6. Hoofdstuk 1.5 - Chemische reacties

• Scheikunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Chemische reacties

Deze les

• Herhaling 1.4
• Uitleg bij 1.5
• Oefenen met het oefenblad
• Afsluitende quiz

Opdracht 1

 Een oplossing waarin andere stoffen zijn opgelost, is altijd troebel/helder en nooit/soms/altijd gekleurd.

Een oplossing bestaat uit dezelfde/verschillende stoffen.

De vloeistof waarin de andere stof oplost, heet het  _________

Welke goedkope en ongevaarlijke stof wordt meestal gebruikt als oplosmiddel?

Opdracht 2

Wasbenzine is een oplosmiddel voor:

Aceton is een oplosmiddel voor:

Spiritus is een oplosmiddel voor:

Opdracht 6

Anja beweert dat zuivere berglucht een zuivere stof is. Yara beweert dat dit niet waar is.

a. Wie heeft er gelijk? Licht je antwoord toe.

Wat is lucht?

Doelen van deze les:

• Je kunt omschrijven wat een chemische reactie is
• Je kunt aangeven of een proces een fase-overgang of een chemische reactie is
• Je kunt een reactieschema van een reactie opstellen

Chemische reactie

• Beginstoffen verdwijnen blijvend
  
• Nieuwe stoffen worden gevormd.
  
• Onomkeerbaar!

Reactieverschijnselen

 Verandering van kleur

Verandering van geur

Verandering van smaak

 Warmte

Rook

Vlammen

Licht

Het breken van een glas is een chemische reactie, want de verandering is blijvend (je kunt het niet meer plakken)

1. klopt
2. klopt niet

Als ijs smelt dan heb je een andere stof gekregen. Het is dus een chemische reactie.

1. klopt
2. klopt niet

Het branden van een kaars is een chemische reactie want kaarsvet 'verdwijnt'.

1. klopt
2. klopt niet

Het branden van een lamp is GEEN chemische reactie, want de stoffen veranderen niet blijvend

1. klopt
2. klopt niet

Reactieschema papier verbranden

• Beginstoffen: papier en zuurstof (uit de lucht)
  
• Reactieproducten (=eindstoffen): koolstof (as en rook), waterdamp en koolstofdioxide 
• papier (s) + zuurstof (g) --> koolstof (s) + water (g) + koolstofdioxide (g)

Reactieschema maken:

• Zet een streep onder elke stof die je in de vraag tegenkomt
• Zet de beginstoffen vóór de pijl en de reactieproducten ná de pijl
• Laat al het andere weg (knallen, vlammen, lichtflitsen, stank..)

Reactieschema maken oefenen:

Planten zijn erg belangrijk voor het milieu, want ze kunnen zuurstof maken. Dat doen ze door koolstofdioxide en water om te zetten naar zuurstof. Daarbij ontstaat ook glucose. 

Vroeger werd ongebluste kalk gemaakt in kalkovens. In de kalkovens werden schelpen gedaan; die werden verhit. Daarbij ontstaat behalve ongebluste kalk ook koolzuurgas

Zelf oefenen met oefenblad

• In je eentje de vragen (15 min) in stilte

• Daarna met buurman/-vrouw opdracht bespreken (5 min)
• Hulp nodig? vraag je buurman of het tweetal voor/achter je. Kom je er nog niet uit? Vraag dan mij.


• Klaar? Lever je blad in en dan aan het werk met H1.5 - 1 tm 9

Het zuur worden van melk is een ...

1. Fase-overgang
2. Chemische reactie

Olaf (sneeuwpop) in de zon is een ...

1. Fase-overgang
2. Chemische reactie

Wat gebeurt er als je papier verbrandt?

1. Fase-overgang
2. Chemische reactie

Bij het maken van wijn gebruik je gist. In de gist wordt de glucose omgezet in koolstofdioxide en alcohol. Wat is het reactiemechanisme?

1. glucose --> koolstofdioxide en alcohol
2. glucose (s) --> koolstofdioxide (g) + alcohol (l)
3. glucose wordt koolstofdioxide en alcohol
4. glucose (s) + gist (s) --> koolstofdioxide (g) + alcohol (l)

Doelen van deze les:

• Je kunt omschrijven wat een chemische reactie is
• Je kunt vaststellen of een proces een chemische reactie is
• Je kunt een reactieschema van een reactie opstellen

Huiswerk

Maken van H1.5 - 1 tm 9