V4 - T1: BS6 Natuurwetenschappelijk onderzoek

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Volgens Quinten zijn 'echte tranen' hypotonisch ten opzichte van de bloedvloeistof: het traanvocht heeft een lagere concentratie aan opgeloste deeltjes (een lagere osmotische waarde) dan de bloedvloeistof.
Om te testen of dit waar is, brengt een leerling een druppel bloed en een traan op een voorwerpglaasje met elkaar in contact.
Wat neemt hij onder de microscoop waar als Quinten gelijk heeft?

1. De rode bloedcellen blijven even groot.
2. De rode bloedcellen krimpen.
3. De rode bloedcellen zwellen.

De kleur van rode kool wordt veroorzaakt door een kleurstof in de vacuolen van de cellen.
Vier bladeren van een rode kool worden op de volgende wijzen behandeld.
Blad 1 wordt gelegd in een 5 % glucose-oplossing van 20 °C.
Blad 2 wordt gelegd in een 5% glucose-oplossing van 100 °C.
Blad 3 wordt gelegd in water van 20 °C.
Blad 4 wordt gelegd in water van 100 °C.
Na 30 minuten wordt de kleur van de vloeistof waarin elk blad zich bevindt, genoteerd.

Bij welk of bij welke van deze bladeren is de omringende vloeistof rood gekleurd?

1. alleen bij blad 4
2. bij de bladeren 1 en 2
3. bij de bladeren 1 en 3
4. bij de bladeren 2 en 4

Passief transport van deeltjes (diffusie) is altijd....

1. met de concentratiegradiënt mee (van hoog naar laag)
2. tegen de concentratiegradiënt in (van laag naar hoog)

Een plantencel wordt in een hypertonische oplossing gelegd. Wat gebeurt er met deze cel?

1. de cel krimpt
2. de cel zwelt op
3. Er gebeurt niet met de cel
4. celmembraan laat los van celwand

Wanneer treedt plasmolyse op in een plantaardige cel?

1. Als de osmotische waarde van de extracellulaire vloeistof hoger is
2. Als de osmotische waarde van de extracellulaire vloeistof lager is
3. Als de osmotische waarde van extracellulaire vloeistof gelijk is aan de cel

B6 Natuurwetenschappelijk onderzoek

Leerdoelen B6

• Je kunt verschillende typen en methoden van natuurwetenschappelijk onderzoek beschrijven

• Je kunt een werkplan maken voor het uitvoeren van een natuurwetenschappelijk onderzoek

Verschillende onderzoeken

• Beschrijvend onderzoek

• Hypothese-toetsend  onderzoek

• Ontwerpend onderzoek

Beschrijvend onderzoek

• Te herkennen aan: vraag start vaak met 'hoe' of 'wat'

- Wat is de lengte van jongens van 14 jaar?
- Hoe lang duurt het voor een boon ontkiemt?

• Resultaat: veel gegevens

• Wat gebeurt ermee: start van nieuw onderzoek

Hypothesetoetsend onderzoek

Begint met observatie (door beschrijvend onderzoek)

Vaste volgorde bij het doen van het onderzoek:

• observatie levert een onderzoeksvraag (met vraagteken erachter!)
• literatuur zoeken over eerder uitgevoerd onderzoek
• hypothese wordt opgesteld (stelling die de onderzoeksvraag beantwoordt)

Ontwerpend onderzoek

• materiaal
• instrumenten
• modellen (vereenvoudigde weergave van de werkelijkheid)
• systemen

De fasen van een (hypothesetoetsend) natuurwetenschappelijk onderzoek

onderzoeksvraag + hypothese

Aan welke voorwaarden moet een goede onderzoeksvraag voldoen?

* welke factor je gaat onderzoeken

* wat je gaat meten

* bij welk organisme

* eindigt met een vraagteken

* is geen vraag die beantwoord kan worden met ja of nee

Wat is een hypothese?

Een verwacht antwoord op de onderzoeksvraag.

Wat was de onderzoeksvraag bij dit onderzoek?

Wat is de onderzoeksvraag:
Naarmate de lichtintensiteit toeneemt, neemt de lengtegroei van alfalfa af

Wat is de invloed van 

de lichtintensiteit op 

de lengtegroei van alfalfa?

werkplan experiment

* experimenteergroep én controlegroep - veel individuen!

* één factor verschilt

* de rest van de omstandigheden zijn gelijk

* wat en hoe ga je meten?

* Hoe ga je de resultaten weergeven

Nu volgt het nakijkmodel

Kijk je antwoord na.

Elk juist element is 1 punt.

Scoor hoeveel punten jullie hebben gehaald!

Hoeveel punten gaven jullie jezelf voor deze examenvraag?

Resultaten

Resultaten vastleggen, vaak in een tabel of grafiek

Conclusie en discussie

• Conclusie: antwoord op de onderzoeksvraag. Benoem daarbij de resultaten die hiertoe geleid hebben. Geef aan of hypothese juist was of niet
• Discussie: verklaar je resultaten, en vergelijk je resultaten met de literatuur. Gingen er delen van de proef niet goed? Beschrijf deze. Zijn de resultaten betrouwbaar? Zijn ze valide? Geef ideeën voor vervolgonderzoek.

vragen

VRAGEN? 

Organel 2 speelt een belangrijke rol bij het vrijmaken van energie. Daartoe worden een organische stof en een anorganische stof uit het cytoplasma in het organel opgenomen.
Welke van de stoffen koolstofdioxide, water en zuurstof is de opgenomen anorganische stof?

1. zuurstof
2. water
3. koolstofdioxide

Zet de volgende letters (met omschrijving) in de juiste volgorde om eiwitsynthese te krijgen:
A Vorming uiteindelijke eiwit
B Via kernporiën naar ER
C RIBOSOMEN op RER vertalen DNA-kopie naar eiwit
D Blaasjes snoeren af gaan naar GOLGI SYSTEEM
E DNA wordt gekopieerd in CELKERN (RNA)
F Blaasjes snoeren af en blijven in de cel bijv. LYSOSOMEN of gaan buiten de cel = exocytose

Een bepaald organel speelt een belangrijke rol bij het vrijmaken van energie. Daartoe worden een organische stof en een anorganische stof uit het cytoplasma in het organel opgenomen.

Welke van de stoffen koolstofdioxide, water en zuurstof is de opgenomen anorganische stof?

1. zuurstof
2. water
3. koolstofdioxide

Op welke plaats in een cel van een aardappelplant wordt het eiwit gevormd?

1. in de kern
2. in de mitochondriën
3. in het cytoplasma, aan de mitochondriën
4. in het cytoplasma, aan de ribosomen

Het maken van wakken is een nuttige maatregel als je het zuurstofgehalte in het water wilt verhogen.
Hoe heet het proces waardoor dan het zuurstofgehalte hoger wordt?

Bedenk een onderzoeksvraag over de zware rugzakken in de brugklas.

PW thema 1

Hw: bs 6      98 t/m 108

https:

Enkele examenoefenvragen

https:

Nog 2 uitlegvideo's wanneer je het nog eens wilt uitgelegd krijgen...