P51 22VZ Spijsverteringsstelsel

• AFP
• MBO
• Studiejaar 1

1

Het spijsverteringsstelsel

Na deze les...

1 Noem je de namen van de spijsverteringsorganen

2 Leg je uit wat vertering is en welke stoffen dit betreft. Ook vertel je de bijbehorende verteringsproducten

3 Vertel je de bouwlagen van het maagdarmkanaal en wat peristaltiek is

4 Noem je de organen die verteringssap maken en wat enzymen doen

5.1 Het spijsverteringsstelsel

welk orgaan is nummer...?

5.1 Het spijsverteringsstelsel

functies

De functies zijn...

• inname van voeding
  
• mechanische verwerking
  
• vertering door enzymen
  
• afgeven van hormonen
• opname verteringsproducten
  
• uitscheiding van afvalstoffen

5.1 Het spijsverteringsstelsel

Het hele maagdarmkanaal is opgebouwd uit een aantal lagen...

1. slijmvlies (mucosa)
2. bindweefsel (submucosa)
3. dubbele spierlaag
4. buikvlies (peritoneum)

slijmlaag

S

bindweefsel

B

spierlaag

S

buikvlies

B

5.1 Het spijsverteringsstelsel

Het slijmvlies komt in contact met het voedsel...

• meestal geplooid
• mondkeelholte meerlaags slijmvlies, maagdarm enkellaags slijmvlies
• bevat verteringsklieren (maken enzymen, bijkomende stoffen en hormonen)

slijmvlies

S

5.1 Het spijsverteringsstelsel

Het bindweefsel verzorgt het slijmvlies...

• het geeft voeding via bloedvaten
• het beschermt via lymfevaten
• het stuurt spierbewegingen aan via zenuwbanen

bindweefsel

B

5.1 Het spijsverteringsstelsel

De dubbele spierlaag bestaat uit...

• kringspieren
• lengtespieren
• zenuwbanen zorgen ervoor dat de spieren golfachtige bewegingen maken (peristaltiek)

spierweefsel

S

5.1 Het spijsverteringsstelsel

Het buikvlies...

• zit om het hele maagdarmkanaal
• beschermt het maagdarmkanaal
• houdt het maagdarmkanaal op zijn plaats doordat het op sommige plaatsen is vastgehecht aan de darmen (mesenterium)

buikvlies

B

5.1 Het spijsverteringsstelsel

De peristaltiek maakt dat voedsel één kant opgaat, van mond naar anus

5.1 Het spijsverteringsstelsel

Ook vindt er segmentatie plaats in dunne en vooral dikke darm...

• hierbij vindt in een klein stukje darm beweging plaats in twee richtingen

5.1 Het spijsverteringsstelsel

functies

1. noem organen waar het voedsel langs komt
2. noem bijkomende organen die een aandeel hebben in de vertering
3. omschrijf de zes functies van het spijsverteringsstelsel
4. wat doet het mesenterium?

5.1 Het spijsverteringsstelsel

Een enzym is een stof (eiwit) dat de afbraak kan versnellen. Zo gaat de vertering dus sneller.

• voor elke voedingsstof is er een apart enzym
• het enzym splitst een stof in een  verteringsproduct

5.1 Het spijsverteringsstelsel

voedingsstof en verteringsproduct...

• eiwitten, koolhydraten en vetten moeten klein gemaakt worden (verteerd)
• hun verteringsproduct is klein genoeg om opgenomen te worden door het spijsverteringsstelsel

eiwitten

koolhydraten

vetten

aminozuren

glucose

vetzuren glycerol cholesterol

5.1 Het spijsverteringsstelsel

voedingsstof en verteringsproduct...

• eiwitten, koolhydraten en vetten moeten dus klein gemaakt worden (verteerd)
• hun verteringsproduct is klein genoeg om opgenomen te worden door het spijsverteringsstelsel

stof	enzym	plaats	product
eiwitten koolhydraten vetten	pepsine trypsine amylase lipase	maag 12v-darm, du darm mond, 12v-darm, du darm 12v-darm, du darm	aminozuren glucose vetzuren glycerol cholesterol

5.1 Het spijsverteringsstelsel

• schrijf op wat je straks gaat eten
• welke voedingsstoffen zitten hierin? kijk eventueel op voedingscentrum.nl
• welke voedingsstoffen worden waar in het lichaam (en op welke wijze) verteerd?

5.1 Het spijsverteringsstelsel

de bof is een ziekte veroorzaakt door het bofvirus

• de speekselklieren zijn ontstoken
• hierdoor werken ze niet goed
• beschrijf het gevolg voor de vertering
• verklaar de extreme moeheid als klacht

5.1 Het spijsverteringsstelsel

hier zie je de vier bouwlagen van het maagdarmkanaal.

1. geef de letters de juiste benaming
2. welke laag of lagen zijn beschadigd bij een darmzweer?

5.1 Het spijsverteringsstelsel

hier zie je een darmvlok met een slagader, ader en lymfevat

1. waar is de ader onderdeel van?
2. welke producten worden door de darm opgenomen?
3. welke van deze producten worden opgenomen in de ader, welke in het lymfevat?
4. waarom is dat?