Les 6 - Stijlfiguren

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Poëzie les 6

- Herhalen huiswerktheorie

- Bespreken gedicht Al Galidi

- Zelfstandig werken: opdrachten bij gedicht maken of lezen voor boekverslag (literaire notities) of theorie voor volgende les leren

• Toetsweek: verhaal- en poëzieanalyse (val. 3)
• Na eerste de toets in de toetsweek lever je je boekje poëzie in met je uitwerkingen voor je portfolio

Het verschil?

Beeldspraak: 

• het uiten van een gedachte of begrip door middel van beelden. 

Stijlfiguur/ stijlmiddel: 

• uitdrukking die door een bijzondere formulering of door afwijking van het gebruikelijk zinsbouw een bepaald effect veroorzaakt

Beschrijf in een zin je vakantie met behulp van een stijlfiguur in je antwoord.

'Heel flink van je om de zaak te verraden.'
Hierin herken je:

1. ironie
2. sarcasme
3. cynisme
4. litotes

'Schrijven is de kunst van het schrappen.'
Hierin herken je:

1. Antithese
2. Chiasme
3. Litotes
4. Paradox

'Na de wandeling liepen we met onze tong op de grond.'
Hierin herken je:

1. chiasme
2. eufemisme
3. hyperbool
4. understatement

De man werd door hem tijdig gered uit het water.

1. enumeratio
2. pleonasme
3. prolepsis
4. tautologie

"Iedereen is toch weleens ondeugend geweest?'
Hierin herken je:

1. inversie
2. litotes
3. retorische vraag
4. Eufemisme

'Toen hij dat mooie doelpunt maakte, zie hij: "Dat kon er wel me door, hè."'
In deze uitspraak herken je:

1. eufemisme
2. hyperbool
3. ironie
4. understatement

'Dat lijkt me geen slecht idee.'
Hierin herken je:

1. inversie
2. litotes
3. retorische vraag
4. Eufemisme

Blz. 29 in je reader

Op een nacht in zijn herfst opende

Zorro de koelkast. De vla trilde van angst.

Zorro voelde de pijn van de vla en zei tegen

hem dat hij hem niet op zou eten

en alleen wat sap wilde drinken.

Voor die vla zong Zorro dit lied.

(= titel)

Lees de aanvullende info op blz. 30 en 31

Op blz. 30 de info bij lees

en op blz. 31 de info bij weet. 

Tip: schrijf mee in je reader naar aanleiding van de vragen die je zo van mij krijgt via de LessonUp

Uit hoeveel strofes bestaat dit gedicht? Noteer cijfer.

Welke vorm van beeldspraak herken je in regel 1?

1. Metafoor
2. Metonymia
3. Personificatie
4. Vergelijking

Welke vorm van beeldspraak herken je in regel 1 tot en met 3?

1. Metafoor
2. Metonymia
3. Personificatie
4. Vergelijking

Over de auteur

Rodaan Al Galidi (1971) is een uit Irak afkomstige schrijver en dichter. Al Galidi vluchtte na zijn studie bouwkunde uit Irak om aan de dienstplicht in zijn geboorteland te ontkomen. Hij kwam in 1998 in Nederland terecht en vroeg hier asiel aan. Het asiel werd hem geweigerd.

Om de Nederlandse taal onder de knie te krijgen ging Al Galidi schrijven en dichten. Vanaf 2000 verschenen er verschillende gedichten en romans van zijn hand. Voor een gedicht uit ´Groen´ kreeg hij zijn eerste prijs: de El Hirzja-literatuurprijs 2000

Jouw koelkast is fruit en groente,

kaas, jam en zomer.

Mijn koelkast is donker en wachten,

eenzaamheid en heimwee.

Ik open mezelf

en er komt niets,

behalve dit lied

als eeuwige vriendschap tussen jou en mij

in deze lange herfst.

 

Vla, mijn broer,

uit de melk van de vrouw

en de melk van de koe

zijn wij gebouwd.

Vla, mijn broer,

jij moet hier koud worden

om daar niet te verrotten.

Ik moet hier verrotten

om daar niet koud te worden.

Ik ben gevoelig, onzeker.

Mijn grote mond

is groter dan mijn hart.

Als jij voor mij trilt,

word ik bang voor mezelf.

 

Jouw koelkast is mijn leven.

Mijn koelkast is jouw leven.

Wees niet bang voor mij.

Op een nacht in zijn herfst opende

Zorro de koelkast. De vla trilde van angst. Zorro voelde de pijn van de vla en zei tegen hem dat hij hem niet op zou eten en alleen wat sap wilde drinken. Voor die vla zong Zorro dit lied.

Vla, mijn broer,

komend van het land van de melk,

wachtend op je eind in een koelkast.

 

Tril van kou,

maar tril niet voor mij.

Vla, mijn broer.

Ook ik tril in een koelkast,

kouder dan die van jou.

Een koelkast zonder deur.

Het land van de melk is een ... (vorm van beeldspraak)

Jouw koelkast is fruit en groente,

kaas, jam en zomer.

Mijn koelkast is donker en wachten,

eenzaamheid en heimwee.

Ik open mezelf

en er komt niets,

behalve dit lied

als eeuwige vriendschap tussen jou en mij

in deze lange herfst.

 

Vla, mijn broer,

uit de melk van de vrouw

en de melk van de koe

zijn wij gebouwd.

Vla, mijn broer,

jij moet hier koud worden

om daar niet te verrotten.

Ik moet hier verrotten

om daar niet koud te worden.

Ik ben gevoelig, onzeker.

Mijn grote mond

is groter dan mijn hart.

Als jij voor mij trilt,

word ik bang voor mezelf.

 

Jouw koelkast is mijn leven.

Mijn koelkast is jouw leven.

Wees niet bang voor mij.

Op een nacht in zijn herfst opende

Zorro de koelkast. De vla trilde van angst. Zorro voelde de pijn van de vla en zei tegen hem dat hij hem niet op zou eten en alleen wat sap wilde drinken. Voor die vla zong Zorro dit lied.

Vla, mijn broer,

komend van het land van de melk,

wachtend op je eind in een koelkast.

 

Tril van kou,

maar tril niet voor mij.

Vla, mijn broer.

Ook ik tril in een koelkast,

kouder dan die van jou.

Een koelkast zonder deur.

Jouw koelkast is fruit en groente,

kaas, jam en zomer.

Mijn koelkast is donker en wachten,

eenzaamheid en heimwee.

Ik open mezelf

en er komt niets,

behalve dit lied

als eeuwige vriendschap tussen jou en mij

in deze lange herfst.

 

Vla, mijn broer,

uit de melk van de vrouw

en de melk van de koe

zijn wij gebouwd.

Vla, mijn broer,

jij moet hier koud worden

om daar niet te verrotten.

Ik moet hier verrotten

om daar niet koud te worden.

Ik ben gevoelig, onzeker.

Mijn grote mond

is groter dan mijn hart.

Als jij voor mij trilt,

word ik bang voor mezelf.

 

Jouw koelkast is mijn leven.

Mijn koelkast is jouw leven.

Wees niet bang voor mij.

Op een nacht in zijn herfst opende

Zorro de koelkast. De vla trilde van angst. Zorro voelde de pijn van de vla en zei tegen hem dat hij hem niet op zou eten en alleen wat sap wilde drinken. Voor die vla zong Zorro dit lied.

Vla, mijn broer,

komend van het land van de melk,

wachtend op je eind in een koelkast.

 

Tril van kou,

maar tril niet voor mij.

Vla, mijn broer.

Ook ik tril in een koelkast,

kouder dan die van jou.

Een koelkast zonder deur.

'Om daar niet koud te worden.'
Welke stijlfiguur herken je?

1. Eufemisme
2. Hyperbool
3. Litotes
4. Tautologie

Jouw koelkast is fruit en groente,

kaas, jam en zomer.

Mijn koelkast is donker en wachten,

eenzaamheid en heimwee.

Ik open mezelf

en er komt niets,

behalve dit lied

als eeuwige vriendschap tussen jou en mij

in deze lange herfst.

 

Vla, mijn broer,

uit de melk van de vrouw

en de melk van de koe

zijn wij gebouwd.

Vla, mijn broer,

jij moet hier koud worden

om daar niet te verrotten.

Ik moet hier verrotten

om daar niet koud te worden.

Ik ben gevoelig, onzeker.

Mijn grote mond

is groter dan mijn hart.

Als jij voor mij trilt,

word ik bang voor mezelf.

 

Jouw koelkast is mijn leven.

Mijn koelkast is jouw leven.

Wees niet bang voor mij.

Op een nacht in zijn herfst opende

Zorro de koelkast. De vla trilde van angst. Zorro voelde de pijn van de vla en zei tegen hem dat hij hem niet op zou eten en alleen wat sap wilde drinken. Voor die vla zong Zorro dit lied.

Vla, mijn broer,

komend van het land van de melk,

wachtend op je eind in een koelkast.

 

Tril van kou,

maar tril niet voor mij.

Vla, mijn broer.

Ook ik tril in een koelkast,

kouder dan die van jou.

Een koelkast zonder deur.

Jouw koelkast is fruit en groente,

kaas, jam en zomer.

Mijn koelkast is donker en wachten,

eenzaamheid en heimwee.

Ik open mezelf

en er komt niets,

behalve dit lied

als eeuwige vriendschap tussen jou en mij

in deze lange herfst.

 

Vla, mijn broer,

uit de melk van de vrouw

en de melk van de koe

zijn wij gebouwd.

Vla, mijn broer,

jij moet hier koud worden

om daar niet te verrotten.

Ik moet hier verrotten

om daar niet koud te worden.

Ik ben gevoelig, onzeker.

Mijn grote mond

is groter dan mijn hart.

Als jij voor mij trilt,

word ik bang voor mezelf.

 

Jouw koelkast is mijn leven.

Mijn koelkast is jouw leven.

Wees niet bang voor mij.

Op een nacht in zijn herfst opende

Zorro de koelkast. De vla trilde van angst. Zorro voelde de pijn van de vla en zei tegen hem dat hij hem niet op zou eten en alleen wat sap wilde drinken. Voor die vla zong Zorro dit lied.

Vla, mijn broer,

komend van het land van de melk,

wachtend op je eind in een koelkast.

 

Tril van kou,

maar tril niet voor mij.

Vla, mijn broer.

Ook ik tril in een koelkast,

kouder dan die van jou.

Een koelkast zonder deur.

'Jouw koelkast is mijn leven.
Mijn koelkast is jouw leven.'
Hierin herken je...?

1. Chiasme
2. Parallellisme
3. Prolepsis
4. Understatement

Jouw koelkast is fruit en groente,

kaas, jam en zomer.

Mijn koelkast is donker en wachten,

eenzaamheid en heimwee.

Ik open mezelf

en er komt niets,

behalve dit lied

als eeuwige vriendschap tussen jou en mij

in deze lange herfst.

 

Vla, mijn broer,

uit de melk van de vrouw

en de melk van de koe

zijn wij gebouwd.

Vla, mijn broer,

jij moet hier koud worden

om daar niet te verrotten.

Ik moet hier verrotten

om daar niet koud te worden.

Ik ben gevoelig, onzeker.

Mijn grote mond

is groter dan mijn hart.

Als jij voor mij trilt,

word ik bang voor mezelf.

 

Jouw koelkast is mijn leven.

Mijn koelkast is jouw leven.

Wees niet bang voor mij.

Op een nacht in zijn herfst opende

Zorro de koelkast. De vla trilde van angst. Zorro voelde de pijn van de vla en zei tegen hem dat hij hem niet op zou eten en alleen wat sap wilde drinken. Voor die vla zong Zorro dit lied.

Vla, mijn broer,

komend van het land van de melk,

wachtend op je eind in een koelkast.

 

Tril van kou,

maar tril niet voor mij.

Vla, mijn broer.

Ook ik tril in een koelkast,

kouder dan die van jou.

Een koelkast zonder deur.

Jouw koelkast is fruit en groente,
kaas, jam en zomer.
Welke beeldspraak herken je?

1. Metafoor
2. Metonymia
3. Personificatie
4. Vergelijking

Jouw koelkast is fruit en groente,
kaas, jam en zomer.
Welke stijlfiguur herken je?

1. Antithese
2. Enumeratio
3. Paradox
4. Repetitio

'Als een eeuwige vriendschap'
Welke stijlfiguur herken je?

In deze lange herfst.
Welke beeldspraak herken je?

1. Metafoor
2. Metonymia
3. Personificatie
4. Vergelijking

Jouw koelkast is fruit en groente,

kaas, jam en zomer.

Mijn koelkast is donker en wachten,

eenzaamheid en heimwee.

Ik open mezelf

en er komt niets,

behalve dit lied

als eeuwige vriendschap tussen jou en mij

in deze lange herfst.

 

Vla, mijn broer,

uit de melk van de vrouw

en de melk van de koe

zijn wij gebouwd.

Vla, mijn broer,

jij moet hier koud worden

om daar niet te verrotten.

Ik moet hier verrotten

om daar niet koud te worden.

Ik ben gevoelig, onzeker.

Mijn grote mond

is groter dan mijn hart.

Als jij voor mij trilt,

word ik bang voor mezelf.

 

Jouw koelkast is mijn leven.

Mijn koelkast is jouw leven.

Wees niet bang voor mij.

Op een nacht in zijn herfst opende

Zorro de koelkast. De vla trilde van angst. Zorro voelde de pijn van de vla en zei tegen hem dat hij hem niet op zou eten en alleen wat sap wilde drinken. Voor die vla zong Zorro dit lied.

Vla, mijn broer,

komend van het land van de melk,

wachtend op je eind in een koelkast.

 

Tril van kou,

maar tril niet voor mij.

Vla, mijn broer.

Ook ik tril in een koelkast,

kouder dan die van jou.

Een koelkast zonder deur.

Je kunt dit gedicht dus zien als één grote vergelijking tussen Zorro en vla. 

Maar waar gaat het gedicht nu eigenlijk over? 

(Koppel de persoonlijke info over Al Galidi aan het gedicht)

Geef jouw interpretatie van het gedicht 'Op een ... dit lied.'

Interpretatie

De schrijver, die zich identificeert met Zorro, is gevlucht uit Irak. Hij identificeert zich met de koelkast. De koelkast ziet hij als Nederland: een koude plek die hem moet beschermen voor de oorlog. Hij voelt zich hier echter niet thuis; hij voelt een afstand met Nederland en de Nederlanders (=vla). 

Aan de slag!

• Voor je portfolio werk je de opdrachten bij één van de gedichten op blz. 20-29 uit; als de opdrachten bij dit gedicht je aanspreken, kun je kiezen voor dit gedicht. Je kunt ook wachten op een ander gedicht in de lessenreeks.
  
  
• Werk aan je readymade (PF-5)
• Werk de vragen van les 2 verder uit (PF-5)
• Zoek mooie regels uit dichtbundels (PF-5)
• Lees in je boek of werk aan je literaire notities
• Doe je leerwerk voor de toets 
  (Woensdag herhalen we het sonnet en de toetsstof poëzie)