Thema 3 De Bloedsomloop: basisstof 4 Uitscheiding, basisstof 5 Afweer en basisstof 6

• Mens & Natuur
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 2

Lesplanning

Instructie basisstof 4 - 5 - 6 

(40 minuten)

Hou je schrift erbij en schrijf de aantekening over die op het bord geschreven worden.

Hoeveel kamers heeft het hart?

1. 1
2. 3
3. 2
4. 4

Hiernaast zie je een afbeelding van het hart.

Met welk nummer wordt de rechterkamer aangegeven?

1. 1
2. 3
3. 4
4. 5

Stroomt het bloed in aderen van het hart af of naar het hart toe?

1. Van het hart af
2. Naar het hart toe

De wand van de linkerkamer van het hart is dikker dan de wand van de rechterkamer van het hart.

1. Juist
2. Onjuist

De wand van de linkerkamer is niet dikker omdat er meer bloed doorstroomt of weggepompt wordt, maar het bloed wordt door de grote bloedsomloop gepompt. Het heeft niets met de hoeveelheid bloed te maken die weggepompt wordt, maar dat het bloed door het hele lichaam gepompt moeten worden en niet alleen door de kleine bloedsomloop.

nierader

leverslagader

halsader

leverader

halsslagader

nierslagader

Poortader

Aorta

Lognslagader

Hart --> longen --> hart
Welke bloedsomloop wordt hier beschreven?

1. De kleine bloedsomloop
2. De grote bloedsomloop

Welke bloedsomloop wordt beschreven? Hart - Slagaders - Alle organen - Aders - Hart

1. Kleine bloedsomloop
2. Grote bloedsomloop

Het hart zit in de ...

1. Borstholte
2. Buikholte

Uitscheiding

Je kunt de delen van de nieren en urinewegen noemen met hun kenmerken en functies.

Nieuwe begrippen:

Uitscheiding

Nieren - Nierschors - Niermerg - Nierbekken

Urine - Urineleiders - Urineblaas - Urinebuis

00:44

Benoem drie functies van de nieren.

Onderdelen en functies

De nieren filteren het bloed. Het verwijderen van afvalstoffen noemen we uitscheiden.

Nierschors en niermerg:

- verwijderen afvalstoffen 

- verwijderen overtollig water

- verwijderen overtollige zouten 

- verwijderen van schadelijke stoffen 

Nierbekken:

Verzamelen van de urine en het afvoeren naar de blaas via de urineleider.  

Benadrukken aan de leerlingen dat ze niet urinebuis met urineleiders moeten verwisselen. 

Je hebt twee urineleiders die vanuit het nierbekken richting de blaas lopen. 

Vanuit de blaas gaat het door de urinebuis (enkelvoudig) die door de penis loopt richting de buitenkant van het lichaam. 

Er dient een uitleg gegeven te worden over: osmotische waarde. Deze wordt bepaald door de hoeveelheid opgeloste stoffen in cellen en weefsels.

Bevat de nierslagader of de nierader veel afvalstoffen?

1. Nierslagader
2. Nierader

Van buiten naar binnen

Nierschors

Niermerg

Nierbekken

Nierader

Nierslagader

Leerdoelen vandaag

• Je kunt beschrijven hoe antistoffen bescherming bieden tegen infecties.
• Je kunt omschrijven wat er aan de hand is bij een allergie.

Lichaamsvreemde stoffen

Infectie

Afweersysteem

Antistoffen

Immuun

Lichaamsvreemde stoffen...

...zijn stoffen die niet in het lichaam thuishoren. 

Deze worden tegengehouden door:

• Huid
• Slijmvliezen
• Zoutzuur in maagsap

Infectie

Wanneer een lichaamsvreemde stof het lichaam binnendringt...

...wordt het afweersysteem geactiveerd om de ziekte-verwekker te bestrijden. Een van de manieren waarop witte bloedcellen dat doen is fagocytose. 

Een andere manier waarop witte bloedcellen ziekteverwekkers bestrijden is door middel van...

Antistoffen

 

Voor iedere soort ziekteverwekker moet er een nieuwe antistof gemaakt worden.

Immuniteit heb je verkregen wanneer je niet meer ziek kunt worden door dezelfde ziekteverwekker. 

Allergie

Een overgevoeligheid voor andere lichaamsvreemde stoffen:

• pinda's
• chocolade
• huismijt
• pollen 

Vaak voorkomende symptomen zijn:

• Roodheid, branderig gevoel, huiduitslag, jeuk en ontstekingen

Filmpje: Wat is een allergie

Zelfstandig werken

Maak opdrachten 1 tot en met 8 van basisstof 4

Maak de opdrachten 1 tot en met 8 van basisstof 5.

Je kunt jezelf controleren, want de uitwerkingen staan in Classroom. 

 

Houd je hart en bloedvaten gezond!

Leerdoel

Aan het einde van deze les kun je uitleggen hoe je hart en bloedvaten gezond kunt houden.

Vertel de leerlingen wat ze aan het einde van deze les zullen kunnen.

Hart en bloedvaten

Je hart en bloedvaten zorgen ervoor dat voedingsstoffen en zuurstof door je lichaam worden vervoerd.

Vertel de leerlingen wat het doel is van het hart en de bloedvaten.

Bloeddruk

Bloeddruk is de druk die het bloed uitoefent op de wanden van de bloedvaten. Een hoge bloeddruk kan ernstige gezondheidsproblemen veroorzaken.

Leg kort uit wat bloeddruk is en waarom een hoge bloeddruk gevaarlijk kan zijn.

Slagaderverkalking

Slagaderverkalking is het dichtslibben van de bloedvaten door vetten en cholesterol. Het kan leiden tot hart- en vaatziekten.

Duur: 1 minuut en 40 seconden.

Leg uit wat slagaderverkalking is en welke gevolgen het kan hebben.

Hartinfarct

Een hartinfarct ontstaat wanneer een bloedvat dat het hart van bloed voorziet, afgesloten raakt. Dit kan ernstige schade veroorzaken.

Duur: 2 minuten

Leg uit wat een hartinfarct is en wat de gevolgen kunnen zijn.

Gezonde voeding

Gezonde voeding bevat voldoende groenten, fruit, volkoren producten en magere eiwitten. Probeer verzadigde vetten en zout zoveel mogelijk te vermijden.

Duur: 1:00 minuten)

Benadruk het belang van gezonde voeding en geef praktische tips.

Wat moet je vermijden voor een gezonde voeding?

1. Volkoren producten en magere eiwitten
2. Voldoende groenten en fruit
3. Verzadigde vetten en zout
4. Suikers en koolhydraten

Wat moet er voldoende gegeten worden voor een gezonde voeding?

1. Alcohol, koffie, frisdrank
2. Groenten, fruit, volkoren producten en magere eiwitten
3. Vette producten, snoep, frisdrank
4. Fastfood, chips, koekjes

Beweging

Beweging is goed voor je hart en bloedvaten. Probeer elke dag minstens 30 minuten matig intensief te bewegen.

Leg uit waarom beweging belangrijk is en geef praktische tips.

Niet roken

Roken beschadigt de bloedvaten en verhoogt de kans op hart- en vaatziekten. Het is daarom belangrijk om niet te roken.

Leg uit waarom roken slecht is voor het hart en de bloedvaten en geef praktische tips.

Wat is een hartinfarct?

1. Openen van een bloedvat dat het hart van bloed voorziet
2. Afsluiting van een bloedvat dat het hart van bloed voorziet
3. Vernauwing van een bloedvat dat het hart van bloed voorziet
4. Slijtage van een bloedvat dat het hart van bloed voorziet

Hoe kan een gezonde leefstijl helpen bij het voorkomen van hart- en vaatziekten?

1. Door veel te slapen en weinig te bewegen
2. Door veel fastfood te eten
3. Door gezond eten, genoeg bewegen en niet roken
4. Door veel alcohol te drinken

Wat is de functie van het hart en de bloedvaten?

1. Opslaan van voedingsstoffen en zuurstof
2. Vervoeren van voedingsstoffen en zuurstof
3. Produceren van voedingsstoffen en zuurstof
4. Vernietigen van voedingsstoffen en zuurstof

Hoeveel minuten matig intensieve beweging per dag wordt aanbevolen?

1. 60 minuten
2. 30 minuten
3. 10 minuten
4. 120 minuten

Wat is slagaderverkalking?

1. Het openen van bloedvaten door vetten
2. Het dichtslibben van bloedvaten door vetten
3. Het ontstaan van extra bloedvaten
4. Het slijten van bloedvaten door vetten