Les 25 - Ontwikkeling van de verzorgingsstaat (5.2) & sociale zekerheid (5.5)

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

WELKOM!

Ga naar  LessonUp.com en vul de code linksonder in. 

Gebruik je eigen naam!!!

Pak je boek!

'Landen zonder verzorgingsstaat' lezen op blz. 182 

Opdrachten

5 minuten

Alleen (Duo's) 

Uitkomst: 

Bespreken (met het rad)

Klaar?:

Opdracht 2 op blz. 170

Opdracht:

Ga aan de slag met opdracht 3, 4 en 6 op blz. 170 

(   )

Nederland als nachtwakerstaat 

• Eerste helft 19de eeuw
• Nederlandse economie: principe van vrije markt. 
  
• Armeren waren afhankelijk van rijkeren en de kerk
• Zorg was een gunst en geen recht

Nachtwakerstaat

"Een staat waarin de overheid zich beperkt tot het zorgen voor veiligheid en bescherming van de burgers en het handhaven van de rechtsorde." 

Overgangsperiode

• Tweede helft 19de eeuw
• Aandacht voor nadelen nachtwakerstaat: lage lonen, veel armoede, geen verzekering tegen ongelukken.
• Werknemers gaan zich verenigen in  

Vakbonden

"organisaties die de gezamenlijke en individuele belangen van werknemers behartigen"

Sociale wetten

• Is de politiek verantwoordelijk voor de omstandigheden?
• 1854: Armenwet
• 1874: Kinderwetje van 'Van Houten'

Sociale wetten

• 20ste eeuw: meer taken voor de overheid
• Vrijwillige verzekeringen voor inkomensverlies 
• Duur en hoogte waren beperkt.

"Duur en hoogte van uitkeringen waren beperkt". Dit past bij...

1. Sociaaldemocraten
2. Confessionelen
3. Liberalen
4. Ecologisten

Nederland verzorgingsstaat

Na de Tweede wereldoorlog ontstaat de gemengde markteconomie. 

Positie van werknemers verandert door nieuwe wetten. 

Opdrachten

10 minuten

Alleen (Duo's) 

Uitkomst: 

Bespreken (met het rad)

Klaar?:

Lees paragraaf 5.5

Opdracht:

Ga aan de slag met opdracht 2, 3, 4 en 8 op blz. 150 en 151 in je werkboek. 

(   )

Sociaal zekerheidsstelsel

Betaald uit belastingen

Voor als je geen recht hebt op sociale verzekeringen

Betaald uit premies

Verzekeren tegen risico's op verlies van inkomen.

Verplicht!

Sociale voorziening: Bijstand

• Vanget 
• Algemene bijstand voorziet in sociaal minimum: "het bedrag mensen minimaal nodig hebben om in hun levensonderhoud te voorzien"
• Bijzondere bijstand: ongewone extra kosten

Sociale voorziening: Wajong

Wajong: Wet arbeidsongeschiktheidsvoorziening jonggehandicapten

• Bedoeld voor jongeren die niet kunnen werken vanwege een ziekte of handicap

Sociale verzekeringen

• Werknemersverzekeringen: voor mensen met een baan. 
• Betaald door werkgever en werknemer
• Uitgevoerd door uwv: uitvoeringsinstituut werknemersverzekeringen 

Voorbeelden 

• WULBZ: Wet uitbreiding loondoorbetalingsplicht bij ziekte
• WIA: Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen
• WW: Werkloosheidswet 

Sociale verzekeringen

• Volksverzekeringen: voor iedereen (het hele volk)
• Betaalt iedereen aan mee: gaat van je brutoloon of uitkering af. 

Voorbeelden 

• AOW: Algemene ouderdomswet  
• Eventueel extra pensioen sparen via inhouding op loon 
• AKW: Algemene kinderbijslagwet 

Opdrachten

5 minuten

Alleen (Duo's) 

Uitkomst: 

Bespreken (met het rad)

Klaar?:

Opdracht 2, 3,4 en 5 op blz. 163

Opdracht:

Ga aan de slag met opdracht 8 op blz. 163 in je werkboek. 

(   )

Opdrachten

10 minuten

Alleen (Duo's) 

Uitkomst: 

Bespreken (met het rad)

Klaar?:

Huiswerkvrij!

Opdracht:

Ga aan de slag met opdracht 2, 3, 4 en 5 op blz. 162 in je werkboek. 

(   )