§3 Deel 2 / Verplicht absolutisme

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Hey!

Goed dat je er bent!

Pak jouw spullen alvast:

• Doe je boeken open zodat ik het huiswerk kan zien.
  
• Log alvast in bij LessonUp

De Franse Revolutie

Verlicht absolutisme

Planning

• Huiswerkcheck
  
• Uitleg
  
• Zelfstandig werken
  
• Doelen checken
  

Leerdoel

Aan het eind van de les kun je uitleggen hoe vorsten omgingen met de kritische denkbeelden uit het verleden en wat verlicht absolutisme is. 

Wat was de verlichting?

Welke beroemde filosoof was een vertegenwoordiger van de verlichting?

1. Voltaire
2. Kant
3. Descartes
4. Plato

Wat was het belangrijkste thema in de verlichting?

1. Bevrijding van de geest
2. Bevrijding van de economie
3. Bevrijding van de staat
4. Bevrijding van de media

Verlichte ideeën 

- In Frankrijk kwam het volk in contact met de ideeën door:

- brieven, publicaties (tijdschriften, boeken), discussies in koffiehuizen en vooral in salons

Salons

Een literaire salon is een sociaal-literaire bijeenkomst waarbij verschillende schrijvers, dichters, filosofen en kunstenaars elkaar regelmatig ontmoeten om zaken op het gebied van literatuur, poëzie, filosofie en soms nog andere kunsten en politiek te bespreken. Deze bijeenkomsten werden met name georganiseerd door de edelen.

De Encyclopedie van Diderot werd het boegbeeld van de Verlichting in Frankrijk in de 18e eeuw. De eerste 28 delen zijn in Frankrijk gepubliceerd tussen 1751 en 1772.

In de encylopedie staan allerlei gebieden van kennis op wetenschappelijk bescheven. Bijvoorbeeld planten, voertuigen ect.

Publieke opinie: een verzameling van meningen als gevolg van discussie onder de burgers

Gaston van Orleans (1608-1660); broer van koning Lodewijk XIII; wilde meer macht en streed tegen koning en adviseurs

Lodewijk XIII (1601-1643); 

kardinaal Richelieu (1585-1642): adviseur van Lodewijk XIII en Lodewijk XIV

kardinaal Mazarin (1602-1661): adviseur van Lodewijk XIV

Oostenrijk

Pruisen

Duitse Bond

Verlicht absolutisme

Een vorst die alleen heerst, maar in het koningschap verlichte ideeën doorvoert. 

Zoals Frederik de Grote, koning van Pruisen. 

- Scholen/Universiteiten

- Infrastructuur 

- Soms afschaffing lijfeigenschap

- Beroepsleger

- Religieuze vrijheid

- Wetenschap

Ik ben geen dienaar van god, maar eerste dienaar van de staat.

Catharina de Grote 

van Rusland

Jozef II

(Habsburgse Rijk)

Frankrijk

Bakermat voor de verlichting.

Toch kende het geen verlicht absolutisme als bestuursvorm. 

Zo was er bijvoorbeeld: Censuur

Alles voor het volk,
maar niets door het volk past bij...

1. verlicht absolute vorst
2. democratische revolutie
3. abolitionisme
4. rationeel optimisme

Aan de slag!

Maken:

blz. 43

Klaar? In stilte even iets voor jezelf doen op de iPad.

Verlicht absolutisme

Sommige absolute vorsten in Europa gaan het verlichte denken overnemen. 

• Einde droit divin 
• geloofsvrijheid
• onderwijs voor het volk
• grondwet (mensenrechten)

Wel zorgden ze ervoor dat ze het alleenrecht bleven houden: geen inspraak voor de burgers en de vorst kon niet afgezet worden.

Verlicht absolutisme 

regeringsvorm waarbij absolute vorsten bereid waren om een aantal ideeën van de Verlichting uit te voeren

De adel, de kerk en de boeren kwamen in opstand tegen Josef II. Bedenk voor elke groep een reden.

De hervormingen die de verlichte vorsten doorvoerden hadden voor een groot deel van de bevolking voordelen. Noem er twee. Noem ook een nadeel van de hervormingen.

Verspreiding van verlichte ideeën

Tijdschriften

Koffiehuizen

Verenigingen (genootschappen)

Gaston van Orleans (1608-1660); broer van koning Lodewijk XIII; wilde meer macht en streed tegen koning en adviseurs

Lodewijk XIII (1601-1643); 

kardinaal Richelieu (1585-1642): adviseur van Lodewijk XIII en Lodewijk XIV

kardinaal Mazarin (1602-1661): adviseur van Lodewijk XIV

salons

publieke opinie

In de Verlichting werden wetenschap en rationeel denken populair, leg uit waarom.

Waarom was er in Frankrijk sprake van een strenge censuur? Gebruik in je antwoord het begrip 'ancien regime'.

Maken

Blz. 43

Klaar? In stilte even iets voor jezelf doen op de iPad.