HC4: H4 (Markten: marktvormen) Deel 2

• economie
• HBO
• Studiejaar 1

Micro economie

Agenda

1. Terugblik vorige college
2. Vragen n.a.v. de vorige les/ huiswerk 
3. H4 (markten) → boek: par. 4.5 t/m 4.6 (zie de leerdoelen!), dus geen 4.7 en 4.8 uit het boek + opgaven werkdossier: 4.5 t/m 4.9
4. Samenvatting les (checkvragen)
   

Lesdoelen

H4, deel 2: 

• Bij welke q en p de winst maximaal is en wanneer de winst nul is (break-even) (individueel bedrijf) --> in de volgende situaties:

       - Proportionele kosten en een markt van volkomen concurrentie

       - Niet-proportionele kosten en een markt van volkomen concurrentie

       - Proportionele kosten en een monopolie

• Maximale winst arceren
  
• Prijsdiscriminatie & prijsdifferentiatie
• Verloop kunnen uitleggen van de TK, TCK, TVK, GTK, GVK, GCK, MK en de TO, GO, MO bij verschillende kostensituaties  én marktvormen
• Afgeleiden bepalen van economische functies (met meerdere variabelen).En kan vanuit een gegeven vraagfunctie de MO opstellen. En kan vanuit een gegeven GTK de MK opstellen.
  

Terugblik

• Winstmaximalisatie grafisch weergeven
• Monopolie: MO bekijken
  

Winstmaximalisatie

Bij welke q is de winst maximaal? 

Winstmaximalisatie: geïntegreerd

Monopolie: marginale opbrengst (MO)

P = GO 

GO ≠ MO 

vraag 2:

TO = 8q

TK = 5q + 48.000

8q = 5q + 48.000 -> 3q = 48.000 

-> q = 16.000 (BEA)

vraag 4:

aan elkaar gelijkstellen

3q + 85.000 = 5q + 48.000 

2q = 37.000 -> q = 18.500

H4: marktvormen

Volkomen concurrentie

• Hoe bereken ik de maximale winst?
• Hoe laat ik dat grafisch zien?

Winstmaximalisatie: arceren

Arceer de maximale winst

Winstmaximalisatie: gearceerd

Maximale omzet: (MO=MK) x Q (blauwe vierkant)

Maximale winst: ((MO=MK) - GTK) x Q (groene vlak)

Oefenopgave (volkomen concurrentie)

Oefenopgave (volkomen concurrentie)

Stap 1:

60p -120 = -70P + 450

130P - 120 = 450

130P = 525

P = 4,038 = €4,04

Stap 2:

P tot aan snijpunt MK(want P=MO)

Stap 3:

MK tot snijpunt GTK

Maakt een bedrijf winst? Dat hangt af van….

Kostenstructuur 

• Proportionele kosten 
• Niet-proportionele kosten 

Opbrengst → marktvorm 

• Volkomen concurrentie (P=GO=MO)

 

• Monopolie (P=GO≠MO)

 

• Oligopolie (P=GO≠MO) 

 

• Monopolistische concurrentie (P=GO≠MO)

Monopolist

Gegeven vraaglijn: 

De vraaglijn van de consumenten kan beschreven worden met:                              Qv = – P + 100  (waarbij Q in 1.000 stuks) 

Gegeven kostenkant:

• De variabele kosten bedragen € 30 per product 
• De constante kosten bedragen in totaal € 1.000.000 (dus TCK)

Het bedrijf met een monopoliepositie..

GO

GO is niet een horizontale lijn zoals bij volkomen concurrentie.  

MO

MO snijdt de X-as op de helft van het GO-snijpunt van de X-as. → omzet maximaal(!)

Wel vanuit dezelfde Y-waarde bij X=0 starten 

BEP-1

BEP-2

Formule

GO = de prijs-afzetlijn(de formule van Qv)

Max. winst

MO=MK

Opbrengsten (= prijs-afzetlijn)

Van links naar rechts heeft de consument steeds minder mogelijkheden om over te stappen bij een prijsverandering. Dit is in de grafiek weergegeven: 

De rode lijn geeft een identieke prijsverlaging weer, 

De blauwe lijn laat zien hoeveel extra afzet een producent hierdoor kan verwachten.

Volkomen concurrentie vs Monopolie 

Volkomen concurrentie

• Veel vragers, veel aanbieders 
• Producent heeft geen invloed op P
• Hoeveelheids-aanpasser 
• GO = P = MO = een horizontale rechte lijn → de 'prijs-afzetlijn' 
  

Monopolie

• Veel vragers, één aanbieder 
• Producent heeft wél invloed op P 
• Prijszetter 
• GO = P = de collectieve vraaglijn     → de 'prijs-afzetlijn' 
  

Het bedrijf met een monopoliepositie..

Bij welke Q is de omzet maximaal?

Het bedrijf met een monopoliepositie..

Maximale omzet

MO snijdt de X-as op de helft van het GO-snijpunt van de X-as. → omzet maximaal(!)

Wel vanuit dezelfde Y-waarde bij Q=0 starten 

Antwoord: Q = 50(x1000) → groene ster

Het bedrijf met een monopoliepositie..

Bij welke Q is de winst maximaal?

Het bedrijf met een monopoliepositie..

Max. winst

MO=MK  → Q = 35(x1000) 

Antwoord berekenen: 

(GO-GTK) x Q

Qv = -P + 100

35 = -P + 100

P = -35 + 100 --> P = €65 (GO-snijpunt)

Op zoek naar het GTK-snijpunt...

GTK = TK / Q

TK = 30Q + 1.000.000 --> GTK = (30Q/Q) + (€1.000.000/Q)

(€30) + (€1.000.000/35000)

€30 + €28,57(afgerond) = €58,57

(GO-GTK) x Q --> (€65 - €58,5714286) x 35000 = €225.000

Het bedrijf met een monopoliepositie..

GO

GO is niet een horizontale lijn zoals bij volkomen concurrentie.  

MO

MO snijdt de X-as op de helft van het GO-snijpunt van de X-as. → omzet maximaal(!)

Wel vanuit dezelfde Y-waarde bij X=0 starten 

BEP-1

BEP-2

Formule

GO = de prijs-afzetlijn(de formule van Qv)

Max. winst

MO=MK

ABC formule: voorbeeldsom

ABC formule: voorbeeldsom(2)

ABC formule: voorbeeldsom(3)

ABC formule: voorbeeldsom(4)

ABC formule: voorbeeldsom(5)

ABC formule: voorbeeldsom(6)

Bij opgave 4.6

Als je niet weet wat de marketingmix is: zie boek blz. 73 of https://nl.wikipedia.org/wiki/Marketingmix 

Huiswerk

 • Alle opgaven van collegemateriaal van deze week 

• Werkdossier H4: opg. 4.5 t/m 4.9

Bij welke Q is de winst maximaal?

1. 30.000
2. 50.000
3. 100.000

Hoe hoog is de omzet bij maximale winst?

1. (30.000 x €7) = €210.000
2. (50.000 x €5) = €250.000
3. (100.000 x €4) = €400.000

Is de omzet van zojuist (€210.000) de maximale omzet?

1. Ja, want omzet is maximaal bij MO=MK
2. Nee, want omzet is maximaal bij MO=0

Kun je de maximale winst uitrekenen?

1. Ja, je hebt M0=MK en de GO(=P)
2. Nee, want je hebt geen constante kosten of GTK

1. 100.000
2. 85.000
3. 14.000
4. 12.000

Extra uitleg

Extra oefening

Monopolie; compleet:

https://www.fhamers.nl/monopolie/

Marginale opbrengst: https://www.economielokaal.nl/marginale-opbrengst-1/ 

Extra uitdaging

Monopolistische concurrentie: grafisch