IBS 1: hoofdstuk 7 Konijn

• Dierverzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Hoofdstuk 7: Konijn

IBS 1: Dierverzorger op een recreatiepark

MBO niveau 2

Een konijn is een knaagdier.

1. waar
2. niet waar

konijn = geen knaagdier

knaagdieren: 2 snijdtanden (boven)

konijnen: 4 snijdtanden (boven 2 snijtanden en 2 stifttanden)

 wel een zoogdier 

(familie hazen en konijnachtige)

Konijnen houden

• Als gezelschapsdier
  
• Instandhouding en verbetering van de diverse rassen
  

Kruising tussen een konijn en een haas zijn niet mogelijk!

Stammen dus af van het wilde konijn.

Eerste konijnen gehouden in grote omheinde muren.

Hoe noem je een mannelijk konijn?

1. rammelaar
2. ram
3. mannetjes konijn
4. beer

Geef een ander woord voor wildkleur.

In het wild

• Meestal schemerdieren
  
• Leven van verschillende soorten grassen en kruiden
  
• Liefst in duin gebieden
  

Wild konijn:

- 35 – 50 cm groot

- Ongeveer 1 – 2,5 kilo zwaar

- Bijna allemaal grijs/bruin (wildkleur of agouti)

Rassenkennis

grote 5 kg of zwaarder	Middelgrote 3,5 - 5 kg	kleine 1,5 - 3,5 kg	dwerg 0 - 1,5 kg	(nog) niet erkend	bijzondere haarstructuren
Vlaamse Reus		Hollander	Nederlandse hangoordwerg	Leeuwenkop / baardkonijn	Angora
Franse hangoor			Pooltje		Rex
			Kleurdwerg		Vos

hollander

kleurdwerg

pooltje

rex

angora

vos

leeuwenkop

Nederlandse hangoor dwerg

Vlaamse reus

Franse hangoor

Hanteren

Om bijv:

- Uit het verblijf halen voor verschonen

- Uitgebreide gezondheidscontrole

- Dieren verplaatsen

= vluchtdier / prooidier: vinden een hand spannend 

Vervoeren: het veiligst met een katten kooitje

hanteren - methode 1

• Zet alle spullen die je gaat gebruiken klaar op een goede stevige (werk)tafel).
• Loop rustig naar het hok en kijk waar in het hok de konijnen zich bevinden. Dit voorkomt dat er niet per ongeluk een konijn wegloopt.
• Doe het hok open en praat ondertussen rustig tegen het konijn. Ga er met je hand heen en raak het konijn rustig aan. Dus door te aaien. Hiermee stel je het konijn gerust. Dit voorkomt stress bij het konijn.
• Je gaat vlak bij het konijn op je hurken zitten.
• Pak het konijn stevig vast aan zijn nek vel. TIL HEM DAAR NOG NIET AAN OP. Je houdt het konijn op de grond.
• Schuif je andere hand onder de achterkant van het konijn. LET OP, JE MAG HEM NOG STEEDS NIET AAN ZIJN NEKVEL OPPAKKEN.
• Lift het konijn omhoog door de hand onder het konijn langzaam op te tillen. De hand die het nekvel vast heeft is er alleen om er voor te zorgen dat het konijn niet uit je armen springt. Met deze arm duw je hem eerder naar beneden dan omhoog.
• Draag het konijn heel dicht tegen je aan. Dit geeft het konijn een veilig gevoel.
• Ga rustig staan.
  

hanteren - methode 2

• Zet alle spullen die je gaat gebruiken klaar op een goede stevige (werk)tafel).
• Loop rustig naar het hok en kijk waar in het hok de konijnen zich bevinden. Dit voorkomt dat er niet per ongeluk een konijn wegloopt.
• Doe het hok open en praat ondertussen rustig tegen het konijn. Ga er met je hand heen en raak het konijn rustig aan. Dus door te aaien. Hiermee stel je het konijn gerust. Dit voorkomt stress bij het konijn.
• Je gaat vlak bij het konijn op je hurken zitten.
• Je schept twee handen onder de buik van het konijn.
• Je tilt het konijn op en zet hem op je knieën neer. Je stelt het konijn gerust.
• Je plaatst het konijn op je onderarm met zijn neusje tegen je elleboog aan. Dit geeft het konijn een rustig gevoel.
• Je legt je andere hand rustig op zijn rug neer. Hiermee voorkom je dat hij van je arm afspringt.
• Ga rustig staan.
  

Fixeren

• Pak het konijn stevig vast aan het nekvel (rechts: met je rechterhand, links: met je linkerhand). Zorg ervoor dat je ook de oren vasthoudt (anders kan hij zijn kop draaien en ben je niet meer in staat om hem goed vast te houden; ook kan hij zijn rug breken).
• Houd je vrije hand op de achterhand van het konijn.
• Draai nu met een soepele beweging het konijn op zijn rug. Houd hierbij het konijn zeer stevig vast. Ben niet bang om het konijn pijn te doen.
• Leg het konijn op de onderarm en houd de achterhand stevig vast met je andere hand. Op deze manier kan een ander persoon het konijn onderzoeken of behandelen.
  

Geslachtsbepaling 

 primaire kenmerken

Bepalen door voorzichtig te drukken voor de geslachtsopening van het konijn.

• Komt er een penis naar buiten = rammelaar
• Geen penis naar buiten = voedster
  

Oudere rammetje kan je ook de testikels zien en/of voelen (links en rechts van de geslachtsopening)

Geslachtsbepaling 

Secundaire kenmerken

Bij bijna alle konijnenrassen:

• Rammetje is de kop voller, breder en uitgesprokener wangen.
  
• Voedster de kop minder ontwikkeld en het lichaam langer.
  
• Rammetjes temperamentvoller (tenzij voedster drachtig is of jongen heeft)

Welke conclusie kun je trekken als een konijn jou gaat likken?

Hoe markeren konijnen hun territorium?

Gedrag

Communiceren door middel van lichaamstaal: oren, lichaam en neus.

dominantie	Het dominante konijn wordt gelikt/gewassen, het onderdanige konijn likt/wast de dominantere (mens of konijn)
ontspannen	in alle houdingen laten hangen
afbakenen	Territorium markeren door wrijven van het kopje tegen anderen, voorwerpen en elkaar (onder de kin zit een klier die een geur afgeeft die andere dieren ruiken maar mensen niet). Soms territorium markeren door te plassen.
kwaadheid	een soort brom geluid
bedelen, aandacht	Door op hun achterpoten te gaan staan en met de pootjes tegen de mens of de soorgenoten gaan staan.
racen en spelen	als het speelt voelt het zich goed

Geluiden van een konijn

• Luid gillen: doodangsten en pijn.
  
• Grollen: dit vind ik niet leuk.
• Brommen: ik ben boos en val je aan.
• Zachtjes blazen: pas op, ik word boos.
  
• Fluiten: laat me met rust.
  
• Tandenknarsen: erge pijn.
  
• Snorren: dit is fijn, ga maar door.

Wat bedoelen we met ‘het leven ’van een nagel?

1. het roze gedeelte
2. het witte gedeelte

Nagels knippen

Hoe kauwt een konijn op zijn voedsel?

1. kiezen bewegen omhoog en omlaag (verticaal)
2. kiezen bewegen opzij (horizontaal)
3. kauwt niet, slikt het meteen door
4. kauwt het, slikt het door, boert het op en herkauwt het voedsel

Het gebit

 4 snijtanden, 20 kiezen en 2 stifttanden

 

Tanden en kiezen groeien gedurende het gehele leven door

   - snijtanden: 2 tot 2,4 mm per week

Normaal gebit: boven snijtanden voor de onder snijtanden (slijten).

Voer malen door tijdens het kauwen de kiezen horizontaal te bewegen (slijten).

2/3 van de gehele tand is wortel (zit dus goed vast, hierdoor goed kunnen knagen)

Aan de slag!

Hoofdstukvragen:

• hoofdstuk 11: overige knaagdieren

Leeractiviteiten

• 1.4: Schooldieren hanteren en eventueel fixeren
  
• 1.5: Registratie konijnen
  
• 1.6: Signaslement konijnen en cavia’s 

joinmyquiz.com:

code konijnen rassen: 6530 7342

code diergroepen in de dierentuin: 5972 6094