Les 5 communicatie Actief luisteren, LSD Soorten vragen

• Sociale vaardigheden
• MBO
• Studiejaar 1

Welkom!

Weet jij

5 Redenen Waarom Mensen Niet Luisteren?

Log in op de lesson up

telefoons op stil, oortjes uit, tas van tafel.

Les 5 communicatie

reden 1 van slecht luisteren

Je bent teveel met jezelf of andere zaken bezig. Dat kunnen zowel activiteiten als gedachten zijn

en dan? Dit vereenvoudigt de boodschap van de zender waardoor je alleen dingen die 

voor jou relevant zijn op pikt

 en dus niet de gehele boodschap.

Reden 2 hersencapaciteit

De opnamecapaciteit van onze hersenen is zo’n 300 woorden per minuut, terwijl een gemiddeld persoon spreekt met maar 100 tot 140 woorden per minuut. 

De verleiding is dan groot om 

de restcapaciteit van onze hersenen

 op te vullen met andere gedachten. 

wat ga ik strakjes eten?

Reden 3 RUIS

Ruziende kinderen, een bekende die je voorbij ziet lopen, keiharde muziek

interne ruis, semantische ruis, kortom Ruis.

Reden 4 eigen interpretatie

We zijn snel geneigd boodschappen te interpreteren in termen van ervaringen en kennis die we al hebben.

Dus vullen we de boodschap al in met onze eigen ideeën.. oeps

hierdoor stoppen we met luisteren naar de ander...

Reden 5 Angst/onzekerheid/vooroordelen

Je bent onzeker of angstig bij je gesprekspartner, waardoor je zelfs een observerende opmerking opvat als een persoonlijke aanval. De persoon vertelt iets en direct betrek je het op jezelf.

Niet goed geluisterd dus.

Wat gaan we doen?

Herhaling actief luisteren + Ruis

Bespreken huiswerk Video's 

LSD verdieping : Concretiseren+ parafraseren in een gesprek 

Dit oefenen in duo´s 

Open en gesloten vragen

Soorten vragen theorie 

oefenen soorten vragen

Uitleg gebruik van Train tool

Aanmelden bij traintool + huiswerk voor volgende week

Check of je de volgende punten ziet

Je geeft aandacht aan de cliënt.

Je laat de cliënt zien dat je luistert.

Je reageert gepast.

Je let op non-verbale communicatie.

Casus

Debbie werkt in de thuiszorg als begeleider. Ze werkt al een aantal jaar bij mevrouw Paan en heeft daardoor een goede band met haar. Vandaag heeft mevrouw Paan een lang verhaal. Ze is verdrietig, omdat haar beide kinderen ruzie met elkaar hebben. Zij hebben sinds kort onderling helemaal geen contact meer met elkaar. Debbie besluit dat het weinig nut heeft om nu verder te werken en gaat er even voor zitten zodat mevrouw Paantjes haar verhaal kan doen. Zo te horen is het allemaal uit de hand gelopen, de hele situatie raakt u en doet u veel verdriet.' 'Dat klopt', zegt mevrouw Paan, en ze vervolgt haar verhaal: ‘Ik weet niet hoe het nu verder moet.’ 

vraag of de punten bij actief luisteren worden toegepast

Huiswerk Teams

Voor deze les hadden jullie de huiswerk opdracht met 4 video's waarin jullie gingen observeren en bedenken wat jullie beter konden doen dan de begeleiders in de video's.

13 mensen hebben dit ingeleverd, super! Ik heb jullie feedback gegeven.

De rest heeft het bekeken maar niet ingeleverd.

casus

Je loopt stage op een woongroep voor mensen met een beperking. Vandaag zie je de moeder van Thijs ( client die in een rolstoel zit) met een bezorgde blik aan de keukentafel zit. Je besluit om met haar het gesprek aan te gaan. 

Doel: erachter komen waarom mevrouw bezorgd kijkt en contact maken met de moeder. Je hebt wel een vermoeden, Thijs is de afgelopen maanden wat somber in zijn stemming. Dit komt omdat er op de woning wat nieuwe cliënten zijn komen wonen. Thijs moet hier altijd aan wennen.  

Wat is parafraseren?

Parafraseren betekent dat je de informatie van de ander verwerkt, interpreteert en in je eigen woorden weergeeft.

Zoals bij samenvatten in LSD.

Functies van parafraseren:

1. controleren of je je gesprekspartner goed hebt begrepen;

2. het gespreksthema verder verhelderen;

3. aanmoediging om verder te vertellen;

het selecteren van een bepaald onderwerp in het verhaal.

Tips bij parafraseren:

• doe het kort en bondig;
  
• doe het in eigen woorden;
  
• wees niet veroordelend;
  
• geef de ander ruimte om te reageren.

Wat is concretiseren?

Doorvragen met als doel iets wat iemand gezegd heeft specifiek te maken. 

uitdelen aan iemand of door 2 mensen laten voorlezen en nabespreken

Concretiseren oefening

Ik heb twee vrijwilligers nodig om een goed voorbeeld te geven aan de klas, wie zegt, dat kan ik :)?

Open en gesloten vragen

We gaan beginnen met de twee meest voorkomende vragen,

hierna gaan we verdiepen.

Duo opdracht vragen stellen

Maak twee rijen in de klas zodat je tegenover iemand komt te staan.

Aan de hand van een stelling gaan jullie oefenen met open en gesloten vragen.

Duo opdracht LSD + Gesloten vragen

Je voert met je medestudent een gesprek over een actueel onderwerp. Bijvoorbeeld: HBO en  MBO studenten moeten dezelfde studentvoordelen(kortingen) krijgen 

De Regels:

1. Je mag pas reageren als de ander helemaal is uitgesproken.
   
2.   Je een stilte hebt laten vallen van 3 seconden.
   
3. Je mag alleen maar gesloten vragen stellen
4. Je past samenvatten, concretiseren en parafraseren toe.

Duo oefening ( LSD + Open vragen)

Je voert met je medestudent een discussie over een actueel onderwerp. Bijvoorbeeld: iedereen moet een gratis fiets moeten krijgen als ze gaan studeren.

De Regels:

1. Je mag pas reageren als de ander helemaal is uitgesproken.
2.   Je een stilte hebt laten vallen van 3 seconden.   
3. je gaat minstens 5 open vragen stellen aan elkaar. ( ieder 5)
4. Je past Samen vatten toe

Ander onderwerp voor discussie

E sigareten (vapes) zorgen ervoor dat je sneller een normale sigaret op steekt en sneller verslaafd raakt.

Eerst gesloten vragen

en dan open vragen

laat elkaar uitpraten, parafraseer, concretiseer en vraag door.

Nabespreken

open en gesloten vragen dus...

wat merkte je tijdens het gesprek met gesloten vragen met elkaar?

En wat was het effect van open vragen?

Soorten vragen

Open vragen

gesloten vragen

Keuze vragen  

Reflecterende vraag

Suggestieve 

dubbele vragen

open vraag

Een open vraag is een vraag waarop meerdere antwoorden mogelijk zijn. 

Geef de ander ook even bedenktijd. Open vragen beginnen vaak met 'wat of hoe'. 

Keuzevraag 

Een keuzevraag laat de ander uit twee of meer alternatieven kiezen. Jonge kinderen, mensen met een beperking of ouderen met dementie kun je helpen door het stellen van een keuzevraag. 

Bijv: "wilt u nu onder de douche of liever vanavond?"

Reflecterende vraag

Een reflecterende vraag laat de ander over zijn eigen situatie, gevoel of rol nadenken. 
Een reflecterende vraag is altijd een open vraag. 

Het geeft de ander meer inzicht in zichzelf. 

Bijv: Als je het opnieuw zou kunnen doen, hoe zou je het dan aanpakken?

"Welke klachten heeft uw moeder?"
Dit is een...

1. open vraag
2. gesloten vraag
3. keuze vraag
4. reflecterende vraag

Wilt u kaas of worst op brood?

Dit is een...

1. open vraag
2. gesloten vraag
3. keuzevraag
4. reflecterende vraag

Hoe kijk je terug op jouw manier van vragen stellen?
Dit is een...

1. open vraag
2. gesloten vraag
3. keuzevraag
4. reflecterende vraag

Oefening vragen

Groen: Open vraag ( ruimte geven voor het delen van ervaringen)

Geel: denkvraag ( reflectie plus mening over een onderwerp)

Blauw: keuzevraag ( kies tussen twee dingen)

1 + 6 = Geel

2 +4 = blauw '

5+3 = Groen

 

zie uitgeknipte vragen. deel deze uit en ga in een kring zitten. gebruik een grote dobbelsteen.

Degene die dobbelt wijs iemand aan die de kleur met de vraag moet beantwoorden.

Maak het moeilijker doordat de ene die de dobbelsteen heeft gesteld moet doorvragen.

Nog een leven up maak er een kring gesprek van

Confronterende vragen

Een confronterende vraag is een vraag waarin je de ander duidelijk maakt dat hij/zij iets tegenstrijdigs heeft in zijn houding of verhaal. op het moment zelf.

Bijv: Je zegt dat je betrokken bent, maar je zit onderuit gezakt en je kijkt op je telefoon. Kun je dat toelichten?

Vragen die je beter niet kunt stellen

Er zijn verschillende vraagsoorten die je beter niet kunt stellen omdat je niet het antwoord krijgt wat je wilt of omdat je de ander een bepaalde richting op stuurt. Je stelt de vraag maar komt eigenlijk alleen uit voor je eigen wensen, mening of oordeel. Deze vragen leiden je niet naar het doel dat je wilt bereiken....

dubbele vraag

Een dubbele vraag is een combinatie van 2 (of meer) vragen. "zullen we die afspraak naar volgende week verplaatsen en Jan erbij vragen of vind je het prettiger om Susan eerst bij te praten?"

Beter stel je geen dubbele vragen, want deze leiden vaak tot verwarring.

suggestieve vragen

Suggestieve vragen sturen naar een gewenst antwoord. Dit soort vragen biedt de ander geen ruimte. Je krijgt meestal een sociaal wenselijk antwoord. 

Bijv: "Daar heb je zeker wel spijt van?" 

Vermijd suggestieve vragen!

De 'waarom'-vraag

De 'waarom'-vraag vraagt naar een reden. Als je iemand vraagt waarom hij iets gedaan heeft, lijkt dit een open vraag. 

Maar: de vraag is vaak lastig te beantwoorden en kan heel confronterend zijn.  Alleen als je een goede relatie met je gesprekspartner hebt. 

vragen over de vragen?

Open vragen

gesloten vragen

Keuze vragen  

Reflecterende vraag

Suggestieve 

dubbele vragen

introductie Traintool

Bij je licentie zit ook je activatie voor traintool.

hiervoor moet je wel een account aanmaken

Wat is traintool?

Hoe gaan we het gebruiken? en Waarom?

Open de PP van Traintool

Les evaluatie wat hebben we gedaan?

redenen van slecht luisteren

Actief luisteren

concretiseren  +parafraseren

LSD

Soorten vragen

Traintool

Volgende week

Huiswerk: Traintool opdracht in Boom:  opdracht 10 Luisteren, samenvatten doorvragen 

Bespreken soorten vragen die je kunt stellen

Opdracht spiekbriefje

Bedenk bij de onderstaande vraagsoorten, 10 voorbeeld vragen die je zou kunnen gebruiken in een gesprek in de praktijk.

1. Open vragen (10)

2. reflecterende vragen (10)

3.confronterende vragen  (5)

4.   suggestieve vragen( 5 vragen)

 Succes!

extra of voor volgende week.