De patriotten en Sara Burgerhart

De patriotten en Sara Burgerhart
1 / 35
next
Slide 1: Slide
WereldoriëntatieBegrijpend lezen+3BasisschoolGroep 7,8

This lesson contains 35 slides, with interactive quizzes, text slides and 2 videos.

time-iconLesson duration is: 45 min

Introduction

In de achttiende eeuw verspreidt de Verlichting zich door Europa. Er komen steeds meer kritische burgers, die tegen de machtige stadhouder zijn. Wie zijn die patriotten? Zoals de schrijvers Aagje Deken en Betje Wolff.

Items in this lesson

De patriotten en Sara Burgerhart

Slide 1 - Slide

This item has no instructions

Maak tijdens en na het bekijken van het filmpje aantekeningen in je projectschrift.

Slide 2 - Slide

Filmpje
De leerlingen bekijken het filmpje en maken tijdens het kijken aantekeningen in hun logboek.
Vragenmuur & Weetmuur
Wat zou je willen weten over de patriotten en Sara Burgerhart? Schrijf jouw vragen op en plak ze op de vragenmuur!

Slide 3 - Slide

This item has no instructions

Wereldoriëntatie

Na deze les:
  • weet ik hoe het leven voor veel mensen er in de 18e eeuw uitzag.
  • weet ik welke rol de patriotten speelden in de 18e eeuw.
  • weet ik wat de Verlichting betekent en welke ideeën aanhangers hadden.
  • weet ik waar het boek Sara Burgerhart over gaat en op welke manier dit boek een belangrijke rol heeft gespeeld in onze geschiedenis.
Dit ga je leren
Woordenschat

  • Na deze les begrijp ik de belangrijke woorden die met de tijd van de patriotten en de Verlichting te maken hebben.
Taal

  • Na deze les kan ik een spotprent maken over de tijd van de patriotten en de Verlichting.


Slide 4 - Slide

Lesdoelen
Bespreek de lesdoelen met uw leerlingen.
Over welke tijd hebben we het?
De tijd van pruiken en revoluties.

Slide 5 - Slide

This item has no instructions

Verdiepende tekst

Arceer de woorden die je nog niet goed begrijpt. Arceer in ieder geval: 

  • de republiek
  • de stadhouder
  • de patriotten
  • de spotprent
  • de orangisten
  • de vrijkorpsen
  • in opstand komen
  • de maatschappij
  • de roman
  • de Verlichting
  • vernieuwend

Slide 6 - Slide

This item has no instructions

de Verlichting
Woordenschat
De periode in de 18e eeuw waarin mensen problemen wilden oplossen met wetenschap en onderwijs.
vernieuwend
Het oude vervangend.
Les krijgen met een tablet is een vernieuwende aanpak van onderwijs.
in opstand komen
Ergens tegenin gaan, vaak met een grote groep.
De patriotten kwamen in opstand tegen de macht van de stadhouder.
de patriot / de patriotten
Iemand die trots is op zijn vaderland en erg van zijn land houdt.
De patriotten stonden achter de ideeën van de Verlichting.
de orangisten
Aanhanger van het huis van oranje.
Vind jij jezelf een orangist?
vrijkorpsen
De patriotten richtten vrijkorpsen op met als doel om zich te kunnen bewapenen voor verzet tegen het Oranjegezinde leger en schutterijen.

Slide 7 - Slide

Woordenschat
Bespreek de moeilijke woorden met uw leerlingen.
Woordenschat
eten
het ontbijt
de lunch
het diner
Ga met behulp van de hulpkaart op zoek naar de betekenis van de woorden die jij hebt gearceerd. 
Weet je de betekenis nog niet? Schrijf de betekenis voor jezelf op. Horen er woorden bij elkaar? Maak dan een woordparaplu, -kast of -trap.
groot
klein
muis
olifant
Hulpkaart
woordparaplu
woordtrap
woordkast
timer
5:00

Slide 8 - Slide

Woordenschat
Bespreek de belangrijke woorden met uw leerlingen. De hulpkaart kan helpen om achter de betekenis van de woorden te komen. In hun logboek noteren de leerlingen de betekenis van de woorden die ze nog niet kenden.
groep 7/8

Maak tijdens en na het bekijken van het filmpje aantekeningen in je projectschrift.

Slide 9 - Slide

Filmpje
De leerlingen bekijken het filmpje en maken tijdens het kijken aantekeningen in hun logboek.
..
.
Heb jij het goed begrepen? Test je kennis!
Past deze gedachte bij die van een patriot?
Het is de schuld van Willem V dat het slecht gaat met ons land!
A
Ja!
B
Nee!

Slide 10 - Quiz

This item has no instructions

..
.
Heb jij het goed begrepen? Test je kennis!
Waar of niet waar? In de tijd van de Verlichting kwamen er steeds meer kritische burgers die kritiek uitten tegen de machtige stadhouder Willem V.
A
WAAR!
B
NIET WAAR!

Slide 11 - Quiz

This item has no instructions

.
Kun je in je eigen woorden uitleggen waarom de patriotten kritiek hadden op stadhouder Willem V?
Wat denk jij?

Slide 12 - Open question

This item has no instructions

..
.
Heb jij het goed begrepen? Test je kennis!
De patriotten uitten kritiek op stadhouder Willem V. Wat was de reactie van Willem V hierop?
A
Hij zorgde ervoor dat er meer banen kwamen, zodat er minder armoede was.
B
Hij vluchtte samen met zijn familie naar Frankrijk.
C
Hij zorgde ervoor dat patriotten naar de gevangenis moesten.
D
Hij zorgde ervoor dat er vrijkorpsen opgezet werden.

Slide 13 - Quiz

This item has no instructions

Er gebeurde veel in de 18e eeuw. Het een (oorzaak) leidde tot het ander (gevolg).
Laten we dit eens onderzoeken aan de hand van de tweede alinea.
De Republiek verliest de oorlog tegen Engeland.
De handel komt stil te liggen.
Veel mensen raken werkeloos.
Stadhouder Willem V is geen koning, maar leeft wel een luxe leven. Hij heeft veel macht.
Veel mensen geven Willem V de schuld van hun ellende.

Slide 14 - Slide

Filmpje
De leerlingen bekijken het filmpje en maken tijdens het kijken aantekeningen in hun logboek.
.
In de 18e eeuw gebeurt er veel. Het een (oorzaak) leidt tot het ander (gevolg). Werk samen met een klasgenoot. Gebruik de rest van de tekst en laat zien wat er precies gebeurde (oorzaken) en tot wel gevolgen dit heeft geleid. 
Gelukt? Upload dan een foto van jullie schema. 
oorzaak-gevolg

Slide 15 - Open question

This item has no instructions

Slide 16 - Video

This item has no instructions

.
Leg uit waarom de schrijvers Betje Wolff en Aagje Deken als bekende patriotten worden gezien.
Heb jij het goed begrepen? Test je kennis!

Slide 17 - Open question

This item has no instructions

Slepen maar!
Heb jij het goed begrepen? Test je kennis!
NIET WAAR
WAAR
Patriotten geloofden in de ideeën van de Verlichting.

Slide 18 - Drag question

This item has no instructions

Welke uitspraken passen bij de ideeën van de Verlichting? Slepen maar!
Heb jij het goed begrepen? Test je kennis!
de Verlichting
"Burgers hebben recht op vrijheid en gelijkheid!"
"Alles wat je hoort en ziet op internet is waar."
"Bliksem ontstaat waarschijnlijk, omdat wij als mensen niet goed met de natuur omgaan."
"Als je twijfelt over wat iemand vertelt, kun je het het best controleren."
"Onderzoek doen helpt ons om steeds meer te weten te komen."

Slide 19 - Drag question

This item has no instructions

Maak tijdens en na het bekijken van het filmpje aantekeningen in je projectschrift.

Slide 20 - Slide

Filmpje
De leerlingen bekijken het filmpje en maken tijdens het kijken aantekeningen in hun logboek.
Verwerkingsopdracht
Je hebt een heleboel geleerd over de patriotten en weet dat Wolff en Deken bekende patriotten waren. Hier ga je straks een spotprent over maken. Hoe je dat doet? Laten we dat eerst onderzoeken!

Slide 21 - Slide

Verwerkingsopdracht
Het bekijken van voorbeelden
Spotprent over de patriotten in Frankrijk, 1789-1790. Ezel, staand op zijn achterpoten, gekleed als Franse patriot met een geweer over zijn schouder. 
Bron: Wikipedia
Bekijk de twee voorbeelden van spotprenten hiernaast.
Spotprent over de paniek onder de patriotten in Amsterdam na het herstel van de stadhouder Willem V in 1787. Willem V richt met een zwaard een bloedbad aan onder de patriotten die als kikkers zijn afgebeeld. Sommige kikkers bieden de prins geschenken aan: een vat boter, een vat jenever, de sleutel waarop 'stadhouder' staat en een teil met melk. Op de achtergrond laat prinses Wilhelmina van Pruisen andere kikkers haar achterwerk kussen. 
Beeld: Wikipedia

Slide 22 - Slide

This item has no instructions

Wat is
Heb jij weleens een spotprent gezien? 
Waar was dit en wat stond erop?
Verwerkings-opdracht

Slide 23 - Open question

This item has no instructions

Wat is
Wat is het doel van de maker van een spotprent, denk je?
Verwerkings-opdracht
A
Hij wil je vooral informeren over de actuele ontwikkelingen in een land.
B
Hij wil op een grappige manier commentaar of kritiek (zijn mening) geven op actuele gebeurtenissen of persoon.
C
Hij wil je vooral instrueren hoe je iets moet doen.
D
Hij wil je vooral activeren om iets te gaan kopen of om iets te gaan doen.

Slide 24 - Quiz

This item has no instructions

Wat is
Wat valt je op aan het tekstgebruik op een spotprent?
Verwerkings-opdracht

Slide 25 - Open question

This item has no instructions

Wat is
Wat valt je op aan de vormgeving van een spotprent?
Verwerkings-opdracht

Slide 26 - Open question

This item has no instructions

Slide 27 - Video

This item has no instructions

Conclusies
  • Een spotprent is een tekening die op een humoristische manier kritiek levert op de maatschappij of een persoon. De maker geeft zijn mening over de gebeurtenis of de persoon.
  • In de titel of in het bijschrift staat waar de spotprent over gaat. 
  • Dat wat je letterlijk ziet op de cartoon of spotprent moet je als lezer nog interpreteren. Wat is de figuurlijke betekenis ervan? Een man met een ezel als hoofd kan bijvoorbeeld staan voor 'dom'. 
  • De spotprent overdrijft een situatie.
Verwerkings-opdracht

Slide 28 - Slide

This item has no instructions

Wat is
Verplaats jezelf in de tijd van de patriotten en de Verlichting. Op welke situatie of persoon ga jij kritiek leveren? Hoe ga je dit overdreven weergeven in een spotprent?

Slide 29 - Open question

This item has no instructions

Verwerkingsopdracht
Aan de slag! Maak zelf een spotprent over de tijd van de patriotten en de Verlichting. De checklist kan je helpen.

Slide 30 - Slide

Verwerkingsopdracht
Feedback & publicatie
Leg alle spotprenten op een stapel. De bovenste is nummer 1, die daar onder nummer 2 en zo verder. Draai aan het rad. Jouw juf of meester pakt de spotprent met dat nummer uit de stapel en laat hem zien. Bespreek aan de hand van de checklist deze spotprent. Wat is al goed gelukt? Waar kan de maker een volgende keer nog op letten? Overleg vervolgens samen wat jullie met de spotprenten willen gaan doen.
Kunnen jullie de spotprent niet goed zien? Upload dan een foto ervan op de volgende slide.

Slide 31 - Slide

This item has no instructions

Wat is
Upload een foto van de spotprent die jullie gaan bespreken.

Slide 32 - Open question

This item has no instructions

Wereldoriëntatie

  • Ik weet hoe het leven voor veel mensen er in de 18e eeuw uitzag.
  • Ik weet welke rol de patriotten speelden in de 18e eeuw.
  • Ik weet wat de Verlichting betekent en welke ideeën aanhangers hadden.
  • Ik weet waar het boek Sara Burgerhart over gaat en op welke manier dit boek een belangrijke rol heeft gespeeld in onze geschiedenis.
Terugkoppeling lesdoelen
Woordenschat

  • Ik begrijp de belangrijke woorden die met de tijd van de patriotten en de Verlichting te maken hebben.
Taal

  • Ik kan een spotprent maken over de tijd van de patriotten en de Verlichting.


Schrijf in je projectschrift wat jij deze les hebt geleerd. Plak je ook (een foto van) je spotprent met ingevulde checklist in je projectschrift?

Slide 33 - Slide

Terugkoppeling lesdoelen
Bespreek de lesdoelen met uw leerlingen. Hebben zij de lesdoelen behaald?
Vragenmuur & Weetmuur
  • Op welke vragen hebben jullie deze les antwoord gekregen? 
  • Welke vragen zijn nog onbeantwoord? 
  • Hoe kun je ervoor zorgen dat je toch achter het antwoord op deze vragen komt?

Slide 34 - Slide

This item has no instructions

              Tot de volgende keer!

Slide 35 - Slide

This item has no instructions