4havo - Les 12 - H6.3 Weerstand

• Natuurkunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Sleep de onderdelen naar het juiste vak

Elektron

Proton

Kern

Atoom

Zie de opstelling hiernaast.
De zilverpapiertjes bewegen uit
elkaar.
Wat kun je zeggen over het staafje?

1. Deze is positief geladen
2. Deze is negatief geladen
3. Deze is positief of negatief geladen
4. Deze is neutraal / ongeladen

Door een draad loopt een lading van 30 C in 6,0 s.

Bereken de stroomsterkte.

1. I = 0,20 A
2. I = 5,0 A
3. I = 180 A
4. I = 200 A

Welke buis kun je het
beste gebruiken als je
snel een zwembad wil vullen?

1. De dikste
2. De dunste

Welke auto ondervindt
de grootste weerstand?

1. Zwarte auto
2. Rode auto

Sleep de materialen naar het juiste vak

Isolatoren

Geleiders

Bij welke groep materialen is de weerstand het grootst?

1. Geleiders
2. Isolatoren

De weerstand is 

De stroomsterkte is 

De weerstand is 

De stroomsterkte is 

Kijk naar de afbeelding en kies telkens tussen groot en klein:

klein

groot

klein

groot

Leerdoelen

Je kunt uitleggen wat weerstand is en hiermee rekenen.

Je kunt het verschil tussen een ohmse en niet-ohmse weerstand uitleggen.

Je kunt de weerstand van een draad uitrekenen.

Je kunt de werking van, een regelbare weerstand, een NTC en een LDR uitleggen.

Wat betekent weerstand?

Weerstand = tegenwerking

Bij elektriciteit:

De moeite die de stroom heeft om door een draad heen te stromen

Als de draad dunner is, is het moeilijker voor de elektronen om er doorheen te stromen.

Er staat een spanning over de draad, want de elektronen raken energie kwijt in de vorm van warmte

De formule           

Je kunt de weerstand berekenen als je de spanning en de stroomsterkte weet

R:  Weerstand in ohm (Ω)

U:  Spanning in volt (V)

I:  Stroomsterkte in ampère (A)

R=​I​​U​​

Sleep de meter naar de juiste plaats

Sleep de juiste afbeelding naar de component

Lading			C
Weerstand	R
Spanning		volt
Stroomsterkte

Q

coulomb

ohm

Ω

U

V

A

ampère

I

Weerstand bepalen

Om de weerstand te bepalen meet je de stroom door en de spanning over de draad.

Weerstand berekenen

2 A

8 V

Door een elektrische verwarming loopt een stroom van 4,6 A.
De spanning is 230 V

1. R = 0,02 Ω
2. R = 50 Ω
3. R = 1058 Ω
4. R = 2000 Ω

Door een weestand loopt een stroom van 25 mA.
De spanning over de weerstand is 10 V.
Bereken de weerstand.

1. R = 250 Ω
2. R = 0,4 Ω
3. R = 400 Ω
4. R = 0,25 Ω

Even oefenen

Schrijf je berekening op.

De stroomsterkte door een lampje is 50 mA.

De spanning is 12 V.

Bereken de weerstand van het lampje.

De stroomsterkte door een lampje is 50 mA.
De spanning is 12 V.
Bereken de weerstand van het lampje.

Hoe groot is de stroomsterkte op
t = 20 ms?

1. I = 0,05 A
2. I = 0,5 A
3. I = 4,5 A
4. I = 20 A

Op welk tijdstip is de weerstand het
grootste?

1. t = 2,0 ms
2. t = 5,0 ms
3. t = 10 ms
4. De weerstand is constant

Verband I en U

Als de weerstand constant is geldt dat de spanning en stroomsterkte recht evenredig zijn:

Als U 2x zo groot wordt, wordt I dat ook

R=​I​​U​​=​2​​1​​=​4​​2​​=​88​​44​​=0,5Ω

De wet van Ohm

Wanneer spanning over en de stroomsterkte door een draad zijn recht evenredig

Oftewel: Als de spanning 2× zo groot wordt, wordt de stroomsterkte ook 2× zo groot

De weerstand is dan constant, dat heet een ohmse weerstand

Ohmse weerstand

 ds

.

Een ohmse weerstand geeft een rechte lijn in een (I,U)-diagram door de oorsprong

Weerstand en temperatuur

.

Vaak neemt de weerstand toe als de temperatuur groter wordt

Dit is bijvoorbeeld bij een gloeilampje goed zichtbaar in het diagram

Welke diagram
hoort bij een Ohmse
weerstand?

1. Links
2. Rechts

Bepaal de grootte van de weerstand
die hoort bij dit diagram.

1. R = 0,33 Ω
2. R = 3,0 Ω
3. R = 6 Ω
4. R = 12 Ω

Is de weerstand die hoort bij de groene
lijn groter of kleiner?

1. Groter
2. Kleiner

Weerstand van een materiaal

Hoe goed (of eigenlijk hoe slecht) een materiaal geleidt, hangt af van de soortelijke weerstand ρ. 

Let op! Dit is iets anders dan de dichtheid! 

Die kun je vinden in BINAS tabellen 8 t/m 10

Weerstand van een materiaal

Hoe groot is de soortelijke weerstand van koper? Gebruik je BINAS.

Regelbare weerstand

Je kunt de weerstand zelf aanpassen door te draaien of te schuiven

Veranderlijke weerstand: NTC

Bij een NTC wordt de weerstand 
kleiner als de temperatuur groter 
wordt.

Gebruikt bij temperatuursensor

Veranderlijke weerstand: LDR

Bij een LDR wordt de weerstand 
kleiner als de hoeveelheid licht
groter wordt.

Gebruikt bij lichtsensor

Lisa wil dat haar tuinlamp aan gaat wanneer het donker wordt. Welke soort weerstand heeft zij nodig?

1. Regelbare weerstand
2. NTC
3. LDR
4. Constantaandraad

Sleep het juiste symbool naar de component

NTC

Lampje

LDR

Spannings-

meter

Stroom-

meter

Aan de slag

Maak van H5.2  (blz 80 en verder)

Begrippen uit deze les

Weerstand

Begrippen uit deze les

Schrijf 3 dingen op die
je deze les hebt geleerd

Stel 1 vraag over iets dat je
deze les nog niet zo goed hebt begrepen

Volgende les:

Practicum