Par. 5.3 Postindustrieel Nederland

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Postindustrieel Nederland 

2. Hoe werd de verzorgingsstaat beperkt?

Vorige les:

1. Hoe ontwikkelde de economie zich vanaf 1973?

Vandaag

1. Huiswerk bespreken

2. Uitleg par. 5.3

3. Opdrachten maken en bespreken

4. Leerdoelen bespreken

5. Afsluiten

Economie

In 1973 begon een economische crisis. Veel banen verdwenen door automatisering. Nederland veranderde in een postindustriële samenleving, waar de meeste mensen in de dienstensector werkten. Vanaf de jaren 90 werd Nederland een informatiemaatschappij, waarin mensen veel ICT gebruikten.

De economie vanaf 1973

• In 1973 ontstond een economische crisis door een hoge olieprijs en gestegen kosten van lonen en uitkeringen.
  
• Nederlandse producten waren duur geworden en werden daardoor minder verkocht. 

De crisis van 1973

Veel industriebedrijven verplaatsten hun productie naar lagelonenlanden. Ook verdwenen er banen door automatisering (vervanging van mensen door uit zichzelf werkende machines). 

Sommige bedrijven gingen failliet. 

Economische crisis van 1973: werkloosheid

• Voor het eerst sinds de jaren 30' ontstond grote werkloosheid.  Het dieptepunt was in 1984. 
• Na 1985 groeide de economie weer. 

De postindustriële samenleving

Ondertussen groeide de dienstensector. Hierdoor werd Nederland een postindustriële samenleving (samenleving waarin de dienstsector belangrijker is geworden dan de industriesector). 

Opkomst van de informatiemaatschappij

• Door de opkomst van computers en mobiele telefoons ontstond omstreeks 1990 ook een informatiemaatschappij (samenleving waarin mensen veel ICT gebruiken).
• Deskundigen voorspelden dat de economie dankzij ICT sterk zou blijven groeien, maar dat gebeurde niet. 

Economie vanaf 2000

• De economie groeide nauwelijks.
• Van 2008 tot 2016 was er een diepe crisis. 
• Nederland bleef welvarend, maar door automatisering bij banken en verzekeraars verdwenen veel kantoorbanen. Steeds meer mensen waren aangewezen op tijdelijk werk met lage lonen, bijv. in de schoonmaak en horeca. 

Hoe ontwikkelde de economie zich vanaf 1973?

Klassikaal lezen blz. 96

"Beperking van de verzorgingsstaat"

Beperking van de verzorgingstaat

• De kosten van de verzorgingsstaat liepen vanaf 1973 snel op. Dit kwam door de hoge aantallen werklozen en arbeidsongeschikten.
  
• Om de kosten te beperken besloot de overheid te bezuinigen op uitkeringen. Ook werd de AOW-leeftijd verhoogd en de ouderenzorg beperkt.
  

Nederland veranderde in een participatiesamenleving: een samenleving waarin mensen hun verantwoordelijkheid nemen voor hun eigen leven en omgeving.