Samenstellingen

Wat gaan we doen vandaag?

Lesdoel

Instructie samenstellingen

Zelfstandig werken

Nakijken

Einde les

1 / 18

Slide 1: Slide

NederlandsMiddelbare schoolvmbo kLeerjaar 4

This lesson contains 18 slides, with text slides.

Lesson duration is: 50 min

Items in this lesson

Wat gaan we doen vandaag?

Lesdoel

Instructie samenstellingen

Zelfstandig werken

Nakijken

Einde les

Slide 1 - Slide

Lesdoel

Aan het einde van de les weet je wat een samenstelling is en weet je hoe je deze schrijft.

Waarom? Er zijn acht uitzondering, het is handig om de regel te kennen.

Slide 2 - Slide

Met of zonder -s?

Hoofdregel

In samenstellingen wordt een -s geschreven, wanneer deze ook wordt uitgesproken.

stationsplein

moederskindje

scheepswrak

Slide 3 - Slide

Met -e of -en?

Hoofdregel

De tussen -en wordt geschreven wanneer het eerste woord van de samenstelling een zelfstandig naamwoord is dat alleen een meervoud heeft op -en.

Het is dus: kippenei, want het meervoud van kip is alleen kippen.

Slide 4 - Slide

Acht uitzonderingen

Sommige woorden houden een -e als tussenletter,

hoewel ze als je de hoofdregel zou volgen -en zouden moeten krijgen.

Slide 5 - Slide

1. Meervoud op -s

Het eerste deel heeft alleen een meervoud op –s.

horloge – horloges

horlogemaker

Slide 6 - Slide

2. Meervoud op –s en -en

Het eerste deel heeft twee meervouden,
op –s en op –en

groente – groenten + groentes

groentesoep

Slide 7 - Slide

3. Unieke persoon of zaak

Woorden die verwijzen naar een unieke persoon of zaak:

zonnestraal

maneschijn

Koninginnedag

Tip: er is er maar 1 van!

Slide 8 - Slide

4. Versterking

In bijvoeglijke naamwoorden waarvan het eerste deel alleen maar wordt gebruikt als versterking van het bijvoeglijke tweede deel:

Hoe trots? apetrots

boordevol

reuzeleuk

beregoed

Slide 9 - Slide

5. Geen meervoud

Het eerste deel van het woord is een zelfstandig naamwoord zonder meervoud:

rijstepap

roggebrood

Slide 10 - Slide

6. Bijvoeglijk naamwoord

Het eerste deel van het woord is een bijvoeglijk naamwoord:

hogeschool

blindedarm

Slide 11 - Slide

7. Werkwoord

Het eerste deel is geen zelfstandig naamwoord,
maar een werkwoord.

brekebeen

spinnewiel

Slide 12 - Slide

Let op: dier + plant

Woorden van het type ‘dier+plant’ vallen onder de hoofdregel en krijgen een tussen-n:

eendenkroos

rattenkruid

paardenbloem

Slide 13 - Slide

Wat ga je doen?

Maak de opdrachten op papier.

Zelfstandig

Stilte

Vragen? Steek je vinger op

Na 10 min de opdracht nakijken

Slide 14 - Slide

Jou of jouw?

Slide 15 - Slide

Bij bezit: +w

Let op: NIET bij het woordje 'van':

De foto van jou vond ik mooi!
Jouw foto is vaak bekeken.

Slide 16 - Slide

BONUSVRAAG

Minder dan 3 foutjes?

+0,2 op de spellingtoets!

Slide 17 - Slide

Klaar met de bonusvragen?

Start in Taalblokken met Bouwstenen 3F - H3

Slide 18 - Slide