se vragen h4

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Bron

De jaarlijkse gemiddelden van doorvaarten in beide richtingen van schepen door de Sont, de doorgang bij Denemarken van de Noordzee naar de Oostzee. Alle schepen die door de Sont voeren, moesten tol betalen en die betalingen werden per schip en per doorvaart opgeschreven in een register. Onderzoekers uit onze tijd hebben die gegevens gebruikt om de tabel te maken doorvaarten van schepen door de Sont 1651-1794.

De tabel staat op de volgende sheet.

Gebruik deze bron bij de volgende 3 vragen. 

 

 Alle schepen Nederlandse schepen

 

 Alle schepen Nederlandse schepen

 Aantal Aantal Percentage van het totaal

1651-1657 2816 1776 63%

1661-1670 2610 1353 52%

1671-1680 2593 1176 45%

1681-1690 4011 1902 47%

1691-1700 3654 1153 32%

1701-1710 2609 728 28%

1711-1720 1755 880 50%

1721-1730 3796 1612 42%

1731-1740 4369 1850 42%

1741-1750 4169 1522 37%

1751-1760 5274 1840 35%

1761-1770 6414 2228 35%

1771-1780 8015 2216 28%

1781-1783 9400 174 2%

1784-1790 9653 1595 17%

1791-1794 10762 1457 14%

	Alle schepen	Nederlandse schepen
	Aantal	Aantal	% vh totaal
1651-1657	2816	1776	63%
1661-1670	2610	1353	52%
1671-1680	2593	1176	45%
1681-1690	4011	1902	47%
1691-1700	3654	1153	32%
1701-1710	2609	728	28%
1711-1720	1755	880	50%
1721-1730	3796	1612	42%
1731-1740	4369	1850	42%
1741-1750	4169	1522	37%
1751-1760	5274	1840	35%
1761-1770	6414	2228	35%
1771-1780	8015	2216	28%
1781-1783	9400	174	2%
1784-1790	9653	1595	17%
1791-1794	10762	1457	14%

Gebruik de bron
In de zeventiende en achttiende eeuw is de Republiek een belangrijke handelsnatie in de Oostzee.
1p Ondersteun deze bewering met gegevens uit de bron.

In de 18e eeuw ontstaan er in de Republiek twee partijen, de patriotten die het bestuur van prins Willem IV (1747-1751) en Willem V (1751-1795) willen veranderen, en de prinsgezinden die het bestuur verdedigen. De patriotten zijn van mening dat de handel van de Republiek terugloopt door het slechte bestuur, de prinsgezinden denken daar anders over.
Leg uit:
• welk argument voor hun standpunt de patriotten aan deze tabel kunnen ontlenen en
• wat de prinsgezinden daar met deze tabel tegenin kunnen brengen.

Gebruik de bron uit opdracht 1 ( 2 pt)
Voor veel onderzoekers vormen de Sonttolregisters een zeer betrouwbare bron.
Geef vanuit de aard van deze bron een argument voor die betrouwbaarheid.

Tijdens de Franse Revolutie (1789) werden onder invloed van ideeën van de Verlichting de voorrechten van de eerste en tweede stand afgeschaft.

2p Noem een idee van de Verlichting en leg uit dat het van invloed was op de afschaffing van deze voorrechten.

Tussen de Industriële Revolutie en de opkomst van verschillende emancipatiebewegingen in de negentiende eeuw bestaat een oorzakelijk verband.
Leg dit verband uit met een voorbeeld van een emancipatiebeweging uit de negentiende eeuw. ( 2 pt)

Wat herken je van de reformatie

Een bewering:
De socialistische arbeidersbeweging in de negentiende eeuw in West-Europa was tegen het imperialisme, maar de arbeiders hadden belang bij de instandhouding van het koloniale rijk van hun land.
Leg dit voor beide onderdelen van de bewering uit. ( 2 pt)