3m en 4m: Tekstverbanden en signaalwoorden

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k, t
• Leerjaar 4

Tekstverbanden en signaalwoorden

Meest voorkomende signaalwoorden en verbanden

Waarom maakt een schrijver gebruik van tekstverbanden?

Wat is een signaalwoord?

• Verbindingswoorden 

• Signaalwoorden geven het verband aan tussen zinsdelen, zinnen en alinea’s

1. Opsomming

en, ook, ten eerste, ten tweede, vervolgens

2. Tijdvolgorde (chronologie)

voordat, nadat, eerst, daarna, wanneer, vroeger

3. Tegenstelling

zo, evenals, in vergelijking met, soortgelijk(e)

4. Voorbeeld/ toelichting

een voorbeeld ( hier)van, ter illustratie, bijvoorbeeld, zoals

5. Oorzaak – gevolg

door, doordat, waardoor, te danken aan

6. Reden (vaak bij argumenten)

want, omdat, daarom, vanwege, immers,

7. Doel – middel

om te, daarmee, waarmee, door middel van

8. Samenvatting / conclusie

samengevat, kortom, dus, al met al, vandaar dat

9. Vergelijking

in vergelijking met, (net) als, evenals, zoals

De vergrotende trap: meer/groter/beter/etc...

Voorwaarde

als, wanneer, tenzij, in (voor) het geval dat

Van welke soort woorden maakt een schrijver gebruik om aan te kondigen dat er een tekstverband komt?

1. stopwoorden
2. signaalwoorden
3. verkeerswoorden
4. kernwoorden

Naar school neem ik meerdere dingen mee, zoals: schoolpas, pennen en schriften.

Zoals is het signaalwoord voor een ...

1. opsomming
2. voorbeeld

Eerst ga ik straks naar huis.

Eerst is het signaalwoord voor ...

1. mening
2. voorbeeld
3. opsomming
4. tijdsvolgorde (chronologie)

Toen ik op school kwam, bleek het eerste lesuur uit te vallen.

Toen is het signaalwoord voor ....

1. Mening
2. Tijdsvolgorde (chronologie)
3. Opsomming
4. Voorbeeld

Ook het tweede lesuur had ik best kunnen missen.

Ook is een signaalwoord voor een .....

1. opsomming
2. mening
3. voorbeeld
4. tijdsvolgorde (chronologie)

Ik vind, volgens mij en mijns inziens zijn signaalwoorden voor een ....

1. voorbeeld
2. conclusie
3. mening
4. opsomming

Denk aan, zo en zoals zijn signaalwoorden voor een.......

1. opsomming
2. voorbeeld
3. conclusie
4. tegenstelling

Aan welk signaalwoord kun je een opsomming herkennen?

Ik ga graag op vakantie naar warme landen, zoals Spanje, Brazilië, Mexico en Curaçao.

1. tekstverband = tegenstelling
2. tekstverband = voorbeeld
3. tekstverband = opsomming

Veel meiden willen naar het optreden van Pink, maar er zijn maar een beperkt aantal kaarten te koop.

1. tekstverband = tegenstelling
2. tekstverband = voorbeeld
3. tekstverband = opsomming

 Opdracht 1: lees de tekst en beantwoord daarna vragen.

 Welke twee signaalwoorden zitten er in zin 2?

1. ze - aan
2. aan - met
3. toen - haal
4. eerst - toen

  Om welk tekstverband gaat het in zin 2?

1. volgorde in tijd (chronologie)
2. opsomming
3. reden
4. conclusie

 Opdracht 2: lees de tekst en beantwoord daarna vragen.

 Welk rood signaalwoord in de tekst wijst op een tegenstelling?

 Opdracht 4

tekstverband =toelichting/voorbeeld

tekstverband = opsomming

tekstverband = tegenstelling

 

   ook

  bijvoorbeeld

    zo

    maar

 Opdracht 5

“Wanneer het volle maan is  

 en de maan het  dichtst bij  

 de aarde staat ...” Van welk  

 tekstverband is hier sprake? 

1. volgorde in tijd (chronologie)
2. tegenstelling
3. oorzaak-gevolg
4. opsomming

Aan de slag

Maak opdracht 2 op blz. 36