5.6 - Blessures

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo g, t
• Leerjaar 3

Terugblik

Basisstof 5 - Houding en beweging

In welke vorm loopt de wervelkolom?

1. Een S-vorm
2. Een dubbele S-vorm
3. Een rechte lijn
4. Een halve cirkel

Door een slechte houding kan de wervelkolom scheef gaan staan

1. Waar
2. Niet waar

Waarom is een goede houding belangrijk?

1. om zo lang mogelijk te zijn
2. om er mooi uit te zien
3. om sterker te worden
4. om rugklachten te voorkomen

Welke persoon heeft een goed houding?

1. Persoon A
2. Persoon B
3. Persoon C
4. Persoon D

Wat gebeurd er bij een hernia?

1. Spieren komen klem te zitten
2. Bloedvaten komen klem te zitten
3. Zenuwen komen klem te zitten
4. Wervels zijn kapot

Waarom is lichaamsbeweging belangrijk om overbelasting tegen te gaan?

5.6 - Blessures

Thema 5

Leerdoelen

5.6.1 Je kunt van enkele blessures beschrijven wat er aan de hand is.

5.6.2 Je kunt beschrijven hoe je blessures kunt voorkomen.

Type blessures

• Blessures aan spieren
• Blessures aan botten
•  Voetbalknie
• Kneuzing
• Verzwikking
• Ontwrichting

Spierblessures

Spierpijn meest voorkomend

• Spieren te veel belast

RSI

• Verzamelnaam voor klachten
• Ontstaan door vaak achter elkaar dezelfde bewegingen
• Bijvoorbeeld tennisarm, ontstekingen aan de pezen

Blessures aan botten

Botbreuken 

Moeten in goede stand vastgroeien voor genezing

Soms staan ze scheef

ze moeten worden 'gezet'

• via gipsverband
• via schroeven of platen

Manieren om een bot te 'zetten'

Voetbalknie

Meniscus = stukje kraakbeen in kniegewricht

Kan scheuren als het lichaam draait terwijl het onderbeen blijft staan

Soms beschadigen ook het gewrichtskapsel en kapselbanden

Soms is rusten voldoende voor genezing, soms is operatie nodig om meniscus te verwijderen

Kneuzing

Beschadiging van weefsel zonder scheur of breuk

Het weefsel zwelt op door inwendige bloeding en vochtophoping

Wordt bloeduitstorting genoemd = blauwe plek

Door te koelen met ijs(water) en met rust geneest het meestal, soms is drukverband nodig

Verzwikking

Verzwikking wordt ook wel verstuiking genoemd

Kneuzing van een gewricht

Gewrichtskapsel en kapselbanden rekken bv te ver uit en kunnen zelfs scheuren

Ook kraakbeen kan beschadigd raken

Ontwrichting

Gewrichtskogel schiet uit gewrichtskom

Moet weer op de plaats gezet worden

Hoe voorkom je blessures?

Goede warming-up doen, hierdoor krijgen je spieren voldoende bloed en zuurstof voordat je begint. Vooral je spieren opwarmen waar je mee gaat werken

Cooling-down na het sporten zorgt ervoor dat de afvalstoffen uit je spieren worden gevoerd en dat je bloedvatenstelsel in ruststand gaat

Aan de slag!

Thema 5, basisstof 6

Lees de tekst van basisstof 6

Maak opdracht 1, 2, 3, 5, 6, 7, 8

Klaar? Eerst nakijken en daarna test jezelf van basisstof die je moeilijk vindt

Bij welke blessure of blessures raken de gewrichtsbanden uitgerekt?

1. bij een botbreuk
2. bij een spierscheuring
3. bij een verstuiking
4. bij kramp

Wat is geen effect van een goede warming-up?

1. De hartslag gaat omhoog
2. De kans op blessures wordt kleiner
3. De spieren worden opgewarmd
4. Afvalstoffen worden afgevoerd

Welke van deze blessures kun je niet zien op een röntgenfoto?

1. Botbreuk
2. Kneuzing
3. Ontwrichting

Blessures kunnen ontstaan door overbelasting

1. Juist
2. Onjuist

Een van de veelvoorkomende blessures aan je botten zijn botbreuken. Je ziet hier een botbreuk bij een wielrenner. Welk bot is hier gebroken?

1. Opperarmbeen
2. Sleutelbeen
3. Schouderblad
4. Rib

Kies het juist antwoord:
"Na het sporten doe je een aantal oefeningen om blessures te voorkomen."

1. Warming-up
2. Rekken & strekken
3. Cooling-down