Herhalingsles H10 TA3a

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

H10 Je verandert

Komende twee weken

• 'Highlights' van hoofdstuk 10 over seks, geslachtsorganen en relaties.
• Volgende week een S.O. over de belangrijkste leerdoelen van H10.
•  Rest van de periode behandelen we H11 over voortplanting.

Leerdoelen H10

• Je kunt uitleggen wat hormonen zijn en hoe hormonen werken zodat er veranderingen ontstaan.
• Je kunt primaire, secundaire en tertiaire geslachtskenmerken noemen/herkennen.
• Je kunt beschrijven hoe geslachtshormonen (oestrogeen/testosteron) ervoor zorgen dat er lichamelijke veranderingen op gaan treden.
• Je kunt beschrijven wat geslachtsgemeenschap is en hoe je seksueel opgewonden raakt.
• Je kunt de onderdelen van het mannelijk en vrouwelijk geslachtsorgaan benoemen.

Hormonen

Hormonen = regelstoffen. Gemaakt in hormoonklieren, bijv:

• Hypofyse = klein orgaantje onder aan de hersenen. 

Hormoonklier geeft hormonen af aan het bloed. Dan komt het bij doelwitorganen.

Werking hormonen

Op iedere cel zitten receptoren op het 

celmembraan.

Receptoren en hormonen hebben allemaal 

een eigen vorm, daarom passen hormonen 

alleen op bepaalde receptoren.

Bij lege receptoren gebeurt er niets. 

Als hormoon op receptor hecht, gaat de cel aan het werk.

Waar doet dit je aan denken?

Hoe groei je?

Je groeit door groeihormonen uit de hypofyse

1. hypofyse maakt groeihormoon
2. groeihormoon komt via bloed in al je organen
3. cellen in je bot reageren op het hormoon: celdeling.
4. Cellen worden groter= celgroei.

Geslachtshormonen

Hypofyse produceert hormonen in het

 begin van de puberteit. Die hormonen 

gaan naar de geslachtsorganen. Die 

reageren op deze hormonen door geslachtshormonen te maken:

• de zaadballen maken testosteron (mannelijk)
• de eierstokken maken oestrogeen (vrouwelijk)

Door deze geslachtshormonen ontstaan secundaire geslachtskenmerken.

Lichaam in de puberteit

Geslachtskenmerken = kenmerken waaraan je het verschil tussen jongens en meisjes kunt zien.

• primair: zijn vanaf geboorte aanwezig.
• secundair: ontstaan in puberteit.
• tertiair: verschillen in kleding/denken/gedrag.

Vanaf het begin van de puberteit ben je vruchtbaar (na 1e ongesteldheid/zaadlozing). Dan kun je kinderen krijgen. 

Keuze

• Maak de opdrachten:

10.1: opdrachten 7 en 8

10.2: opdrachten 4, 11 en 17

Of

• Maak een samenvatting van de leerdoelen.

Deze les

• Korte uitleg over seks
• Vragendoos
• Filmpje over consent
• Fabel/feit

Geslachtsorganen

Geslachtsgemeenschap

Vaak begint het vrijen met elkaar omhelzen en strelen op gevoelige plaatsen, zoals de geslachtsorganen.

De eikel en de clitoris zijn tijdens het vrijen extra gevoelig. Het vrijen tot aan de geslachtsgemeenschap noem je het voorspel. 

Geslachtsorganen

 Klaarkomen (orgasme) kan gebeuren tijdens het vrijen, maar ook al tijdens het voorspel of door masturbatie. 

Masturbatie word ook wel zelfbevrediging genoemd. Een jongen of meisje vrijt dan met zichzelf.

Opdracht

Lees het blad 'feit of fabel' door.

Bedenk eerst voor jezelf per stelling of het een feit of fabel is.

Zoek op de site info op, om te checken of je het goed had.

https://sense.info/nl

Je mag werken in tweetallen of alleen.

S.O. op donderdag 19/1 2e uur

Maandag beginnen we met 11.1, dus het volgende hoofdstuk. Dit is dus de laatste les van behandelde stof. BOEK B MEE!

• Leer thuis de leerdoelen van H10 (zie planner).

Maandag maken we samen ook een paar oefenvragen voor de S.O..

Vragen van de oefentoets online: 2 t/m 8 

Leuke site voor al je vragen

https://sense.info/nl

Feit of fabel?