3.4 Stedelijke cultuur in Nederland

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

3.4 Stedelijke cultuur in Nederland

1600-1700

Lesdoel

Aan het eind van deze les kun je:

• verklaren waarom de stedelijke burgerij in Nederland rijker en machtiger was dan in andere landen

• kenmerken van de Nederlandse schilderkunst benoemen 

Er komen 2 herhalingsvragen aan... 

Herhaling van de vorige les(sen)

Waarom werd de VOC opgericht?

Waar werd de WIC opgericht?
(meerdere antwoorden goed)

1. Voor de handel met Indië
2. Specerijenhandel
3. Voor de handel met Amerika en West-Afrika
4. Slavenhandel

Waarom werd Amsterdam het centrum van de wereldhandel in de 16e & 17e eeuw?

1. Vanwege de gunstige ligging als handelsknooppunt en de VOC.
2. Vanwege de grote bevolking en hoge koopkracht.
3. Vanwege de ontdekking van nieuwe handelsroutes.
4. Vanwege de rijkdom van de Nederlandse koning.

Sleep de naam naar de juiste persoon

Johan de Witt

(raads-pensionaris)

Hugo de Groot

(rechtsgeleerde)

Michiel de Ruyter

(zeeheld)

Willem III

van Oranje

(stadhouder)

Bekijk de afbeelding. Dit is een jonge Lodewijk XIV, afgebeeld als de god Apollo. Leg uit hoe je kan zien aan deze afbeelding dat Lodewijk XIV een absolute vorst was.

Noem een verschil tussen Lodewijk XIV en Jacobus II.

Wat is handelskapitalisme?

1. Alleenrecht om in een gebied (of in een bepaald product) handel te drijven.
2. Boeren werken voor de nijverheid of voor de export en niet alleen meer voor eigen dorp of streek.
3. Versterkt steunpunt voor de handel van bijvoorbeeld VOC of WIC
4. Kapitaal vermeerderen door handel te drijven én door gekochte (ingevoerde) materialen en grondstoffen te laten bewerken en daarna te verkopen met meer winst dan met handel alleen.

Wat zijn hugenoten?

1. Franse katholieken
2. Franse joden
3. Franse protestanten
4. mensen die niet in Frankrijk geboren waren.

Maak je klaar om aantekeningen te nemen

Uitleg

De Nachtwacht

1638: Amsterdamse schutterij wilde een groepsportret. 

Schutterij: gewapende burgerwacht die in de steden als een soort politie de orde bewaakte. 

Ze wilden het aan de wand van hun nieuwe gebouw hangen. 

Wat maakt de nachtwacht zo bijzonder?

Eerst: Keurig poseren in een rij

Rembrandt; een levendig schilderij; 

De compagnie van kapitein Frans Banninck Cocq en luitenant Willem van Ruytenburgh maakt zich gereed om uit te marcheren.

Waarom heet het de Nachtwacht?

Er komen 4 quizvragen aan... 

Over de komende lesstof

Wie waren de opdrachtgevers voor de kunst in Nederland?

1. De kerk
2. De koning
3. De adel
4. De burgerij

In de omringende landen was kunst in de 17e eeuw vaak alleen weggelegd voor de ...

1. Armen
2. Burgers
3. Boeren
4. Adel

Hoe noemen we de protestanten die uit Frankrijk naar de Republiek kwamen?

1. Huzaren
2. Hugonezen
3. Hugenoten
4. Hagenezen

Wat waren vooral onderwerpen van de kunst in Nederland?

Maak je klaar om aantekeningen te nemen

Uitleg

Een burgerlijke cultuur

Kunst werd gekocht door:

• In Europa: Koning, adel en de katholieke kerk
• In de Republiek was er geen koning, was er weinig adel en de katholieke kerk was verboden. Maar door:
• Rijke burgers
• Schilderijen van landschappen, stadsgezichten, kerkinterieurs en dagelijks leven

Burgerlijke cultuur

• Schilderijen, boeken en bouwkunst waren populair in de Republiek der Nederlanden

• Er was wel gewetensvrijheid (recht op eigen opvattingen en geloof) maar geen volledige godsdienstvrijheid (b.v: geen katholieke kerken bouwen, wel schuilkerken)

Herhaling

Herhaling

Afsluiting

Huiswerk voor volgende les:

3.4