IBS Mijn Leefomgeving Lifestyle les 1

• Lifestyle
• MBO
• Studiejaar 1

IBS Mijn leefomgeving     

Lessen leefstijl

Les 1, week 2

Wat zijn de doelen van vandaag?

Wat zijn de doelen van vandaag?

Gezondheid

Leefstijl, de sector

Soorten zorg

Determinanten

Gezonde

leefstijl

4 factoren van gezondheid

Welvaartziekten

Model positieve gezondheid

Gezonde leefstijl, waarom belangrijk?

Wat is volgens jullie
gezondheid?

Wat is gezondheid?

Lastig om een definitie te geven ook voor de wetenschap

Want....

• Iemand met diabetes kan zich gezond voelen, ondanks zijn ziekte
• Een gezond en fit persoon kan zich ook depressief voelen

Definitie volgens WHO

WHO = World Health Organisation

Wat kan je gezondheid beinvloeden?

Omgeving kan de gezondheid op verschillende manieren beïnvloeden (Lalonde, 1974)

Nog even dit......

• Filmpje laat het 'model van Lalonde' zien
• Lalonde zei: 4 factoren die de gezondheid beïnvloeden
• Dit zijn:

Biologische factoren

Omgeving

Leefstijl

Zorgvoorzieningen

Determinanten RIVM onderzoek

• Determinanten zowel positief als negatief 
• Indeling RIVM

1. Persoonsgebonden factoren
2. Leefstijl
3. Fysieke en sociale omgeving
4. Ziekte en aandoeningen
5. Drijvende krachten

Determinanten?

Gezondheid is dus te beïnvloeden door verschillende factoren

Er zijn factoren die van invloed zijn op 't ontstaan van ziektes en verloop ervan

Deze factoren noem je           Determinanten

Lalonde noemt 4 determinanten maar de wetenschap blijft onderzoek doen

Nieuwe publicatie van het RIVM heeft nieuw onderzoek gespecificeerd

Dit ga ik nu verder uitleggen

Persoonsgebonden factoren

• Wisselwerking: genen, leefstijl en omgevingsfactoren
• Zowel genetisch
• Als verworven (eigen toedoen)

Voorbeelden: leeftijd, geslacht, bloeddruk en overgewicht

Leefstijl

• Gedrag dat gunstig of ongunstig is voor de gezondheid

Voorbeelden: beweging, roken en overmatig alcoholgebruik

Fysieke omgeving

• Aanwezig in de leefomgeving

Voorbeelden: geluid, straling, luchtverontreiniging en milieukwaliteit

Sociale omgeving

• Dit zijn sociale-, culturele-, en levensbeschouwelijke factoren 

Voorbeelden: eenzaamheid, de wijk waar je woont, opvoeding, geloofsovertuiging

Ziekten en aandoeningen?

• Ziekte of een aandoening kan ervoor zorgen dat er andere ziektes of aandoeningen ontstaan

Voorbeeld: overgewicht kan o.a. leiden tot diabetes, hypertensie

Drijvende krachten?

• Hieronder vallen preventie, zorg en maatschappelijke determinanten

Voorbeelden: campagnes tegen roken, aangeboden zorg in Nederland

Top 5 Impactvolle determinanten

1. Problematisch alcohol gebruik
2.  Psychosociale arbeidsbelasting
3. Bewegen
4. Voeding
5. Luchtkwaliteit

Bron: RIVM factsheet, impactvolle determinanten

https://www.rivm.nl/determinanten-van-gezondheid

Ben je het nu nog eens met de WHO definitie dat je alleen maar gezond bent bij een volledig fysiek, mentaal en sociaal welbevinden?

JA

NEE

?

Mevr. M Huber niet

• Huber stelt: mensen worden steeds ouder, hebben vaak 1 of meerdere chronische aandoeningen 
• Geen sprake van volledig gezond volgens WHO definitie
• Huber stelt een nieuwe definitie voor:

'Gezondheid is het vermogen om je aan te passen en zelf te beslissen hoe om te gaan met de sociale, fysieke en emotionele uitdagingen van het leven'. (Huber et all, 2011)

Positieve gezondheid

Gezondheid wordt vanuit 6 dimensies in kaart gebracht

1. Lichaamsfuncties
2. Mentaal welbevinden
3. Zingeving
4. Kwaliteit van leven
5. Meedoen
6. Zorg voor jezelf

Kom in actie --> ben geen passieve zieke

Model positieve gezondheid

• We gaan dit samen invullen
• Je krijgt dan een soort spinnenweb diagram
• Ga naar:  https://test.mijnpositievegezondheid.nl/index.php#meting
• Even registreren en aan de slag

Bruggetje

Van gezondheid naar de zorg

In 3 sectoren te verdelen

1. Cure
2. Care 
3. Preventie

• Let op: niet zien als losstaande sectoren, verbinding is belangrijk
• Voorbeeld: geboorte zorg is zowel preventief als cure

Cure = beter worden

Care = leven met ziekte

Preventie = voorkomen

Inzoomen op preventie

• Gezond blijven, gezondheid bevorderen en beschermen

 

HPV-virus, overgewicht

Behandeling ziekte, kanker

Roker, alcohol

Voeding, beweging

Determinanten komen ook hier terug

Welvaartsziekten

Ziektes en aandoeningen die kenmerkend zijn voor een welvarende leefstijl

Welke ziektes vallen hieronder?

Hart-, en vaatziektes, diabetes type 2 en kanker

Oorzaken: verkeerd eetpatroon en verkeerde leefstijl

Koppeling met leefstijl

Je werkt aan het verbeteren van de leefstijl van mensen die niet ziek zijn!!!

(Voeding, beweging en ontspanning)

Bijvoorbeeld als:

Leefstijlcoach, gewichtsconsulent, personal trainer, vitaliteitscoach 

Is iemand al ziek?

Dan verwijzing naar specialist zoals: huisarts, psycholoog, diëtist, fysiotherapeut 

Doelen nog een keer op een rij

• Aan het einde van de les kun je het begrip gezondheid uitleggen
• Aan het einde van de les kun je het werkdomein van lifestyle uitleggen
• Aan het einde van de les weet je wat positieve gezondheid is
• Aan het einde van de les kun je de 4 gezondheidsfactoren benoemen
• Aan het einde van de les kun je uitleggen waarom een gezonde leefstijl belangrijk is
• Aan het einde van de les kun je uitleggen wat determinanten zijn
• Aan het einde van de les kun je uitleggen wat welvaartziekten zijn
• Aan het einde van de les kun je verschillende soorten zorg benomen

Bronnen

• https://www.rivm.nl/determinanten-van-gezondheid
• https://www.volksgezondheidenzorg.info/verantwoording/preventie-volksgezondheidenzorginfo/wat-preventie#:~:text=Het%20doel%20van%20preventie%20is,mogelijk%20stadium%20op%20te%20sporen.
• https://www.who.int/