Rouw en verliesverwerking

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1-3

Rouw en verliesverwerking

Om goed te kunnen rouwen en het gemis een plaats te geven is het belangrijk dat je cliënt betrokken wordt bij het overlijden van een dierbare. Het is nodig om goed afscheid te kunnen nemen en op een eigen manier te mogen rouwen.

Hoe ondersteun je je cliënt als hij iemand verliest?

• Luisteren, aanwezig zijn met heel je lijf, goed kijken en niet oordelen of advies geven.
• Geef correcte informatie, hoe moeilijk het ook is.
• Omring je cliënt met warmte en genegenheid.
• Bewaar de herinneringen aan de dierbare levendig.
• Betrek cliënten in het regelen van het afscheid en bij de uitvaartrituelen. Medicaliseer verdriet niet, anti-depressiva zijn daar niet voor bedoeld.
• Ook al is het emotioneel voor ouders, bereid kinderen voor op hun dood.

Omgaan met rouw en verliesverwerking

Ook mensen met een verstandelijke beperking rouwen om het verlies van iemand uit hun omgeving. Ze merken bijvoorbeeld aan de sfeer dat er iets aan de hand is. Het is daarom goed hen zo veel mogelijk te betrekken bij het sterven en afscheid nemen, en hen daarbij ook voor te bereiden op wat er bij de uitvaart gaat gebeuren. De verstandelijke vermogens van mensen met een verstandelijke beperking zijn vergelijkbaar met die van een kind, maar ze rouwen niet als een kind. Ze hebben vaak een ander beeld van de wereld om hen heen dan kinderen, omdat ze al wel een heel stuk leven achter de rug hebben.

Er zijn verschillende vormen van verstandelijke beperking. Bovendien hebben mensen met een verstandelijke beperking verschillende ontwikkelingsniveaus, zowel verstandelijk als sociaal-emotioneel. Vaak is er een groot verschil tussen de verstandelijke en de sociaal-emotionele ontwikkeling. Iemand kan bijvoorbeeld op het verstandelijke niveau een lichte beperking hebben, maar sociaal-emotioneel het niveau hebben van een tweejarige. Het is dus belangrijk hier goed zicht op te hebben, zodat passende ondersteuning mogelijk is.

Mensen met een verstandelijke beperking kunnen zich vaak maar in beperkte mate uiten. Het kan voor hen ook moeilijk zijn om informatie te verwerken of abstract te denken (bijvoorbeeld: begrijpen wat ‘dood’ is). Wat voor hen helpend kan zijn, is het overlijden zo concreet mogelijk te maken: het zien en voelen van het gestorven lichaam, een foto op de kist zetten, herinneringsboeken. Ook symbolen en rituelen kunnen een houvast zijn. Het is goed met hen te praten en naar hen te luisteren.

www.allesoverdedood.nl

Wat is allesoverdedoor.nl

Allesoverdedood.nl is een website waar Steffie op een makkelijke manier allerlei dingen uitlegt die te maken hebben met de dood. Bijvoorbeeld over wat een begrafenis of een

crematie is. Maar ook over wat condoleren is en hoe je omgaat met je verdriet als iemand er niet meer is

allesoverdedood

De ondersteuning die je kan geven is afhankelijk van de vaardigheden van jouw cliënt. De website is eenvoudig gemaakt, zodat iemand makkelijk zelf aan de slag kan. Na het

zelfstandig doorlopen van de website, kan je afspreken dat je daarna samen de doorgenomen module nabespreekt.

Maar je kunt de website ook samen met je cliënt doorlopen. Dan kan je tijdens het doorlopen van de modules ook goed signaleren waar jouw cliënt moeite mee heeft.

Heeft dat bijvoorbeeld te maken dat de cliënt de teksten niet goed begrijpt of dat hij of zij op het emotionele vlak moeite heeft

www.digitalerouwkoffer.nl

www.uitvaart.nl

www.kennispleingehandicaptensector.nl

Vragen?