2.4 Confrontatie Grieks-Romeinse en Germaanse cultuur

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Romeinen en Germanen

Vreedzame confrontatie

1) Handel

2) Germaanse soldaten als huurlingen en hulptroepen aan de grens - kennen het gebied, de cultuur, de stammen 
(vgl. gastarbeiders in NL)

3) Wederzijdse beïnvloeding (waar je mee omgaat...)

4) Taal, architectuur, gebruiken, etc. 

Hermanns-monument 

(1875)

In het jaar 9 n.C.:

Slag bij het Teutoburgerwoud

 - 

'Varusslag'

De 'ondergang' van het Romeinse Rijk

- Zwakker centraal bestuur  -  "Keizers sterven niet in bed"

- Lange grenzen zijn op den duur lastig(er) te verdedigen --> soldatenkeizers, die elkaar bestrijden

- Opsplitsing van het Romeinse Rijk in Oost en West - blijvende verdeeldheid

- Binnenvallende stammen/volken (volksverhuizing) die van verzwakte grenzen en verzwakt bestuur profiteren 

Christenen in het Romeinse Rijk

Het Christendom verspreidt zich snel in het Romeinse Rijk. 

De goede wegen en de aantrekkingskracht van het geloof 

zorgen ervoor dat veel mensen christen worden.

De Grote Volksverhuizing tussen de 3e en 5e eeuw.

De Hunnen waren een stam uit Azië. Ze waren gevreesd omdat ze erg wreed zouden zijn. Europese stammen slaan op de vlucht en kunnen, nu de grenzen niet meer zijn bewaakt, het Romeinse Rijk binnentrekken.

De Vandalen kwamen helemaal tot aan Rome. Ze plunderden de stad een paar keer en roofden zelfs het goud van de tempeldaken. Het begrip vandalisme komt inderdaad van de plunderende Vandalen.

De Angelen en Saksen steken de Noordzee over en komen terecht in Engeland.

Veel namen van stammen kom je tegenwoordig nog steeds tegen in namen van landen en streken: Franci (Frankrijk), Alemanni (Duitsland, in het Frans: Allemange), Bavarii (Beieren), enz.

Plundering van Rome

410 door de Vandalen

476 door de Goten

Einde 

West-Romeinse Rijk

En het Oost-Romeinse Rijk?

• Het Oost-Romeinse Rijk blijft nog bijna 1000 jaar langer bestaan: pas in 1453 wordt Constantinopel ingenomen door de Turken.
  
• Dat komt vooral doordat het goed beschermd ligt tussen woestijnen en bergen. 
• Bovendien geeft de Oost-Romeinse keizer vijanden geld om met rust gelaten te worden. 
  

Tegenwoordig is de Hagia Sophia (Aya Sophia) één van de grootste moskeeën ter wereld. In de tijd van het Oost-Romeinse Rijk was dit de grootste christelijke kerk ter wereld.

Wat is er gebleven?

• In de duizend jaar dat het West-Romeinse Rijk heeft bestaan, heeft het veel achtergelaten
• Bijvoorbeeld: de taal (Latijn), de godsdienst (christendom), techniek, de kalender en wetgeving.
  
• Veel kennis van de grote Griekse en Romeinse geleerden blijft bewaard in boeken, vooral in de bibliotheken van het Oost-Romeinse Rijk.
  

De Amerikaanse schilder Thomas Cole maakte tussen 1833-1836 een serie schilderijen over een niet-bestaand rijk, dat erg lijkt op het Romeinse Rijk (maar het niet is!).

Dit is het vijfde schilderij uit de serie en heet Desolation (verlatenheid, eenzaamheid), en toont een rijk nadat het is ingestort.

Ook hier lijkt het weer een beetje op Rome, na de val van het West-Romeinse Rijk: de ruïnes zijn overgebleven...