P3W1 A&F Het zenuwstelsel

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Leerdoelen

• Je kunt benoemen wat de vijf belangrijkste taken van het zenuwstelsel zijn.
• Je kunt uitleggen hoe het zenuwstelsel ingedeeld wordt op grond van de bouw (anatomisch) en op grond van de werking (fysiologisch).
  
• Je kunt uitleggen hoe de bouw is van zenuwcellen en steuncellen.
  
• Je kunt uitleggen wat bedoeld wordt met witte stof en grijze stof.
  
• Je kunt uitleggen hoe impulsen door prikkels worden opgewekt.
  
• Je kunt uitleggen hoe de impulsgeleiding verloopt.
  
• Je kunt uitleggen hoe een impuls via de synaps aan een volgende (zenuw)cel wordt overgedragen

Bronnen

Thieme Meulenhoff module 11: regeling door zenuwen hoofdstuk 1: het zenuwstelsel

Lesinhoud

• Taken van het zenuwstelsel
  
• Algemene werking zenuwstelsel
  
• Indeling van het zenuwstelsel
  
• Anatomie zenuwweefsel
  
• Fysiologie van de zenuwweefsel
  
• Onderdelen van de hersenen
  
• Hersenvliezen
  
• Anatomie van de hersenen
  
• Fysiologie van de hersenen
  

Wat weet je al van het zenuwstelsel?

Opdracht 1

Zoek in 2-tallen op wat de 5 taken zijn van het zenuwstelsel, met daarbij ook een voorbeeld ervan.

- Regulatie van weefsels en organen: bijv. hard wegrennen als je achterna gezeten wordt.

Coördinatie:

-Activiteiten van weefsels en organen bijv. zingen 

-Vegetatieve/vitale functies: je lichaam versnelt je hartritme bij inspanning

-Contacten met de buitenwereld: bijv. een afspraak bij de huisarts maken, omdat je klachten hebt.

-Psychische functies: denken, dromen etc.

Algemene werking

•  Sensorische input  (opvangen van prikkels)
•  Verwerking
  
•  Motorische output  (reageren op..)

Indeling zenuwstelsel

• Anatomische indeling;
  

       - Centrale zenuwstelsel.

       - Perifere zenuwstelsel

•  Fysiologische indeling;
  

         - Vegetatieve (autonoom/onwillekeurige)

         - Animale (willekeurige)

Anatomische indeling

Centrale zenuwstelsel

Grote hersenen

Tussenhersenen

Hersenstam

Kleine hersenen

Ruggenmerg

Perifere zenuwstelsel

Hersenzenuwen

Ruggenmergzenuwen

Spinale ganglia

Grensstrengen

Fysiologische indeling

Is gebaseerd op de functie van de delen van het zenuwstelsel gezien vanuit 3 aspecten;

1. Soort integratie: zorgen dat alle delen één geheel vormen
2. Hiërarchie:  op bepaalde niveaus
3. Richting van het signaal: afferent of efferent (aan- of afvoerend)

Zenuwweefsel

ZENUWCEL                                +                        STEUNCEL

(neuron)                                                                (gliacel)

                                                                                 

- motorische cellen                                         - astrocyten

- sensorisch cellen                                          - oligodendrocyten

- schakel cellen                                                 - microgliacellen

zenuwweefsel

Opdracht 2

Zoek in 2- tallen op (10 min):

• wat de bouw is van een zenuwcel;
• wat de functie is van de verschillende onderdelen. 
• Klassikaal nabespreken

Steuncellen (Neuroglia)

• Evenveel neuroglia als neuronen (zenuwcellen)
• Neuroglia hebben een essentiële rol bij de werking en de instandhouding van neuronen:

       - Voorzien van O2 en voedingsstoffen

       - Bescherming

Centraal zenuwstelsel -> gliacellen

Perifeer zenuwstelsel -> cellen van Schwann

Opdracht 3

• Zoek in 2-tallen de verschillende soorten steuncellen en hun functie (fysiologie) op (10 min).
• Klassikaal nabespreken

Opdracht 4

Zet voor jezelf schematisch weg, m.b.v. een voorbeeld, de werking (de 3 fasen) van de zenuwcel (neuron) (10 min):

•  Impulsopwekking
•  Impulsgeleiding
•  Impulsoverdracht 
• Klassikaal nabespreken

 

Fysiologie neurotransmitters

1. synaptische kloof

3. ion

4. receptor

5. ontvangende cel

6. vervolg impuls

7. neurotransmitter

8. gesloten kanaal

9 synaptisch blaasje

10. eerste impuls

11 eindknopje

Opdracht 5

Maak een start met de opdracht uit de planner van P3W1.

Wat niet af is is huiswerk.

Huiswerk

• Afmaken opdracht uit de planner P3W1
• Lezen in TM Traject Anatomie en Fysiologie: module 11 hoofdstuk 2 het centrale zenuwstelsel

Evaluatie

• Doelstelling behaald?
• Tips en tops 

Bronnen

Anatomie en fysiologie clips:

Zenuwstelsel:

https://youtu.be/mcVnfY-fPTk

https://youtu.be/Q03B3SfpKE8

https://www.youtube.com/watch?v=OFh7UKALar4

https://youtu.be/W8lNZhEb3eU

De hersenen:

https://www.youtube.com/watch?v=Nr59Rq0_1Xg

https://youtu.be/GB0alp3liYQ

Hersenzenuw:

https://youtu.be/jdnXawjMeig

Anatomie ruggenmerg:

https://youtu.be/wlTDG9iP8Qk

TM Traject: Module 11 Regeling door zenuwen. 

11.1 Het zenuwstelsel

Datzaljeleren.nl :

 e-Xpert mbo: Anatomie & Fysiologie - Zenuwstelsel

 Anatomie-online.nl:

 https://www.anatomie-online.nl/zenuwstelsel.html