AK - Systeem Aarde 8.1 - Tornado's en Orkanen

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo k, g
• Leerjaar 1

   Systeem Aarde 8

   

         8.1 Orkanen en Tornado's

      

       

Leerdoelen

• omschrijven wat een orkaan is, hoe een orkaan ontstaat, waar op aarde regelmatig orkanen voorkomen en wat de gevolgen van een orkaan kunnen zijn.
  
• omschrijven wat een tornado is, hoe een tornado ontstaat, waar op aarde regelmatig tornado's voorkomen en wat de gevolgen van een tornado kunnen zijn.

Noem een verschil tussen een orkaan en een tornado....

Wat is een orkaan?

Orkaan

Als een tropische storm windkracht 12 bereikt noem je de storm een orkaan. 

Orkanen ontstaan boven zee, en alleen op plekken waar de watertemperatuur minstens 27 graden is. Het warme zeewater verdampt en stijgt in de warme lucht snel op. Als de lucht hoger in de atmosfeer weer afkoelt, daalt de lucht weer.

Orkaan

Er ontstaan luchtstromen die, mede door de draaiing van de aarde, met een razende snelheid ronddraaien. Het middelpunt van de draaiing noem je het oog van de orkaan.

Het orkaanseizoen begint ieder jaar in augustus en duurt tot ongeveer december.

Orkanen worden soms ook cyclonen of tyfonen genoemd of in het Engels "hurricanes".

Waarom heeft de Verenigde staten/Caribisch gebied veel te maken met orkanen/hurricanes?

Orkaan

Cyclonen, orkanen en tyfonen zijn allemaal benamingen voor hetzelfde. Het verschil zit hem in de plek waar ze ontstaan. Zo ontstaan cyclonen in de Indische Oceaan, tyfonen in de Stille Oceaan en orkanen, de meest bekende, in het Caribisch gebied.

Orkaan

Orkanen kunnen door hun enorme kracht veel schade veroorzaken. Wegen en bruggen kunnen worden vernield alsof het luciferhoutjes zijn. Ook regent het ontzettend hard tijdens zo'n storm. Daardoor lopen straten onder of er ontstaan gevaarlijke modderstromen. Orkanen komen vooral voor rondom de evenaar boven de grote oceanen. Er bestaan vijf soorten orkanen: klasse 1 tot en met klasse 5. De laatste klasse is de sterkste en gevaarlijkste orkaan.

Orkaan

In gebieden waar veel orkanen voorkomen, kan de overheid preventief maatregelen nemen.

 

Het ontwikkelen van plannen bij natuurgeweld zoals aardbevingen, orkanen en tornado's wordt ook wel het Hazard management genoemd.

Orkaan Katrina

• 23 augustus tot 30 augustus 2005
• De orkaan Katrina was de elfde storm, de vijfde orkaan en de op twee na grootste orkaan van het Atlantische orkaanseizoen in 2005. De orkaan veroorzaakte 1.833 doden en voor ruim 153 miljard dollar schade.

Een orkaan ontstaat altijd....

1. op het land
2. op de oceaan

Wat is een tornado?

Tornado

Een wervelwind met zeer grote windsnelheden en een diameter van tientallen meters tot een kilometer, noem je een tornado. Een tornado is pas echt een tornado als de bovenste helft onder een flinke onweersbui hangt en het onderste gedeelte contact maakt met de grond..

Wat heb je op het filmpje gezien?

Into the Storm

In één dag wordt het stadje Silverton verwoest door de ongekende kracht van een serie tornado's. De bevolking is overgeleverd aan de genade van de onvoorspelbare en dodelijke cyclonen, terwijl stormjagers waarschuwen dat het ergste nog moet komen. De meeste mensen zoeken een schuilplaats, maar sommigen gaan juist naar de tornado toe, voor dat ene, unieke shot.

Klopt de film?

1. Ja
2. Nee

Waarom wel/niet?

Waarom komen tornado's vooral in de Verenigde Staten voor?

Hazard Management

Ontwikkelen van een waarschuwingssysteem: een orkaan laat zich goed voorspellen, een tornado is lastiger.

• Bouwen van stevige huizen: in een stevig hout van steen heb je meer kans om te overleven. Maar bij een stevige orkaan of tornado helpt ook een stenen huis niet.
  
• Rampenplannen maken: van tevoren goed nadenken wat er moet gebeuren als het gebied wordt getroffen door een ramp.

Verschillen tornado en orkaan

Tornado's ontstaan, in tegenstelling tot orkanen, op het land en zijn moeilijk te voorspellen. Een satelliet kan een flinke onweersbui zien, maar kan geen tornado's waarnemen. Een waarschuwingssysteem voor tornado's is daarom lastig. Een waarschuwing voor een aankomende orkaan kan al wel enkele dagen voordat de orkaan aan land komt, uitgegeven worden. De levensduur van een tornado is zo'n 15 tot 20 minuten. Een orkaan kan enkele dagen actief zijn.

Aan de slag

Maken:  

Tornado's en Orkanen

Stap 1 t/m 3

Eindopdracht A: Toets

Klaar? 

Bekijk dit filmpje

'De 7 angstaanjagende orkanen'.