P3W1 A&F Het zenuwstelsel

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Hoe staat het ervoor met jullie energie?

😒🙁😐🙂😃

Leerdoelen

• Je kunt benoemen wat de vijf belangrijkste taken van het zenuwstelsel zijn.
• Je kunt uitleggen hoe het zenuwstelsel ingedeeld wordt op grond van de bouw (anatomisch) en op grond van de werking (fysiologisch).
• Je beschrijft in eigen woorden de werking van het zenuwstelsel
• Je legt het verschil tussen het animale en vegetatieve zenuwstelsel uit.
  
• Je tekent in een afbeelding van de hersenen de 4 hersenkwabben en maakt daarbij inzichtelijk waar de grote hersenen, kleine hersenen, tussenhersenen en hersenstam zich bevinden.
  
• Je benoemt per hersenonderdeel ten minste 2 belangrijke functies.
• Je vat samen wat de functies zijn van de hyothalamus, de hypofyse, de thalamus en de pijnappelklier en vertelt in eigen woorden hoe zij werken.
• 
  

Lesinhoud

• Taken van het zenuwstelsel
  
• Algemene werking zenuwstelsel
  
• Indeling van het zenuwstelsel
  
• Anatomie zenuwweefsel
• Onderdelen van de hersenen
  
• Hersenvliezen
  
• Anatomie van de hersenen
  
• Fysiologie van de hersenen
  

Wat weet je al van het zenuwstelsel?

Opdracht 1

Zoek in 2-tallen op wat de 5 taken zijn van het zenuwstelsel, met daarbij ook een voorbeeld ervan.

Schrijf dit op de wisbordjes.

10 minuten de tijd

Klassikale terugkoppeling.

- Regulatie van weefsels en organen: bijv. hard wegrennen als je achterna gezeten wordt.

Coördinatie:

-Activiteiten van weefsels en organen bijv. zingen 

-Vegetatieve/vitale functies: je lichaam versnelt je hartritme bij inspanning

-Contacten met de buitenwereld: bijv. een afspraak bij de huisarts maken, omdat je klachten hebt.

-Psychische functies: denken, dromen etc.

Functie zenuwstelsel

• Regulatie van weefsels en organen
  
• Coördinatie van de activiteiten van weefsels en organen
  
• Coördinatie van vitale functies
  
• Coördinatie van contacten met de buitenwereld
  
• Coördinatie van psychische functies
  

01:43

Leg in eigen woorden uit hoe het zenuwstelsel is verdeeld in 2 onderdelen.

Het centrale en het perifere zenuwstelsel, het centrale is beschermd door botstructuren (de binnen de muren) het perifere is de buitenzijde van het zenuwstelsel. 

Centrale bestaat uit hersenen en ruggenmerg, perifere uit zenuwcellen.

02:02

Wat is het animale zenuwstelsel?

1. Zenuwstelsel voor onbewuste functies
2. Reguleert spijsvertering
3. Beheert hormoonlevels
4. Zenuwstelsel voor bewuste acties

04:20

Willekeurig zenuwstelsel

Onwillekeurig

autonoom

Vegetatief

animaal

Somatisch

Sympatisch

Parasympatisch

04:31

Wat reguleert het parasympatisch zenuwstelsel?

1. Hartslag verhogen
2. Vecht-of-vluchtreactie
3. Rust en spijsvertering
4. Ademhaling versnellen

Algemene werking

•  Sensorische input  (opvangen van prikkels)
•  Verwerking
  
•  Motorische output  (reageren op..)

Indeling zenuwstelsel

• Anatomische indeling;
  

       - Centrale zenuwstelsel.

       - Perifere zenuwstelsel

•  Fysiologische indeling;
  

         - Vegetatieve (autonoom/onwillekeurige)

         - Animale (willekeurige)

Anatomische indeling

Centrale zenuwstelsel

Grote hersenen

Tussenhersenen

Hersenstam

Kleine hersenen

Ruggenmerg

Perifere zenuwstelsel

Hersenzenuwen

Ruggenmergzenuwen

Fysiologische indeling

Is gebaseerd op de functie van de delen van het zenuwstelsel gezien vanuit 3 aspecten;

1. Soort integratie: zorgen dat alle delen (animaal en vegetatief) één geheel vormen
2. Hiërarchie:  op bepaalde niveaus
3. Richting van het signaal: afferent of efferent (aan- of afvoerend)

De hiërarchie en richting van impulsen in het zenuwstelsel zijn essentieel voor de coördinatie en integratie van lichaamsfuncties. Hier is een overzicht:

Hiërarchie

Sensorische neuronen: Deze neuronen ontvangen prikkels van zintuigen (zoals huid, ogen, oren) en sturen impulsen naar het centrale zenuwstelsel (CZS).

Schakelneuronen (interneuronen): Deze bevinden zich in het CZS en verwerken de binnenkomende sensorische informatie. Ze spelen een cruciale rol in het interpreteren van signalen en het bepalen van de juiste respons.

Motorische neuronen: Deze sturen impulsen vanuit het CZS naar spieren of klieren om een reactie te veroorzaken, zoals beweging of afscheiding van hormonen12.

Richting van Impulsen

Sensorische impulsen: Deze bewegen van de periferie (zoals huid of zintuigen) naar het CZS. Ze worden door sensorische neuronen naar het ruggenmerg en de hersenen geleid1.

Motorische impulsen: Deze bewegen van het CZS naar de periferie. Motorische neuronen sturen impulsen naar spieren of klieren om een actie uit te voeren2.

Opdracht

Doel: Inzicht krijgen in de werking van het centrale zenuwstelsel

Hoe: Voor je heb je per 2-tal een afbeelding van de hersenen en het ruggenmerg.

 Ga in de afbeelding de onderdelen aangeven: denk aan:

         - Welke kwabben? Hersenvliezen?

         - Limbische systeem

         - Thamalus, hypothamalus, hypofyse en pijnappelklier

         - Geef per onderdeel aan welke functie dit heeft of welke hersenfunctie er zit.

 Bedenk een praktijkvoorbeeld waarbij de zorgvrager een probleem heeft in het centrale zenuwstelsel.

 Welke symptomen zie je dan bij de zorgvrager?

 Op het eind wisselen jullie met elkaar de tekeningen uit.

Alleen/duo of groep: Groepjes van 2/3 personen

Hulp: Thieme, powerpoint

Tijd: 60 minuten

Resultaat: Kennis over het centraal zenuwstelsel is opgedaan, met daarbij behorende complicaties.

Klaar: Ga aan de slag met opdracht slaap/waakritme

Evaluatie

• Doelstelling behaald?
• Tips en tops 

Bronnen

Anatomie en fysiologie clips:

Zenuwstelsel:

https://youtu.be/mcVnfY-fPTk

https://youtu.be/Q03B3SfpKE8

https://www.youtube.com/watch?v=OFh7UKALar4

https://youtu.be/W8lNZhEb3eU

De hersenen:

https://www.youtube.com/watch?v=Nr59Rq0_1Xg

https://youtu.be/GB0alp3liYQ

Hersenzenuw:

https://youtu.be/jdnXawjMeig

Anatomie ruggenmerg:

https://youtu.be/wlTDG9iP8Qk

TM Traject: Module 11 Regeling door zenuwen. 

11.1 Het zenuwstelsel

Datzaljeleren.nl :

 e-Xpert mbo: Anatomie & Fysiologie - Zenuwstelsel

 Anatomie-online.nl:

 https://www.anatomie-online.nl/zenuwstelsel.html

Bronnen

Thieme Meulenhoff module 11: regeling door zenuwen hoofdstuk 1: het zenuwstelsel