Perron 1 - Verhaalsoorten

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 4

Welke verhaalsoorten
ken jij?

Genre

Een ander woord voor verhaalsoort.

Een biografie is bijvoorbeeld  een genre. 

We gaan een paar genres langs. 

Verhaalsoorten

Avonturenverhalen

Spannende verhalen met 
onverwachte gebeurtenissen. 

Griezelverhalen

enge personen / wezens

spannende omgeving

Hier- en- nu verhalen

Spelen zich af in de huidige tijd

Herkenbare verhalen

Historische verhalen

Deze verhalen spelen zich af in het verleden

Waar kan je aan zien dat deze film historisch is?

Verhalen over jeugdproblemen

Over welke jeugdproblemen
kan geschreven worden?

Sciencefiction

Fantasyverhalen

Sciencefiction
Toekomstige wereld

Wetenschap en fantasie

Fantasyverhalen

Fantasiewereld

Vreemde wezens

Welke uitvindingen
kwamen voorbij?

Sciencefiction speelt zich af in de toekomst. 

Detective

Baantjer

Sherlock Holmes

Er wordt een misdaad opgelost

Thriller

We lezen de thriller Kil 

Je voelt continu spanning

Vaak wordt er een misdaad gepleegd

Andere culturen

Verhalen uit andere landen, maar ook in Nederland heb je verschillende culturen. 

Welke twee culturen zie je in het fragment?

Haar naam was  Sarah

De jongen in de gestreepte pyjama

Welke 'typische Nederlandse dingen' zie je in dit fragment?

Dagboek

Dagboekroman

Dagboek

Je kijkt door de ogen van de
 ik-persoon. 

Verhalen zijn waargebeurd

De tekst is verdeeld
in dagen. 

Dagboekroman

Het boek ziet eruit als een dagboek, maar is verzonnen. 
De schrijver is iemand anders. 

Fragmenten Anne Frank

- 28 september 1942 -

"Ik ben, O, zo blij dat ik je meegenomen heb."

- 28 september 1942 -

"Tot nu toe heb ik bijna uitsluitend gedachten in mijn boek geschreven en tot leuke verhalen die ik later eens kan voorlezen is het nooit gekomen. Maar ik zal in vervolg maar niet of minder sentimenteel zijn en mij meer aan de werkelijkheid houden."

Fragment Anne Frank

"Nu over iets anders: Je weet allang dat m'n liefste wens is dat ik eenmaal journaliste en later een beroemde schrijfster zal worden. (..) na de oorlog wil ik in ieder geval een boek getiteld 'Het Achterhuis' uitgeven. Of dat lukt blijft ook nog de vraag, maar m'n dagboek zal daarvoor kunnen dienen. (..)"

Sleep het juiste boek bij het juiste genre

Realistisch

onrealistisch

Sciencefiction

Fantasieverhaal

Dagboekroman

dagboek

Historisch verhaal

andere culturen

verhalen jeugdproblemen

Hier en nu verhalen 

Hoe creëer je spanning in een verhaal?

Hoe zorg je voor spanning?

De woordkeuze
Cliffhangers
Een spannende en opwindende gebeurtenis

Informatie achterhouden (geheim, raadsel)

De plaats (afgelegen plek)

Spelen met de tijd 

Hoofdpersonage

Draait het verhaal om

Personage is in ontwikkeling

Innerlijk

Uiterlijk

Bijpersonages

Draait het verhaal niet om

Wel belangrijk 

Maakt het verhaal realistisch

Achtergrondpersonage

Maken het verhaal realistisch

Bijvoorbeeld: Je zit toch niet alleen in een restaurant?

www.bing.com

Wie zijn de achtergrondpersonages in dit fragment?

Innerlijk en uiterlijk

Uiterlijk 

• wat je aan de buitenkant kan zien
  
• relatie tot andere personages
  
• zus / geliefde / buurman / moeder
  

Innerlijk 

• kan je aan de buitenkant niet zien
  
• gedachten en gevoelens
  

Uiterlijk verteld door de schrijver

'Sarah heeft sproeten en krullend haar. Ze droeg een stoere spijkerbroek met gaten en had gouden oorbellen in.'

Innerlijk 

'Ik, Hendrikus Gerardus Groen, ben namelijk altijd correct, innemend, vriendelijk, beleefd en behulpzaam. Niet omdat ik dat ook allemaal ben maar omdat ik niet anders durf te zijn.' (Groen, 2014, blz. 6)

De schrijver laat een ander persoon aan het woord

'Ze keek naar Sarah die recht voor haar zat. Ze zag de sproeten in haar gezicht en haar krullende haar. Ze had die stoere spijkerbroek aan met gaten erin. In haar oren hingen gouden oorringen. '

De schrijver laat het de hoofdpersoon vertellen 

'Sarah keek naar zichzelf in de spiegel. Ze zag haar sproetjes en het krullende haar bungelde over haar schouders. Ze keek naar haar spijkerbroek met gaten. Gauw deed ze haar gouden oorbellen in haar oren. '

Plaats in het verhaal

Plaats in het verhaal

Hoe spannender de plek, hoe meer spanning. 

Je kan de tijd vertragen door uitgebreid de plek te beschrijven. 

Hoe beter je het beschrijft, hoe meer de lezer zich kan inleven.

De plek zegt ook iets over de tijd wanneer zich iets afspeelt.

Tijdversnelling

De schrijver slaat stukjes over.

Dit kan je zien aan woorden, zoals: De volgende dag, een paar uur later, toen. 

Tijdvertraging

Bij een spannend stukje uit een boek begint de schrijver alles uitgebreid te vertellen. Hij vertraagt de tijd. Zo houd je de spanning erin. 

Chronologisch
Volgorde in tijd

Niet-chronologisch
Flashback en flashforward

Een flashback

• Een tijdsprong terug in de tijd heet een terugblik, ofwel flashback.
• Een flashback onderbreekt het verhaal een poosje.
• Schrijvers gebruiken een flashback om een belangrijke gebeurtenis uit het verleden te laten zien.

Flashback

Terugblik

Een verhaal begint in het midden van de gebeurtenissen (in medias res); de schrijver geeft later uitleg door een Flashback.

Effect: spannender

Flash forward

Vooruitblik

Blik in de toekomst, meestal een waarschuwing of belofte.

Effect: Lezer wordt nieuwsgierig.