V6 AK 6.2 Politieke ontwikkelingen Zuid-Amerika

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Programma deze week

Vandaag: herhaling politiek

Herhaling Politieke ontwikkelingen Zuid-Amerika met filmpje Argentijnse president. 

• Maken opdrachten of examenopgave
• Nabespreken examenopgave

Donderdag: Herhaling Landschappen en klimaat Zuid-Amerika

 Politieke ontwikkelingen

tot 1500: De Inca's (en Maya's en Azteken)

Zeer machtig, maar toch snel overgenomen door Europeanen? 

• Militair overwicht van de Europeanen
• Bondgenoten
• Ziektes

Plaatje zegt veel over geschiedenis Z-Amerika.

Toen de Spaanse conquistadores (veroveraars) in 1532 binnentrokken schakelden de inheemse maatschappelijke bovenlaag uit, verwoestten de tempels en paleizen van de Inca’s en bouwden op de fundamenten ervan hun kerken en overheidsgebouwen.

Koloniale periode 

Spanje & Portugal overheersen

Slaven werkten op de plantages

Inheemse gebieden niet

gekoloniseerd?

Wat zien we hier nu nog van?

Afstammelingen Afrikaanse slaven en Inheemse bevolking verdienen nog steeds minder dan blanken

Cliëntelisme

Mensen uit de bovenlaag bewijzen een persoon of een groep mensen een dienst in ruil voor politieke steun (stemmen!). De bevoorrechte positie die de elite hierdoor verwerft, wordt gebruikt om zichzelf te verrijken.

"Latifundia zijn geschonken aan de Spanjaarden en de Portugezen"

Van Oligarchie naar Democratie

• 1825 bijna alle landen onafhankelijk
• Administratieve indeling van koloniale tijd is belangrijk!
• Alles voor de elite tot ca. 1930: Oligarchie --> overschakeling van foodcrops naar cash crops
• daarna opkomst Populisme: nadruk op de band tussen de grote leider en het volk, uitstralen iets samen te doen

Opkomst van het populisme

Oligarchie (macht bij kleine groep mensen) zet kwaad bloed bij bevolking. Populistische partijen spelen hier op in. 

• Latijnse populus betekent volk.
• Populisten; belangrijk is charismatische leider en 
• spreken namens 'de mensen' of 'het volk'. 

'De mensen zijn het zat', 'het volk pikt het niet langer' en 'het is de schuld van de elite'. Zomaar drie zinnetjes die je met een heel klein beetje speuren al snel tegenkomt in toespraken en campagnes van populistische politici. Want populisten spreken altijd namens 'de mensen' of 'het volk'. Het Latijnse woord populus betekent niet voor niets letterlijk volk.

Na WO II --> bemoeiens vanuit de VS

Doel: tegengaan communisme in Zuid-Amerika (Koude Oorlog)

Gevolgen: militaire regimes aan de macht (geholpen door VS)

 --> dictaturen!

Pas in de economische crisis van de jaren '80 zijn de meeste van deze regimes afgezet

‘Moeders van de Plaza de Mayo’, naar het centrale plein in Buenos Aires waar zij tot op de dag van vandaag elke donderdag een stille demonstratie houden, getooid met karakteristieke witte hoofddoeken (luiers).

De huidige tijd

Strijd tussen neo-liberalisme & linkse regimes

Good governance???

Neo-Liberalisme

Hun beleid werd gekenmerkt door privatisering, bezuiniging op overheidsuitgaven, deregulering en vrijhandel

Aan de slag

Maken: 

- Opdrachten paragraaf 6.2

of

Maken examenopgave Zuid-Amerika met de atlas ipv kaartenkatern!

 - Straks bespreken we deze na -