Huid en wondzorg

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1-4

Huid en wondzorg

Anatomie van de huid

De huid is ons grootste orgaan. Bij volwassenen kan het oppervlak wel 1,5 tot 2 m² zijn en 15 tot 20 kilo wegen. De huid is er om het lichaam te bedekken en te beschermen en zorgt er voor dat:

• je lichaamstemperatuur constant blijft;
  
• je geen lichaamsvocht verliest;
  
• warmte, kou, druk, pijn, jeuk, aanrakingen en trillingen voelbaar zijn;
  
• je vitamine D aanmaakt;
  
• je energie opslaat in de vorm van de vetlaag. 

Opperhuid

De opperhuid, ook wel de epidermis genoemd, is de huidlaag die aan de buitenkant zichtbaar is. Deze laag vernieuwt zich voortdurend.

Opperhuid

De opperhuid bestaat uit twee onderdelen:

• De hoornlaag ligt aan de oppervlakte en zorgt voor stevigheid en bescherming (bijvoorbeeld tegen uitdroging). Op sommige delen van het lichaam is de hoornlaag extra dik, bijvoorbeeld op de voetzolen. Beter bekend als eelt.
• De slijmlaag ligt net onder de hoornlaag. Vanuit de slijmlaag groeien nieuwe huidcellen aan die afgestorven cellen van de hoornlaag vervangen. Dit proces gaat je hele leven door.

Lederhuid

De tweede grote huidlaag is de lederhuid (dermis). Deze laag bestaat uit een stevige constructie van bindweefsel. Hierin vind je:

• bloedvaten, voor het aanvoeren van voeding en zuurstof;
  
• lymfevaten, voor het afvoeren van afvalstoffen;
  
• zenuwen, die zorgen voor tastgevoel en het voelen van pijn en temperatuur;
  
• talgklieren, die huid en haar vettig houden en beschermen tegen uitdroging.

Lederhuid

De lederhuid regelt de voeding van de opperhuid en zorgt voor stevigheid en elasticiteit. Ook is deze laag belangrijk voor de verdediging van het lichaam. Het signaleert virussen en bacteriën en maakt ze onschadelijk.

Talgklieren

De lederhuid bevat duizenden kliertjes die talg maken. Deze talgklieren zitten overal in de huid, behalve op de handpalmen en voetzolen. Talg is een mengsel van allerlei vettige stoffen. Het houdt de huid soepel en beschermt tegen uitdroging. Daarnaast vind je in de lederhuid zweetklieren, haren en nagels.

Onderhuids bindweefsel

Het onderhuids bindweefsel (subcutis) scheidt de huid van de spieren en pezen in het lichaam. Het is een extra beschermlaag voor de organen die eronder liggen. Deze huidlaag bestaat vooral uit vet en bloedvaten. Het vet zorgt voor extra isolatie en dient als een bron van energie. 

Soorten wonden

• Acute wonden
• Gecompliceerde wonden
• Overig huidletsel

Acute wonden

Gecompliceerde wonden

Overige huidletsels

Waar zou je allemaal op moeten letten als je een wond beoordeelt?

Classificatiemanieren

• WCS (Wound Consultant Society)
• TIME model

Wound Consultant Society (WCS)

Deelt wonden in op een drietal kleuren:
1. zwarte

2. gele

3. rode wonden

kun je niet toepassen op oncologische wonden en brandwonden

TIME model

Model voor de beoordeling van complexe wonden

De letters staan voor 4 factoren die de wondgenezing kunnen belemmeren

Doel: chronische wond beter volgen in wondheling

ELk deeltje is belangrijk

Is van invloed op elkaar

Waar staat TIME voor?

• T  = Tissue    ( = weefsel)
• I =  Infection (= infectie)
• M = Moisture ( =  vochtbalans)
• E =  Edge (= wondrand)

Bestudeer deze dia. Deze is ook terug te vinden op I'ts Learning. 

T = Tissue
Wat kun je hier allemaal aan zien?
Je mag ook een plaatje toevoegen waarna je uitlegt wat er te zien is

I = Infectie
Wat zijn de 5 kenmerken van infectie?

M = Moisture
Hoe is de juiste vochtigheid van invloed op de wondgenezing?

E = Edge (wondrand)
Wat kun je allemaal aan een wondrand zien? Voeg evt een foto bij je uitleg toe

Hulpmiddel bij productkeuze

https://www.wondbedekkers.nl/kies-product/keuzetabel.htm 

https://www.zorgvoorbeter.nl/docs/PVZ/vindplaats/Huidletsel/WCS%20classificatiemodel%20en%20productadvies.pdf 

Vragen?