M2 - 6e NN: HS 1 Woordenschat: woordraadstrategieën

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

Schermen van tafel, jas in je locker, pak je leesboek erbij... 10 min lezen...

Stillezen

Lesprogramma

• Stillezen
  
• HS 1: Woordenschat

- zelfstandig werken

• Huiswerk en afronding
  

Woordenschat

• Wat betekent 'woordenschat'?
• Je hebt passieve en actieve woordenschat. Wat zou het verschil zijn?

• Waar heb je een grote woordenschat voor nodig?

HS 1 WS: Leerdoelen

• Je leert woordbetekenissen vinden zónder een woordenboek  te gebruiken.
• Je weet welke 5 woordraadstrategieën er zijn en je kunt deze gebruiken.
  

5 woordraadstrategieën

- Zoek een synoniem

- Zoek een omschrijving of definitie

- Zoek een voorbeeld

- Zoek een tegenstelling

- Zoek een bekend woorddeel

SYNONIEM

Een synoniem is een woord dat wat betreft betekenis (ongeveer) gelijk is aan een of meer andere woorden.

Synoniemen zijn twee of meer verschillende woorden met (ongeveer) dezelfde betekenis.

Soms staat er een synoniem van een onbekend woord in de tekst, je kunt de betekenis van het onbekend woord dan raden.

SYNONIEM - voorbeelden

zelfstandig - op zichzelf

chaos - puinhoop

neertellen - betalen

uitgave - editie

OMSCHRIJVING

Een omschrijving is een woord of zijn woorden waarmee verteld wordt wat iets is.

Wanneer er in een tekst een omschrijving van een onbekend woord staat, kan de betekenis hieruit afgeleid worden.

OMSCHRIJVING - voorbeelden

journalist - iemand die informatie verzamelt en openbaar maakt op internet, tv of krant

actualiteit - alles wat op dit moment belangrijk is

VOORBEELD

Voorbeelden worden in teksten soms gebruikt om onbekende woorden uit te leggen.

Door een voorbeeld in een tekst weet je meteen wat de schrijver bedoeld.

Voorbeelden kunnen voor of na de onbekende woorden worden gebruikt.

VOORBEELD - voorbeeld

Voorbeelden zijn te herkennen aan woorden als:

bijvoorbeeld, zo is er...., zoals, denk maar aan, neem, zo.

Vandalisme, zoals het vernielen van bushokjes, is een groot probleem in de stad.

VOORBEELD - voorbeeld

Voorbeelden kunnen ook te herkennen zijn aan

een dubbele punt (:)

Wij houden van buitensporten: varen, wandelen, bergbeklimmen en mountainbiken.

TEGENSTELLING

Tegenstelling zijn woorden die elkaars tegengestelde zijn. Soms kun je de betekenis van een onbekend woord raden, omdat de tegenstelling van dat woord in de tekst staat.

Woorden als maar, echter, toch en daarentegen geven aan dat er een tegenstelling wordt genoemd.

TEGENSTELLING - voorbeeld

goedkoop - duur

begrijpelijk - onbegrijpelijk

koud - warm

bang - dapper

BEKEND WOORDDEEL

Soms kun je de betekenis van een onbekend woord begrijpen doordat je al een deel van het woord kent.

- samenstellingen

- woorden met voorvoegsel

- woorden met achtervoegsel

BEKEND WOORDDEEL 

voorbeeld

- samenstellingen: vleesvervanger. Je kent de woorden vlees en vervanger. Je kunt raden wat vleesvervanger betekent.

- woorden met voorvoegsel: ongezond. On betekent niet, dus ongezond betekent niet gezond.

- woorden met achtervoegsel: gevoelloos. -loos is hetzelfde als zonder. Gevoelloos betekent zonder gevoel.

Oefenen HS 1 Woordenschat:

Wat: Opdr. 1 en 2 (blz. 24 en 25 in je boek)

Hoe: Zelfstandig

Nodig: Boek, schrift en pen

Geluid: Stilte, oortjes in mag

Tijd: 15 minuten

Hulp: Docent (steek je hand op)

Klaar: Maak opdracht 3, 4 en 5 op blz 26

Leerdoelen behaald?

• Je leert woordbetekenissen vinden zónder een woordenboek te gebruiken.
• Je weet welke 5 woordraadstrategieën er zijn en je kunt deze gebruiken.

Welke 5 woordraadstrategieën ken je uit de paragraaf?

Huiswerk

Huiswerk voor donderdag:

Hoofdstuk 1 - Woordenschat: opdracht 3 t/m 5

Donderdag:

- Bespreken opdracht 1 t/m 5

- Verder met opdracht 6 t/m 9 

- Uitleg Kijken en Luisteren HS 1

Evaluatie

• Hoe ging de les vandaag?
• Zijn er nog vragen?