H5 en H6 Woordenschat, vwo 3

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

H5 Woordenschat 

Aan het einde van deze les kan ik:

• Spreekwoorden en uitdrukkingen herkennen en gebruiken.
  

Uitdrukkingen 

• een woordcombinatie met een vaste betekenis
• is van volgorde te veranderen

Spreekwoorden

• een wijsheid of opvatting
• een hele zin
• is niet aan te passen of te veranderen

Een uitdrukking of spreekwoord is altijd een vorm van letterlijk taalgebruik.

1. Waar
2. Niet waar

Een uitdrukking kun je niet aanpassen.

1. Waar
2. Niet waar

Spreekwoord of uitdrukking?

Niet geschoten is altijd mis.

1. Spreekwoord
2. Uitdrukking
3. Geen van beide

Tijdens het zwemmen deed hij zijn best om zijn hoofd boven water te houden om niet te verdrinken.

1. Spreekwoord
2. Uitdrukking
3. Geen van beide

Hij laat de kaas niet van zijn brood eten.

1. Spreekwoord
2. Uitdrukking
3. Geen van beide

Ik werd steeds van het kastje naar de muur gestuurd.

1. Spreekwoord
2. Uitdrukking
3. Geen van beide

Van uitstel komt afstel.

1. Spreekwoord
2. Uitdrukking
3. Geen van beide

Ik vind dat je nu van een mug een olifant maakt.

1. Spreekwoord
2. Uitdrukking
3. Geen van beide

Men moet het ijzer smeden als het heet is.

1. Spreekwoord
2. Uitdrukking
3. Geen van beide

Vul in:
Als de ... van huis is, dansen de muizen op tafel.

Wat betekent:
Als de kat van huis is, dansen de muizen op tafel?

Vul in:
Je zult de hand in eigen ...... moeten steken.

Wat betekent:
Je zult de hand in eigen boezem moeten steken?

Vul in:
Dat is .... na de maaltijd.

Wat betekent:
Dat is mosterd na de maaltijd?

Vul in:
De beste ... staan aan wal.

Wat betekent:
De beste stuurlui staan aan wal?

H6 Woordenschat 

Aan het einde van deze les kan ik:

• Vaste combinaties van woorden herkennen, begrijpen en gebruiken.
  

Collocaties

In de doofpot stoppen, op rolletjes lopen; dit zijn vaste combinaties van woorden.

Zulke vaste combinaties noemen we collocaties.

Goed om te kennen, want er worden nog weleens uitdrukkingen door elkaar gehaald!

Collocaties

Er zijn verschillende combinaties mogelijk:

- ZN met vast WW; 'een besluit nemen'

- Uitdrukkingen met  WW; 'de boventoon voeren'

- Uitdrukkingen zonder WW; 'een doorn in het oog'

- Uitdrukkingen met  woordpaar; 'pais en vree'

- Uitdrukkingen met  woordpaar én vast WW; 'kant noch wal raken'

Welk spreekwoord wordt hier uitgebeeld?

Welk spreekwoord wordt hier uitgebeeld?

Welk spreekwoord wordt hier uitgebeeld?

Welk spreekwoord wordt hier uitgebeeld?

Welk spreekwoord wordt hier uitgebeeld?

Welk spreekwoord wordt hier uitgebeeld?

Welk spreekwoord wordt hier uitgebeeld?

Welk spreekwoord wordt hier uitgebeeld?

Welk spreekwoord wordt hier uitgebeeld?

Wat hoort bij elkaar?

drijven

hakken

stoppen

lopen

springen

in de doofpot ...

op rolletjes ...

in de pan ...

uit z'n vel ...

in het nauw ...

Aan de slag! 

Maak:

• Opdracht 1, 3 en 8 van H5 woordenschat.
• Opdracht 1 en 3 van H6 woordenschat.

Klaar?

Ga verder met spelling H4 en H5, maak daarvan opdr. 2 en 3.