3.5 De koloniale erfenis

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

www.jongens.co

§3.5 De koloniale erfenis bladzijde 73

10 maart 2020

Herhaling vorige lessen 

• Wat is een federatie? 
• Wat zijn politionele acties? 
• Hoe is Indonesië uiteindelijk een eenheidsstaat geworden? 

Federatie: een verbond van staten die op belangrijke punten zelfstandig zijn. 

VSI: Verenigde Staten Indonesië. Java Sumatra zelfstandig, vielen onder de Republiek. Beide partijen waren niet tevreden. 

Wapenstilstand in Linggadjati: heeft NL zich niet aan gehouden. Ging over tot politionele acties (politie, de boel handhaven; wat blijkt er zijn oorlogsmisdaden gepleegd.

oorlogsmisdaden: Als je je niet aan de regels van oorlog hebt gehouden. Om personen die niet mee doen met de oorlog te beschermen.   plundering, verkrachting en het doden van burgers en krijgsgevangenen zonder vorm van proces.

VN en VS dreigde met sancties voor NL. 

Op 27 december 1949 droeg NL het gezag aan de Verenigde Staten Indonesië over. 

Soevereiniteitsoverdracht. 

Soekarno maakte van deze federatie een eenheidsstaat. 

HUISWERK CONTROLEREN 

Neem de volgende vragen over in je schrift en beantwoord deze: 

• Hoe dacht de VS en de VN over de aanpak van Nederland in NL-Indië? 
• Geef in eigen woorden de betekenis van soevereiniteitsoverdracht. 
• Maak hierna opdracht 6 + 8 blz. 70 werkboek. 

VN en VS eisten dat NL de wapens moest neerleggen. Anders zouden ze het geld en de hulp na WO II intrekken. 

Soevereiniteitsoverdracht, het overdragen van de oppermacht over een gebied; speciaal die over Nederlands-Indië aan de regering van Indonesië, op 27.12.1949, → Indonesië

Voor mezelf lezen ter voorbereiding: 

https://www.parlement.com/id/vhm0l02igvut/soevereiniteitsoverdracht_aan_indonesie 

Indische Nederlanders: Indo's 

• Indonesiër met Nederlandse moeder of vader. 
• Niet meer veilig in Indonesië. 
• Moeten alles achterlaten in Indonesië. 
• In Nederland opgevangen in voormalige concentratiekampen. 
• Families werden gescheiden

Samen lezen blz. 73 Indische Nederlanders.' 

In de periode 1945-1968 vond een grootschalige repatriëring van Indische Nederlanders plaats; ruim 300.000 Indische Nederlanders kwamen vanuit het voormalig Nederlands-Indië naar Nederland. Deze migratie staat bekend als 'repatriëring', dat neerkomt op ‘terugkeren naar het vaderland’, en moet vooral symbolisch worden opgevat nu een groot gedeelte van de repatrianten zelf nooit eerder in Nederland was geweest.

Westerborgh, Vught. 

Ze werden in voormalige concentratiekampen gestopt zoals Westerbork. Dat is mensonterend. Dat je in zo'n kamp wordt gestopt nadat je gediend hebt voor Nederland."

De reis duurde ruim drie weken

lab.nos.nl

Samen lezen blz. 73 'Molukkers.' 

Molukken

• Veel Molukkers in dienst van Nederlands leger K.N.I.L.
  
• Door Indonesiërs gezien als verraders 
  
• Wens: REPUBLIK MALUKU SELATAN
  

Molukkers 

• Molukkers stonden in de oorlog aan de kant van NL. 
• Het was te gevaarlijk voor hen in Indonesië. --> de NL regering beloofde hen te helpen met een eigen staat
• Ze kwamen tijdelijk naar NL.

Aantekening

Ze stonden in de oorlog aan de kant van NL. 

Vele waren christen. 

Ze zaten in het KNIL. 

Ze hadden een eigen republiek uitgeroepen. (Maluku Selatan) 

In de periode 1945-1968 vond een grootschalige repatriëring van Indische Nederlanders plaats; ruim 300.000 Indische Nederlanders kwamen vanuit het voormalig Nederlands-Indië naar Nederland. Deze migratie staat bekend als 'repatriëring', dat neerkomt op ‘terugkeren naar het vaderland’, en moet vooral symbolisch worden opgevat nu een groot gedeelte van de repatrianten zelf nooit eerder in Nederland was geweest.

Westerborgh, Vught. 

Schrijf 5 dingen op die je belangrijk vindt. 

(Molukse wijk, migratiestroom, Molukse vlag in de wijk) 

Wat gebeurd er op 21 maart 1951?

Wat is typisch voor een Molukse wijk?

Wat gebeurd er met de Molukse treinkaping?

--> geradicaliseerde Molukse jongeren zetten het Moluks gebied op de kaart. 

Hebben de Molukse acties geholpen?

--> NEE. 

Opdrachten 

• Aan de slag met de opdrachten! 
  
• Opdracht 2,3 bladzijde 72 + 73 werkboek paragraaf 3.5 koloniale erfenis. 
• Eerste 5 minuten in stilte. 
• Daarna mag je samenwerken :)  

In de periode 1945-1968 vond een grootschalige repatriëring van Indische Nederlanders plaats; ruim 300.000 Indische Nederlanders kwamen vanuit het voormalig Nederlands-Indië naar Nederland. Deze migratie staat bekend als 'repatriëring', dat neerkomt op ‘terugkeren naar het vaderland’, en moet vooral symbolisch worden opgevat nu een groot gedeelte van de repatrianten zelf nooit eerder in Nederland was geweest.

Westerborgh, Vught. 

NA DE VAKANTIE 

Maandag les 6: afmaken laatste paragraaf 3.5 

Maandag les 7: Les over het museumbezoek. 

Dinsdag les 3: Gastspreker --> overlevende Jappenkamp. 

Woensdag: excursie Den Haag! opdracht voor punt. 

In de periode 1945-1968 vond een grootschalige repatriëring van Indische Nederlanders plaats; ruim 300.000 Indische Nederlanders kwamen vanuit het voormalig Nederlands-Indië naar Nederland. Deze migratie staat bekend als 'repatriëring', dat neerkomt op ‘terugkeren naar het vaderland’, en moet vooral symbolisch worden opgevat nu een groot gedeelte van de repatrianten zelf nooit eerder in Nederland was geweest.

Westerborgh, Vught. 

§3.5 De koloniale erfenis bladzijde 73

In de Tweede Wereldoorlog verbleven ongeveer 100.000 burgers en 42.000 militairen in Japanse gevangenkampen. Na de oorlog werd vaak niet meer gesproken over deze moeilijke periode. 

Wat gaan we vandaag doen?

• Maandag les 6: afmaken laatste paragraaf 3.5 
  
• Maandag les 7: Les over het museumbezoek + gastspreker. 

• Dinsdag les 3: Gastspreker --> overlevende Jappenkamp. 

• Woensdag: excursie Den Haag! opdracht voor punt. 
  

In de periode 1945-1968 vond een grootschalige repatriëring van Indische Nederlanders plaats; ruim 300.000 Indische Nederlanders kwamen vanuit het voormalig Nederlands-Indië naar Nederland. Deze migratie staat bekend als 'repatriëring', dat neerkomt op ‘terugkeren naar het vaderland’, en moet vooral symbolisch worden opgevat nu een groot gedeelte van de repatrianten zelf nooit eerder in Nederland was geweest.

Westerborgh, Vught. 

Vorige les...

• Waarom was het voor de Molukkers gevaarlijk om in Indonesië te blijven na het uitroepen van de 'Republik Indonesia?' 
  
•  Welke rol speelde Nederland in deze kwestie? 
• Zijn de Molukkers uiteindelijk teruggekeerd?

Nederland beloofde de Molukkers zelfbeschikking, maar steunde niet de RMS (de in 1950 uitgeroepen Molukse republiek), kon de belofte van zelfbeschikking niet waarmaken en haalde vervolgens 4.000 Molukkers naar Nederland.

VN en VS eisten dat NL de wapens moest neerleggen. Anders zouden ze het geld en de hulp na WO II intrekken. 

Soevereiniteitsoverdracht, het overdragen van de oppermacht over een gebied; speciaal die over Nederlands-Indië aan de regering van Indonesië, op 27.12.1949, → Indonesië

Voor mezelf lezen ter voorbereiding: 

https://www.parlement.com/id/vhm0l02igvut/soevereiniteitsoverdracht_aan_indonesie 

De Molukkers eisten dat de Nederlandse regering zich ging inzetten voor een onafhankelijke Republiek der Zuid-Molukken. Eerder had de regering de Molukkers inderdaad zelfbeschikking beloofd, maar toen bleek dat Nederland internationaal geen steun kreeg om de kolonie Nederlands-Indië te behouden, kon men die belofte aan de Molukkers niet houden. Tijdens de actie bij De Punt eisten de kapers verder de vrijlating van eenentwintig Zuid-Molukse gevangenen. Dat het de kapers ernst was werd al snel duidelijk. Als de regering voor 25 mei om 14.00 uur niet aan de eisen had voldaan, zou men de trein en de basisschool opblazen.

In 2014 kregen de militairen die betrokken waren bij de beëindiging van de treinkaping bij De Punt en de gijzeling van de school in Bovensmilde officieel de veteranenstatus. Dit was bijzonder omdat de veteranenstatus in principe bedoeld is voor militairen die buiten Nederland dienden. Voor de militairen die betrokken waren bij de Molukse acties in 1977 werd een uitzondering gemaakt.

Juli 2018 bepaalde de rechtbank in Den Haag dat het geweld dat militairen gebruikten tegen de treinkapers van De Punt niet onrechtmatig was. Daaruit vloeit voort dat de Nederlandse staat ook geen schadevergoeding hoeft te betalen aan de nabestaanden. Volgens de rechtbank hadden de mariniers geen vrijbrief voor het doodschieten van de Molukse kapers, maar moest men handelen in the heat of the moment en in een uiterst dreigende context. De mariniers wisten bijvoorbeeld dat de gijzelnemers wapens hadden en er waren er die in de veronderstelling verkeerden dat de mariniers op weg naar de trein vanuit de trein waren beschoten. Volgens hun advocaat, Geert-Jan Knoops, zien de mariniers de uitspraak van de rechter als “eerherstel”.

De nabestaanden van de treinkapers hebben bij monde van hun advocaat inmiddels laten weten in hoger beroep te gaan.

Samen lezen blz. 74 'vijandigheid.'

Westelijke deel van Papoea-Nieuw Guinea was Nederlands gebleven. Soekarno wilde het bij Indonesië toevoegen dus nationaliseerde hij de bedrijven. (Werden staatseigendom van Indonesië) 

De laatste Nederlanders en Indische Nederlanders vluchtte. 

In 1962 stond onder druk van VS Nederland Nieuw-Guinea af aan Indonesië. Nederland had de Papoea's zelfbestuur beloofd, maar daar kwam niets van terecht. Voortaan was Indonesië de baas. 

Aantekening 3.5 

• Na 1949 bleef de verhouding tussen NL en Indonesië vijandig --> Papoea Nieuw-Guinea.
  
• Soekarno maakten de Nederlandse bedrijven eigendom van de Indonesische staat (nationaliseren)
• In 1962 stond NL Papoea Nieuw-Guinea af aan Indonesië.

Samen lezen blz. 74 'vijandigheid.'

Aantekening 3.5 

• Soekarno werd vervangen door Soeharto
  
•  Relatie tussen NL en Indonesië werd beter.

Samen lezen blz. 75 'toenadering'

Om de vele nationaliteiten en volken in Indonesië samen te binden, voerde Soekarno een politiek die Pancasila heette en de filosofische grondslag van de staat Indonesië is geworden. De Pancasila bevat vijf principes die deels op het boeddhisme zijn gebaseerd.

Wat de Turkse president Erdoğan na het gewonnen referendum van 16 april 2017 van plan is – de macht in één persoon verenigen door de presidentiële bevoegdheden flink te vergroten – lijkt sterk op het handelen van Soekarno in de jaren 1950-1960. De mooie woorden en principes ten spijt stuurde Indonesië in de tweede helft van de jaren 1950 steeds meer op een dictatuur aan. Naast zijn presidentschap nam Soekarno in 1957 ook het premierschap op zich. In 1958 liet Soekarno de oppositiepartijen Masjoemi (een islamitische partij) en PSI (een sociaaldemocratische partij) uit het parlement zetten. In 1963 werd Indonesië een ‘geleide democratie’ en liet Soekarno zich tot president voor het leven benoemen.

Met buurland Maleisië raakte Indonesië bijna in oorlog,

De ondergang van Soekarno begon met de moord op zes hoge Indonesische generaals in de nacht van 30 september op 1 oktober 1965

Soekarno  

Soeharto

In 1965 werd Soekarno door het Indonesische leger afgezet. 

Soeharto was veel minder anti-Nederlands en onder zijn gezag verbeterde de relatie met NL.

In het voorjaar van 1966 werd Soekarno gedwongen om zijn functie over te dragen aan generaal Soeharto en in het jaar erop raakte hij formeel de macht kwijt. Soekarno kwam onder huisarrest, totdat hij in op 21 juni 1970 – op 69-jarige leeftijd – in Jakarta stierf. Ruim dertig jaar lang werd Indonesië een militaire dictatuur. Totdat Soeharto in 1998, tijdens de Aziëcrisis, aftrad wegens scherpe protesten en demonstraties. Indonesië werd na 32 jaar militair bestuur vanaf toen een beginnende democratie.

Opmerkelijk maar ook niet helemaal verrassend was, zo kwam later aan het licht, was de rol van de Verenigde Staten bij deze staatsgreep. De VS hielpen Soeharto om de vermeende dreiging van het communisme in Azië in te dammen. Sommige Amerikaanse generaals vonden Indonesië – vanwege de grote omvang en economische functie – zelfs belangrijker dan de Vietnamoorlog.

Soeharto overleed in 2008, tien jaar na zijn aftreden als president, toen hij het stokje overgaf aan zijn vertrouwde minister en ‘anak mas’ (letterlijk: gouden kind) Bacharuddin Jusuf Habibie. Voor de corruptie waaraan Soeharto zich schuldig heeft gemaakt en voor de bloedbaden die in zijn opdracht of onder zijn verantwoordelijkheid zijn aangericht heeft hij zich nooit voor een rechter hoeven te verantwoorden.

de Monas, het Monumen Nasional van Indonesië. 

Deze obelisk van 132 meter hoog bevindt zich in de stad Jakarta. Op de top is een bronzen vlam geplaatst van 14.5 ton, bekleed met 32 kilogram goud. In de volksmond heet de paal cynisch ‘de laatste erectie van Soekarno‘. Toen het project in 1975 eindelijk klaar was, lag Soekarno al een aantal jaren in zijn graf

1971

nos.nl

Aan de slag! 

• Lees bladzijde 75 'gevoelig verleden.' 
  
• Maak opdracht 5 + 7 
• Eerste 3 minuten in stilte, daarna samenwerken. 

Om de vele nationaliteiten en volken in Indonesië samen te binden, voerde Soekarno een politiek die Pancasila heette en de filosofische grondslag van de staat Indonesië is geworden. De Pancasila bevat vijf principes die deels op het boeddhisme zijn gebaseerd.

Wat de Turkse president Erdoğan na het gewonnen referendum van 16 april 2017 van plan is – de macht in één persoon verenigen door de presidentiële bevoegdheden flink te vergroten – lijkt sterk op het handelen van Soekarno in de jaren 1950-1960. De mooie woorden en principes ten spijt stuurde Indonesië in de tweede helft van de jaren 1950 steeds meer op een dictatuur aan. Naast zijn presidentschap nam Soekarno in 1957 ook het premierschap op zich. In 1958 liet Soekarno de oppositiepartijen Masjoemi (een islamitische partij) en PSI (een sociaaldemocratische partij) uit het parlement zetten. In 1963 werd Indonesië een ‘geleide democratie’ en liet Soekarno zich tot president voor het leven benoemen.

Met buurland Maleisië raakte Indonesië bijna in oorlog,

De ondergang van Soekarno begon met de moord op zes hoge Indonesische generaals in de nacht van 30 september op 1 oktober 1965

Herhaling vorige les werkvorm?

na de vakantie

les 6: gevoelig verleden. 

les 7: museumbezoek 

Dinsdag les 3: gastspreker 

Probleem......

• Indonesisch leger bezet Molukken
• Nederlandse regering bang voor Indonesische wraakacties
• Opdracht: 12.500 Molukse militairen en hun gezinnen voor een "tijdelijk" verblijf in Nederland
  

Molukse Kwestie

• Vanaf 1965: beter contact tussen Nederland en Indonesië
• Gevolg: Nederland steunt de Molukse onafhankelijkheid niet langer. Molukkers moeten in Nederland blijven.
• Gevolg: 23 mei 1977

1. Treinkaping bij De Punt (Drenthe) --> 8 doden
2. Gijzeling basisschool in Bovensmilde (Drenthe)

• Eis: de regering moet zich inzetten voor een vrije Molukse Republiek
  

In 1951 kwamen 12.500 Molukse KNIL-soldaten met hun vrouwen en kinderen op dienstbevel naar Nederland. De Ambonezen zouden een paar maanden blijven en zodra het mogelijk was terugkeren naar hun geboorteland. Lange leefden de Molukkers afgescheiden in barakkenkampen. Ze mochten niet werken, niet integreren en moesten zo min mogelijk in contact komen met Nederlanders ‘buiten’. 

http://www.2doc.nl/documentaires/series/2doc/2016/maart/molukkers65jaarinnederland

Toenadering...

• 1965: Soekarno wordt afgezet --> Soeharto wordt de nieuwe president (via een staatsgreep)

• Soeharto: minder anti-Nederlands --> er vindt toenadering plaats...