Vitale functies

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Vitale functies 

Welkom klas!

Wat weet je nog van de vorige les?

Aanhet eind van de les kun je vertellen:

• Welke vitale functies er zijn
• Hoe je de vitale functies controleert
• Wat de normaalwaarden zijn van de vitale functies
  
  
• Wat zijn je eigen leervragen over de vitale functies?

Wat weet je al van vitale functies?

Vitale functies komt van 'vita'
Wat betekent 'vita'

1. Belangrijk
2. Krachtig
3. Leven
4. Vitamine

00:30

Wat zijn de drie vitale functies?

Op welke manieren kun je de vitale functies meten?

Op welke manieren kun je de vitale functies meten?

• Ademhaling tellen en saturatie meten
• Bloeddruk meten en pols tellen (hartslag)
• Bewustzijn controleren en temperatuur meten.

Ademhaling 

Tijdens de inademing wordt zuurstof via de longen opgenomen in het bloed. Bij de uitademing wordt koolstofdioxide afgevoerd.

De ademhaling wordt ingedeeld in twee typen:

• buikademhaling
  
• borstademhaling
  

Bij het beoordelen van de ademhaling kan de zorgprofessional (arts, verpleegkundige) op de volgende factoren letten:

Observatie ademhaling

• Frequentie (30 sec, tellen, x 2 = ah/min.)
• Diepte en gelijkmatigheid
  
• Ritme of regelmaat
  
• Geluid
  
• Kleur van de zorgvrager
• Ademhaling tellen.

Typen ademhaling

Wat is de normale ademfrequentie van een volwassene?

1. 15 - 20 x/min.
2. 20 - 25 x/min.
3. 40 - 60 x/min.
4. 60 - 80 x/min.

00:25

Wat is een goede waarde voor de zuurstofsaturatie?

1. 36 - 40%
2. 56 - 60%
3. 76 - 80%
4. 96 - 100%

00:00

Wat meet je met de saturatiemeter?

1. Ademfrequentie
2. Hoeveel lucht iemand inademt
3. % zuurstof dat aan rode bloedcellen is gebonden
4. % zuurstof dat zich in de longen bevindt

Saturatiewaarden

• Normaal 96 - 100%
• Bij COPD, hartfalen: 92 - 100%.
• Saturatie meten:
• (WIjs)vinger, zonder nagellak, warm.

00:45

Wat is de normale hartfrequentie van een volwassene?

1. 20 - 60 x/min.
2. 40 - 80 x/min.
3. 60 - 100 x/min.
4. 80 - 120 x/min.

01:14

Wat is de hartfrequentie van deze dame?

1. 15 x/min.
2. 20 x/min.
3. 60 x/min.
4. 80 x/min.

Pols tellen: wat observeer je?

• Frequentie (60 - 100 x per minuut)
  
• Gelijkmatigheid
  
• Ritme, regelmaat
  
• Spanning en volume (vulling)
  

Lichaamstemperatuur

• Normaal: 36.0 – 37.4 ºC
  
• Verhoging: 37.5 – 37.9 ºC
  
• Koorts: 38.0 – 40.0 ºC
  
• Hyperthermie: > 40 ºC
  
• Onderkoeling (hypothermie): < 35.0 ºC.

Temperatuur meten

• Rectaal (rectum)
  
• Axillair (oksel)
  
• Oraal (mond)
  
• Tympanisch (oor)
  
• Voorhoofd met infrarood
• Temperatuur opnemen.

Hoe heet het als je de temperatuur meet in het oor?

1. Axillair
2. Oraal
3. Rectaal
4. Timpanisch

Hoe heet het als je de temperatuur meet in het oor?

1. Axillair
2. Oraal
3. Rectaal
4. Timpanisch

Oksel

Rectum

Mond

Oor

Oraal

Rectaal

Tympanisch

Axillair

Hyperthermie

Hypothermie

Verhoging

Koorts

< 35.0 ºC

37.5 – 37.9 ºC

38.0 – 40.0 ºC

> 40 ºC

Bloeddruk

• Bovendruk (systole): druk in de bloedvaten als het hart samentrekt
  
• Onderdruk (diastole): druk in de bloedvaten als het hart ontspant
  
• Weergeven in mm Hg = millimeter kwik
  
• RR (Riva Rochy) of tensie.

Afwijkende bloeddruk

• Hypertensie (vaker dan 1x gemeten):
  
• Systole > 140 mm Hg (> 80 jaar > 160 mm Hg)
• Diastole > 90 mm Hg
• Hypotensie
• Bloeddruk meten.

00:24

Hoe veel cm. moet de manchet boven de elleboogplooi worden aangebracht?

1. 0 cm.
2. 2 - 3 cm.
3. 3 - 4 cm.
4. 4 - 5 cm.

01:11

Wat hoor je bij de eerste harttoon?

1. De bovendruk
2. De polsdruk
3. De onderdruk
4. De hartdruk

01:43

Wat kun je zeggen over de bloeddruk van deze mevrouw?

1. Ze heeft hypertensie
2. Ze heeft een normale bloeddruk
3. Ze heeft hypotensie

Bewustzijn

01:35

Wat is de score van een zorgvrager die bij aanspreken de ogen opent?

1. E 2
2. E 3
3. M 2
4. M 3

03:39

Wat is de score van een zorgvrager die beide duimen in de lucht steekt als dat wordt gevraagd?

1. M 1
2. M 6
3. V 1
4. V 6

06:11

Wat is de score van een zorgvrager die niet weet waar hij is en welke dag het is?

1. V 1
2. V 2
3. V 4
4. V 5

Wat heb je geleerd over
(het controleren van) vitale functies?

Vertel in eigen woorden:

• Welke vitale functies er zijn
• Hoe je de vitale functies controleert
• Wat de normaalwaarden zijn van de vitale functies
  
  
• Zoek in de Vilans protocollen naar "ademhaling tellen, saturatie meten, bloeddruk meten".

Welk cijfer geef je deze les?

110