Lezen en luisteren 2F - tips ter voorbereiding examen

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

Lezen & luisteren

Voorbereiding op het Centraal examen (Lezen en Luisteren)

Berekening diplomacijfer Nederlands

Lezen en luisteren (CE) 

50%

Spreken

Gesprekken Schrijven

50%

+

: 2

Wat houdt het CE in?

- Lezen én luisteren

- Je krijgt één cijfer voor beide onderdelen

- Dit examen maak je op de computer op school 

- Voor het examen heb je 90 minuten de tijd

Inhoud van het CE

- 7 onderdelen: 4 leesteksten en 3 filmpjes

- Ongeveer 40 meerkeuzevragen

Praktische informatie

- Het CE bestaat uit twee onderdelen: lezen en luisteren

- Kom minstens 15 minuten van tevoren

- Neem je legitimatiebewijs mee

- Woordenboek mag

Tekst begrijpen

Om een tekst goed te kunnen begrijpen, moet de lezer ruim 90% van de gebruikte woorden kennen.

Deze tekst is niet te begrijpen, 

omdat je teveel woorden niet kent.

Hoeveel procent van de woorden van een tekst moet je kennen om een tekst goed te kunnen begrijpen?

1. 40%
2. 50%
3. 70%
4. 90%

TEKSTVERBANDEN EN SIGNAALWOORDEN

Signaalwoorden geven het verband in een zin/tekst aan. 

Het geeft aan wat een tekst met elkaar te maken heeft.

VERGELIJKING

1. net als
2. kortom
3. als
4. waarmee

SAMENVATTING

1. hierdoor
2. bijvoorbeeld
3. om
4. kortom

UITLEG OF TOELICHTING

1. daarmee
2. samenvattend
3. met andere woorden
4. tenzij

TEGENSTELLING

1. al met al
2. daar staat tegenover
3. zoals
4. waardoor

TEN EERSTE........TEN TWEEDE

1. middel-doel
2. opsomming
3. oorzaak-gevolg
4. tegenstelling

VOORWAARDE

1. mits
2. waardoor
3. omdat
4. alles bij elkaar

Hoofd- en bijzaken

                                                                       Onderwerp van de tekst

                                                                                       Hoofddoel 

                                                       (informeren/overtuigen/instrueren/amuseren)

                                                 Hoofdzaken                                                 Bijzaken

                    Begin of einde van een tekst                                            Voorbeelden & extra uitleg

                    Feiten/eigenschappen onderwerp                                Verhelderen de tekst

                    Hoofdzaken in één zin samen: hoofdgedachte       Anekdotes, grapjes, etc.

Tip 1

Lees eerst de vragen door en ga daarna pas op zoek in de tekst of luister daarna pas het luisterfragment.

Tip 2

Er zijn vaak twee antwoorden die op elkaar lijken. 

Streep eerst de foute weg en kijk daarna welke het meest volledig is van de antwoorden die overblijven. 

Tip 3

Beantwoord eerst de vragen die je weet en ga na afloop pas de vragen langs waarover je sterk twijfelt.

Zo blijf je in de positieve 'flow' en bespaar je tijd.

Tip 4

Houd de tijd in de gaten. Je hebt 90 minuten.

Tip 5

Oefenen, oefenen, oefenen

via Facet

https://mbo-oefenomgeving.facet.onl/facet-openbaar-portaal

Woordenlijst examen

De volgende woorden komen vaak voor in examenopgaven.

Aanleiding = de reden waarom iemand over een onderwerp schrijft of spreekt.  

- In de inleiding noemt de schrijver de aanleiding voor het schrijven van de tekst.

Advies geven / adviseren = raad geven

– Het doel van de schrijver is je te adviseren over gezonde voeding.

Argument = waarom iemand iets vindt

– Welk argument geeft de schrijver bij zijn mening?

Betwijfelen / twijfelen = ergens niet zeker van zijn

– De schrijver betwijfelt of er daadwerkelijk sprake is van een wondermiddel.

– De schrijver is er niet zeker van of het wel echt om een wondermiddel gaat.

Bewering = een uitspraak waarin iemand aangeeft hoe het nou echt zit

– Welke bewering is volgens de tekst waar?

Commentaar = opmerkingen waarin iemand uitlegt hoe hij er zelf over denkt

– De presentatrice geeft de mening van de deskundige weer zonder verder commentaar.

Conclusie = een belangrijke uitspraak die volgt uit wat eerder is gezegd / geschreven

– In de laatste alinea presenteert de schrijver de conclusie van zijn betoog.

– In de laatste alinea doet de schrijver een belangrijke uitspraak die volgt uit zijn betoog.

Gevolg = iets wat door iets anders (= de oorzaak) gebeurt

– Hij beschrijft een gevolg van de werkloosheid bij jongeren.

– Hij beschrijft welke goede of slechte dingen gebeuren doordat jongeren werkloos zijn.

Kopje / tussenkopje = tussentitel, geeft vaak het deelonderwerp van een (of meer) alinea’s aan

– Welk kopje past het best boven alinea 3?

– Welke tussentitel past het best boven alinea 3?

Mening / standpunt = wat iemand ergens van vindt

– In de laatste alinea geeft de schrijver zijn eigen mening.

– In de laatste alinea zegt de schrijver wat hij er zelf van vindt.

Onderbouwen = met argumenten uitleggen dat iets klopt

– De schrijver gebruikt die uitspraak om zijn eigen standpunt te onderbouwen.

– De schrijver gebruikt die uitspraak als argument om uit te leggen dat zijn eigen mening klopt.

Oorzaak = waardoor iets komt

– In welke alinea staat de oorzaak van het energietekort?

– In welke alinea staat hoe het komt dat er een energietekort is?

Overhalen/ overtuigen = mensen zover krijgen dat ze iets doen / jouw mening overnemen

– De maker van de advertentie wil je overhalen om geld te geven voor het goede doel.

– De maker van de advertentie wil je zover krijgen dat je geld gaat geven voor het goede doel.

– De schrijver wil je ervan overtuigen dat voetballen leuk is.

Samenvatting = de inhoud in het kort, dus alleen de hoofdzaken

– De tekst begint met een samenvatting vooraf.

– Aan het begin van de tekst worden de hoofdzaken kort weergegeven.

Weerleggen = met argumenten uitleggen dat iets niet klopt

– De schrijver weerlegt de mening van de directeur.

– De schrijver legt met argumenten uit dat de mening van de directeur niet klopt.

1. Wat is de aanleiding van een tekst?

1. De reden waarom iemand over een onderwerp schrijft of spreekt.
2. De conclusie van een tekst.
3. De mening van de schrijver.
4. De argumenten die de schrijver gebruikt.

Wat is het doel van een tekst waarin iemand advies geeft?

1. Informeren
2. Overtuigen
3. Raad geven
4. Vermaken

Wat is een argument?

1. Een conclusie aan het einde van een tekst
2. Een uitspraak waarin iemand aangeeft hoe het zit
3. De reden waarom iemand iets vindt
4. Een vraag die gesteld wordt in een tekst

Wat betekent het als iemand iets betwijfelt?

1. Hij is er zeker van
2. Hij weet niet zeker of iets klopt
3. Hij onderbouwt zijn mening
4. Hij geeft advies

Welke van de volgende uitspraken is een bewering?

1. Ik vind dat sporten gezond is
2. Wat denk jij over sport?
3. Sommige mensen zeggen dat sporten niet nodig is
4. Sporten is gezond, want het helpt je fit te blijven

Wat betekent het woord ‘commentaar’?
"Wat is jouw commentaar hierop?"

1. Het geven van een advies
2. Een beschrijving geven van een gevolg
3. Een mening geven over iets
4. Het trekken van een conclusie

Wat is een conclusie?

1. De belangrijkste uitspraak die volgt uit wat eerder is gezegd.
2. Een samenvatting van de tekst.
3. Een vraag die gesteld wordt aan het einde van een tekst.
4. Een persoonlijk standpunt van de schrijver.

Wat is een gevolg?

1. Iets wat door iets anders gebeurt
2. De oorzaak van een probleem
3. Een argument waarmee iets wordt onderbouwd
4. De conclusie van een tekst

Wat is een standpunt?

1. Een feit dat vaststaat
2. Iets wat iemand ergens van vindt
3. Een argument om iets uit te leggen
4. Een conclusie op basis van feiten

Wat betekent weerleggen?
Bijv.: De schrijver weerlegt de mening van de directeur

1. Met argumenten uitleggen dat iets niet klopt
2. Een mening geven over een onderwerp
3. Een conclusie trekken uit de tekst
4. Een samenvatting maken van de tekst

Wat betekent 'onderbouwen'?
"Onderbouw waarom je het niet eens bent met de schrijver"

1. Een vraag stellen
2. Een eigen mening geven
3. Een conclusie trekken
4. Met argumenten uitleggen dat iets niet klopt

Vragen?

Stel ze gerust.

Volgende week gaan we oefenen met een oefenexamen.