1M1 - 1 april

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 1

1M1 - Vrijdag 1 april

Nodig:

- Etui

iIpad

- Informatieboek blz. 46

Deze les:

• Herhalingsvragen
• Uitleg §4.2
• Aan de slag

Op de afbeelding zie je een tekening van Dordrecht. De stad Dordrecht kreeg in 1220 stadsrechten van graaf Willem I van Holland. Daarmee is het één van de oudste steden van Nederland.

§4.2 'Zelfstandige burgers'

Oefenvragen

Van wie kreeg een stad, stadsrechten?

1. Magistraat
2. Schout
3. Burgemeester
4. Heer

Bespreken huiswerk

Test je voorkennis H4

Paragraaf 4.1

Opdracht 2 en 3bc

Vrijdag  11 maart - 4e uur

- Werkboek blz. 61

- Informatieboek blz. 44 en 45

- Werkboek blz. 62

Stadsrechten: het recht van een stad op eigen winkels.

1. Waar
2. Niet waar

Stadsrechten: het recht om een stadsmuur te bouwen.

1. Waar
2. Niet waar

Stadsrechten: het recht om zelf voedsel te verbouwen.

1. Waar
2. Niet waar

Waarom woonden mensen in de
Tijd van steden en staten zo graag in een stad?

1. In de stad was het schoner dan buiten de stad.
2. In de stad was het rustiger dan buiten de stad.
3. In de stad was veel te doen. Zo waren er vaak feesten en markten.
4. In de stad kwamen minder vaak ziektes voor dan buiten de stad.

Mensen gooien poep en plas op straat.
Was dat normaal in middeleeuwse steden?

1. Ja
2. Nee

Om de stad is een muur gebouwd
waar een poort in zit. Was dat normaal in middeleeuwse steden?

1. Ja
2. Nee

Er lopen varkens door de stad.
Was dat normaal in middeleeuwse steden?

1. Ja
2. Nee

Op de afbeelding zie je een tekening van Dordrecht. De stad Dordrecht kreeg in 1220 stadsrechten van graaf Willem I van Holland. Daarmee is het één van de oudste steden van Nederland.

§4.2 'Zelfstandige burgers'

Leerdoel deze les

1. Je kunt in eigen woorden uitleggen hoe het bestuur van een middeleeuwse stad er uit zag. 
2. Je kunt in eigen woorden de begrippeb burgermeester, raadhuis en vroedschap uitleggen. 
3. Je kunt benoemen welk soort mensen de belangrijke banen in de stad hadden.
4. Je kunt in je eigen woorden de begrippen schout en schepenen uitleggen.
   
5. Je kunt een voorbeeld van een middeleeuwse staf noemen. 

Burgerij

Alle rijke stadsbewoners werden burgers genoemd. Al die burgers bij elkaar noemen we de burgerij.

Stadsrechten

De inwoners van een stad met stadsrechten mochten:

• zelf de stad besturen
• zelf de rechtspraak doen
• een stadsmuur bouwen
• een markt houden

Een stad zonder stadsrechten moest voor deze dingen toestemming vragen aan de heer van het domein. Veel gedoe!

Op de afbeelding zie een oorkonde met de stadsrechten. Het is een heel officieël document. Hierin stond dat de bewoners van de stad deze rechten van de edelman hadden gekocht. Onderaan hebben alle belangrijke mannen in was hun familiewapen gedrukt. Het bewijs dat zij als getuigen aanwezig waren. 

Belangrijk en machtig

In de stad hadden rijke en belangrijke families de macht. Zij bestuurde de stad en spraken recht. 

Belangrijke mensen in de stad waren:

• Burgermeesters
  
• Leden van het vroedschap
• Schout
• Schepenen

Deze man is de schout van de stad. Het werk van een schout kun je vergelijken met die van het hoofd van de politie. Hij is op weg naar een man die een brood heeft gestolen. In zijn hand heeft hij het arrestatiebevel. 

Het stadsbestuur

De stad werd bestuurd door burgermeesters. In middeleeuwse steden waren dit er meerdere, soms wel drie of vier. 

Zij werkten in het raadhuis van de stad. Tegenwoordig heet dit vaak het gemeentehuis. 

Dit is het raadhuis van Nijmegen. De oudste delen van het gebouw komen uit de 14e eeuw. Het wordt nog steeds gebruikt als gemeentehuis. 

Het stadsbestuur

De burgermeesters werden gekozen door door een vergadering van rijke burgers. Deze groep noemen we het vroedschap. 

Het vroedschap gaven de burgersmeesters advies en controleerden of de burgemeesters hun werk goed deden.  

Dit schilderij heet 'De Staalmeesters'. Het is door Rembrandt van Rijn gemaakt in 1662. Dit is geen vroedschap, maar een vergadering van een vroedschap heeft er wel ongeveer zo uitgezien. Op de afbeelding zie je de gildemeesters van het lakengilde van Amsterdam. (laken = textiel of stoffen)

Op dit schilderij zie je een vroedschap. Dit is een vergadering van rijke en belangrijke mannen. Samen met de burgermeesters regeren zij de stad. 

Het woord 'vroed' betekent 'slim' of 'wijs'.

Het vroedschap bestaat uit rijke mannen, zoals kooplieden. Zij geven elkaar in de stad de belangrijkste baantjes in het bestuur. 

De vroedschap van de stad