger
Er is door hem een onderzoek gedaan.
Hij heeft onderzoek gedaan.
Slide 9 - Slide
2. Tangconstructie
Wat zou hiermee bedoeld worden?
Slide 10 - Slide
Tangconstructie
Woorden of zinsdelen die bij elkaar horen, staan ver uit elkaar.
De ‘grijpers’ van een tang worden uit elkaar geduwd door andere woorden: de tang staat wijd open.
Hierdoor raakt de lezer de draad kwijt!
Slide 11 - Slide
Hoe ontstaat een tangconstructie?
Te veel ruimte tussen lidwoord en zelfstandig naamwoord 'De nog net aan de klauw van de kat ontsnapte muis...'
Te veel ruimte tussen persoonsvorm en de rest van het ww. gezegde 'Hij heeftna lang aarzelen en zijn spaargeld herhaaldelijk tellen, beslotenhet nieuwe computerspel te kopen.'
Onderbroken bijzin 'Het was direct duidelijk dat, hoewel hij blijft ontkennen, hij...'
Slide 12 - Slide
Hoe op te lossen?
Zinnen opknippen en bij elkaar horende delen bij elkaar plaatsen!
Bijv.: 'Hij heeft besloten het nieuwe computerspel te kopen, nadat hij lang had geaarzeld en zijn spaargeld had geteld.'
Slide 13 - Slide
Dat-als constructie
'Speciale' variant van tangconstructie
'We spraken af dat als ik mijn loon zou krijgen, we direct een kaartje zouden kopen.'
'We spraken af dat we direct een kaartje zouden kopen, als ik mijn loon zou krijgen.'
Slide 14 - Slide
3. Foutief beknopte bijzin
Wat is het verschil tussen een hoofdzin en een bijzin?
Een hoofdzin kan op zichzelf staan, een bijzin is afhankelijk van de hoofdzin
In een hoofdzin staan ow en pv in principe naast elkaar
'Ik heb makkelijke schoenen aangedaan, omdat we vandaag veel gaan wandelen.'
Wat is een beknopte bijzin?
Slide 15 - Slide
Foutieve beknopte bijzin
Gewone bijzinnen bevatten een ow en een pv
Beknopte bijzinnen niet: Bijv.: 'Om bij het WK te pieken, namen de veldrijders in de weken ervoor wat gas terug.'
Slide 16 - Slide
Wanneer fout?
Denkbeeldige ow van de beknopte bijzin = ow van de hoofdzin, anders: fout!
Dus: bedenk wat het ow van de beknopte bijzin is. Komt het niet overeen? Dan aanpassen!
Optie 1: ow en pv toevoegen aan de beknopte bijzin, óf
Optie 2: ow hoofdzin overeen laten komen met denkbeeldige ow van de bijzin
Slide 17 - Slide
Voorbeeld
'Bij het theater aangekomen, bleken onze kaarten voor de voorstelling al opgehaald.'
Ow en pv in bijzin:
'Toen we bij het theater aankwamen, bleken onze kaarten voor de voorstelling al opgehaald.'
Ow hoofdzin overeen laten komen met denkbeeldige ow van de bijzin:
'Bij het theater aangekomen, hoorden we dat onze kaarten voor de voorstelling al opgehaald waren.'
Slide 18 - Slide
Aan de slag
Maak in ieder geval 2 opdrachten van opdracht 11, 12 en 13
Blz. 263 - 265
Lees alvast de theorie voor de volgende les (zie plan van aanpak)
Klaar? Kijk na met de antwoorden uit Classroom
Ook daarmee klaar? Dan iets voor jezelf doen tot de uitleg over boekopdracht 1
Slide 19 - Slide
docs.google.com
Slide 20 - Link
Vooruitblik
Vrijdag: les 4 Formuleren
Huiswerk: maak de opdrachten van vandaag af en lees de theorie voor de volgende les