Wonden en wondverzorging

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2,3

Wonden en wondverzorging

                                                                                                                                 JG

Onderdelen van de huid

De huid bestaat uit 3 lagen. 

1. De opperhuid

2. De lederhuid

3. Het onderhuids bindweefsel

Zo ziet de huid er uit.

Functies van de huid

• bedekt ons lichaam en beschermt ons tegen veel zaken zoals uitdroging, bij valpartijen, schadelijke stoffen, bacteriën, straling 

• speelt een belangrijke rol bij het constant houden van de lichaamstemperatuur van 37 graden.
• bevat veel zintuigen( tast, koude, warmte, pijn)

Definitie wond

• Een wond is een verbreking van de continuïteit van weefsel veroorzaakt door een trauma of een pathologische aandoening. 

Oorzaken ontstaan wonden

• mechanische wonden
• chemische wonden
• thermische wonden
• elektriciteitswonden
• stralingswonden
• circulatiestoorniswonden
• oncologische wonden
• infectiewonden

 2 Soorten wonden

• Open wonden

• Gesloten wonden

Wondclassificatiesystemen

• Wordt gebruikt om structuur aan te brengen in een wondbehandeling.

• TIME model
• WCS model

Soorten wonden

Rode wond

Gele wond

Zwarte wond

TIME - model

Indeling naar vier factoren die wondgenezing kunnen belemmeren.

T = Tissue (weefsel); wat is de kleur?

I = Infectie; is er sprake van een infectie?

M = Moisture (vocht); produceert de wond veel vocht?

E = Edge (wondranden); wat is de toestand van de rand?

Met als doel: het creëren van een  gezonde wond, zonder dood weefsel en ziekteverwekkende bacteriën, met weinig wondvocht en een goede doorbloeding.

WCS: Woundcare Consultant Society

Is een hulpmiddel bij het bepalen van het doel van de lokale wondbehandeling en van het juiste wondbehandelingsproduct.

* Kleur van de wond

* Mate van wondvocht

* Aanwezigheid van infecties

* Aspecten van de wondrand

Je kunt het WCS-model niet toepassen bij brandwonden en wonden die het gevolg zijn van kanker (oncologische wonden)

Wondgenezing

Primair	Secundair
Wondgenezing zonder complicaties	Wondgenezing met complicaties
VB: na operatie of schaafwond	VB: door vaatproblemen of hygiëne.

Wondgenezing in fasen

Reactiefase: huid reageert op verwonding, uitbreiding wordt voorkomen, bloed stolt (fibrinedraden). Ontstekingsreactie

Regeneratiefase: onderliggende huid groeit dicht.

Rijpingsfase: opperhuid gaat er weer uitzien als voorheen.

Wonden

Plaatselijke en algemene factoren die invloed hebben op de wondgenezing

• Plaatselijke factoren zijn factoren die betrekking hebben op de wond zelf soort en plaats van de wond, verontreiniging van de wond met vreemde voorwerpen, doorbloeding van het wondgebied.

• Algemene factoren die de wondgenezing bevorderen zijn algemene conditie van de zorgvrager; leeftijd, gezondheid, leefstijl etc...

Vier stappen wondverzorging

Stap 1: Wondmateriaal verwijderen

Stap 2: Wond inspecteren

Stap 3: Wond verzorgen

Stap 4: Wond verbinden

Stap 1: materiaal verwijderen

• Bereid zorgvrager voor
• Werk aseptisch
• Nooit onnodig verband verwijderen
• Zorg dat je alle materialen hebt
• Denk aan de patiënt
• Evt. foto maken om verschil te zien
• Voorkom luchtwervelingen
• Voorkom onnodige pijn

Stap 2: Wond inspecteren

• Grootte, diepte en vorm
• Geur
• Kleur
• Wondranden
• Wondvocht
• Pijn
• Ontstekingsverschijnselen

Stap 3: Wond verzorgen

• Soort wond bepalen.
• Beoordeel welke verzorging de wond nodig heeft.
• Maak evt. gebruik van TIME of WCS.
• Bij geïnfecteerde wonden van buiten naar binnen. 
• Zorg dat patiënt comfortabel is.

Stap 4: Wond verbinden

• Functie van verbinden bepalen.
• Juiste verbandmateriaal gebruiken.
• Op juiste manier verbinden.
• Zorg ervoor dat het goed blijft zitten.
• Nagaan of het comfortabel genoeg is voor de patiënt. 
• Rapporteren

Wondverzorging is veel meer dan een technische handeling.

Het is een samenspel van 

• lichamelijk
• geestelijk
• sociaal 

welbevinden.