Sport en gedrag, volwassenheid en ouderdom

• Sport en gedrag
• MBO
• Studiejaar 1

Volwassenheid en Ouderdom

Wanneer ben je nou volwassen?

waar hebben we mee te maken?

Waar hebben we mee te maken?

Kalenderleeftijd

Biologische leeftijd

vanaf 18 jaar ben ik volwassen

waar

niet waar

7.1 Volwassenheid

jongvolwassenheid 21-40 jaar

middelbare leeftijd 40-55 jaar

vroege ouderdom 55-65 jaar

7.1 volwassenheid

1. jongvolwassenheid 21-40 jaar
2. middelbare leeftijd 40-55 jaar
   
3. vroeger ouderdom 55-65 jaar
   

kenmerken volwassenheid

zelfstandig zijn

verantwoordelijkheid kunnen dragen

handelen komt overeen met eigen normen en waarden

cutureel en maatschappelijk betrokkken

duurzame relatie aan gaan

• zelfstandig zijn
  
• verantwoordelijkheid kunnen dragen
  
• handelen komt overeen met eigen normen en waarden
  
• cultureel en maatschappelijk betrokken
  
• duurzame relatie aan gaan
  
• inhoud aan eigen leven kunnen geven
  

Kenmerken volwassenheid

Lichamelijke ontwikkeling

• krachtig en engergiek 
• topprestaties aan begin jongvolwassenheid
• vanaf 35 jaar geleidelijke afname bewegingseigenschappen
• gewichtstoename vanaf 35 jaar
• sportbeoefening

je topprestatie op het gebied van sport bereik je tussen je 20e en je 30e levensjaar

op het gebied van cluks ga je van je 35e steeds verder achteruit

veel mensen vanaf middelbare leeftijd nemen deel aan sport. dit zie je steeds vaker.

cognitieve ontwikkeling

• vervolmaking abstract denken
• intellectuelen topprestaties
• interesse in nieuwe kennis en vaardigheden

topprestaties (cariere) worden vaak tussen de 30 en 40 geleverd

in deze periode wil men veel nieuwe dingen leren denk aan vaardigheden

sociaal-affectieve ontwikkeling

• aangaan van een vaste relatie
• ouderschap
• vaste werkkring

in deze periode gaat men vaak samen wonen of trouwen

en volgende stap in de relatie is vaak het krijgen van kinderen

binnen je werk hjeb je in deze periode uitzicht op een vaste baan of in ieder geval duidelijkheid wat je wilt

combinatie van gezin en werk kan soms leiden tot een burnout

belangrijkste kenmerken jongvolwassenheid

De middelbare leeftijd

lichamelijke ontwikkeling

• lichamelijke achteruitgang
• eerste gezondheidsproblemen
• vrouw: overgang

De middelbare leeftijd

sociaal-affectieve ontwikkeling

• eerste levensevaluatie
• midlifecrisis
• periode van relatieve rust

ronde je 40e besef je dat je ongeveer op de helft bent, je kijkt terug op wat je allemaal bereikt heb

midlifecrisis treed vooral op bij mannen hierbij kan men grote veranderingen willen.

na de evaluatie en eventuele crisis krijgt men een relatief rustige periode.

belangrijkste kenmerken van de middelbare leeftijd

De vroege ouderdom

lichamelijke ontwikkeling

• sportdeelname op redelijk niveau
• geleidelijke lichamelijke achteruitgang
• reactiesnelheid en kracht nemen af
• gezichtsvermogen neemt af
• artrose

relatief veel mensen op deze leeftijd doen nog aan sport

denk hierbij aan slijtage van de gewrichten(artrose) en kleine pijntjes

je hebt niet meer de kracht en snelheid van toen je 30 was

De vroege ouderdom

sociaal-affectieve ontwikkeling

• lege nest-syndroom
• tweede levensevaluatie
• pensionering
• toename probleemdrinkers
• komst van kleinkinderen

kinderen verlaten het ouderlijk huis ouders blijven alleen achter (nest is leeg)

metname als de kinderen opzichzelf gaan wonen kijkt men voor de 2e keer terug

pensionering heeft vaak grote invloed en kan leiden tot problemen

belangrijkste kenmerken vroege ouderdom

de vroege ouderdom

de sportleider en e vroege ouderdom

• ouderen willen soms meer dan ze kunnen
• sta open voor feedback van de deelnemer aan de sportles
• beschouw de doelgroep als heterogene groep.

tips voor de praktijk

• probeer ouders te betrekken bij de sport beoefening van hun kind, bijvoorbeeld als vrijwilliger.
• de volwassengroep is een grote doelgroep, kijk goed naar de mogelijkheden.
• onderschat de sportieve mogelijkheden niet.
• volwassenen willen minder verplichtingen.

waar denk je aan bij ouderdom?

de ouderdom

• kalenderleeftijd: je echte leeftijd
• psychologische leeftijd: hoe oud je je voelt
• sociologische leeftijd: hoe oud de omgeving je vindt

de ouderdom

belangrijke ontwikkelingen zijn:

• verdere lichamelijke achteruitgang
• gehoor en gezichtsvermogen nemen verder af
• moeite met uitvoeren van complexe handelingen

de ouderdom

sportdeelname

• belangrijke reden om niet te sporten zijn: angst voor blessure en een niet passend sport en bewegingsaanbod
• sportdeelname van ouderen hangt samen met het opleidingsniveau

de ouderdom

tips voor de sportleider

• houd rekening met grote verschillen
• geef vaak een voorbeeld
• korte uitleg
• geduld
• veiligheid
• probeer vallen te voorkomen*
• houd rekening met verminderde belastbaarheid

probeer vallen te voorkomen, maar vergeet het niet.

leer ouderen op een voorzichtige manier val brekenen.

welke oefeningen kan je doen met ouderen?

ouderdom

• cognitieve achteruitgang
• snelheid van denken neemt af
• nieuwe vaardigheden leren is lastig

ouderdom

• afname van het sociaal netwerk
• actief blijven is belangrijk
• belang van behoud van zelfstandigheid

vaak geen werk meer dus geen collega's dus minder contacten.

vrienden/partner overlijden

kinderen zijn uit huis

minder valide

actief blijven helpt bij het houden van contacten

ouderen willen langer zelfstandig blijven wonen

positieve effecten van bewegen bij volwassenen en ouderen

• cognitie en aanspreekbaarheid
• verlaagt het risico op het ontstaan van dementie en vertraagt het proces
• behoud van bewegingsvaardigheden
• regelmatig bewegen -> 40% meer spierkracht
• behoud van mobiliteit en coördinatie

positieve effecten van bewegen bij volwassenen en ouderen

• lichamelijke conditie
• leidt tot beter uithoudingsvermogen
• verkleint de kans op chronische aandoeningen (diabetes en hoge bloeddruk)
• verkleint het risico op valincidenten
• verbetert het slaap-waakritme
• verminderd de kans op depressie
• verminder de kans op incontinentie