9.2 Oorzaken van criminaliteit

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vmbo k, g, t
• Leerjaar 3

Criminaliteit

§ 9.2 Oorzaken van criminaliteit

In deze les

• Korte herhaling vorige les
• Instructie paragraaf 2
• Aan de slag
• Lesdoel: Aan het eind van de les kan je verschillende oorzaken voor criminaliteit benoemen. 

Hoe zat het ook alweer?

Welk gedrag wordt beschouwd als een misdrijf?

1. Geen id kaart bij je hebben
2. In het donker fietsen zonder licht
3. Mobiel bellen achter het stuur
4. Een winkeldiefstal plegen

Een ander woord voor strafbaar feit is een

1. conflict
2. inzicht
3. delict
4. asociaal misdrijf

Wildplassen valt onder:

1. overtredingen
2. misdrijven
3. jeugd delicten
4. zware criminaliteit

Wat is een goede uitleg van criminaliteit?

1. Asociaal gedrag.
2. Alle overtredingen die in de wet staan.
3. Alle misdrijven die in de wet staan.
4. Strafbare feiten die minder erg zijn.

Wat is criminaliteit?

Vorige les § 9.1: Wat is criminaliteit?

Criminaliteit zijn alle misdrijven zoals ze in de wet staan.

Dit is een crimineel. 

Dit is geen crimineel. 

Waarom wordt iemand
crimineel?

Risicofactoren voor 

crimineel gedrag

Er zijn verschillende factoren die ervoor zorgen dat iemand een verhoogde kans heeft om crimineel gedrag te vertonen.

 

Risicofactoren

De omstandigheden die de kans op crimineel gedrag vergroten.

Risicofactoren voor 

crimineel gedrag

• Een slechte opvoeding
• Groepsdruk
• Alcohol of drugsgebruik
• Spijbelen en schooluitval
• Biologische factoren

Marion: "Ik heb mezelf vaak afgevraagd: waarom doe je het? Ik kreeg thuis alle ruimte, ik had alles. Maar je kunt op je 16e behoorlijk eenzaam zijn, ook al heb je vrienden. Daarnaast had ik vriendinnen die wel eens iets pikten en dan ga je het normaal vinden. Je hoort erbij als je het ook doet."

Om welke risicofactor gaat het in deze tekst?

Het gaat om de risicofactor ....:

Welke risicofactor voor criminaliteit herken je in dit fragment?

Welke risicofactor voor criminaliteit herken je in dit fragment?

Maatschappelijke omstandigheden die crimineel gedrag kunnen ven versterken

• Slechte leefomstandigheden
• Minder strenge normen dan vroeger
• Minder sociale controle: de pakkans is minder groot geworden

Welke oorzaak van criminaliteit hoort bij de volgende beschrijving: ''Als je een biologische stoornis hebt kan je extreem agressief reageren''?

1. Maatschappelijke omstandigheden
2. Biologische factoren
3. Groepsdruk
4. Slechte opvoeding

Welke oorzaak van criminaliteit hoort bij de volgende beschrijving: '' Ouders hebben een voorbeeldfunctie, maar zij kunnen er ook voor zorgen dat je een slecht voorbeeld hebt''?

1. Maatschappelijke omstandigheden
2. Biologische factoren
3. Groepsdruk
4. Slechte opvoeding

Aan de slag

Jullie gaan aan de hand van een fictieve bron onderzoeken welke oorzaken van criminaliteit er terug te vinden zijn. 

Opdracht:

• Welke oorzaken voor criminaliteit herken je in de bron?
• Welke oorzaak lijkt de grootste rol te hebben gespeeld? Waarom?
• Denk je dat deze persoon zonder deze oorzaken crimineel zou zijn geworden? Licht je antwoord toe.
• Wat zou volgens jou helpen om dit soort criminaliteit in de toekomst te voorkomen?

Bron: Het verhaal van Dennis (21 jaar)

Dennis groeide op in een achterstandswijk in Rotterdam. Zijn ouders hadden weinig geld en werkten lange dagen om het gezin te onderhouden. Thuis was er weinig toezicht, waardoor  al op jonge leeftijd veel tijd op straat doorbracht.

Op school had Dennis moeite om zich te concentreren. Hij spijbelde vaak en haalde slechte cijfers. Toen hij 16 was, besloot hij te stoppen met school. Hij had geen diploma en weinig kans op een goede baan. In zijn buurt zag hij veel oudere jongens met dure merkkleding en snelle auto’s. Zij vertelden hem dat hij snel geld kon verdienen door “klusjes” voor hen te doen.

In het begin leek het makkelijk: pakketjes bezorgen, een scooter stelen, iemand in de gaten houden. Maar al snel raakte Dennis betrokken bij serieuzere misdrijven. Hij werd opgepakt voor een gewapende overval op een juwelier. In de rechtszaal vertelde hij: “Ik had nooit echt een kans. Op school geloofden ze niet in me, en op straat was dit de enige manier om te overleven.”

Nu zit Dennis een gevangenisstraf van drie jaar uit. Hij hoopt dat hij na zijn straf een nieuw leven kan beginnen, maar zonder diploma en met een strafblad is dat niet makkelijk.

Vragen

• Welke oorzaken voor criminaliteit herken je in de bron?
• Welke oorzaak lijkt de grootste rol te hebben gespeeld? Waarom?
• Denk je dat deze persoon zonder deze oorzaken crimineel zou zijn geworden? Licht je antwoord toe.
• Wat zou volgens jou helpen om dit soort criminaliteit in de toekomst te voorkomen?

Antwoorden

Slechte opvoeding / weinig toezicht → Zijn ouders werkten lange dagen en konden niet goed op hem letten. Hierdoor bracht hij veel tijd op straat door.

Wonen in een arme buurt → Dennis groeide op in een achterstandswijk waar veel criminaliteit was. Dit vergrootte de kans dat hij verkeerde keuzes maakte.

Schooluitval en spijbelen → Dennis had moeite met school, spijbelde veel en stopte uiteindelijk zonder diploma. Zonder opleiding had hij minder kans op een legale baan.

Groepsdruk / verkeerde vrienden → In zijn buurt zag Dennis oudere jongens met dure spullen en werd hij beïnvloed om misdaden te plegen.

Snelle verleiding van geld → Omdat hij geen diploma had en weinig kansen zag, koos Dennis voor een manier om snel geld te verdienen via criminaliteit.

Weinig vertrouwen in school en toekomst → Dennis voelde zich niet gesteund op school en had het idee dat hij geen echte kans kreeg.

Begreep je de uitleg?

Ja, ik kan aan de slag met de opgaven

Een beetje, ik vraag hulp aan een klasgenoot

Nee, ik doe nog mee met de aanvullende uitleg

Aan de slag

• Je kan nu maken: paragraaf 2 

Les 2

§ 9.2 Oorzaken van criminaliteit

EVEN JE GEHEUGEN OPFRISSEN!

CRIMINALITEIT

Wat kunnen risicofactoren zijn die de kans op crimineel gedrag vergroten? 

Vorige les § 9.2: Oorzaken van criminaliteit

Groepsdruk

Slechte opvoeding

Alcohol/drugs

Biologische factoren

Spijbelen/schooluitval

Noem twee oorzaken van crimineel gedrag.

Aan de slag! 

1. Ga naar blz. 169 van je werkboek.

2. Pak je online werkboek erbij --> blz. 140

3. Maak vraag 6, 7, 8 ,9 en 10. 

Risicofactoren:

• Groepsdruk
• Schooluitval/spijbelen
• Slechte opvoeding
• Biologische factoren
• Alcohol/drugs