herhalen thema 13 hormonen

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

herhalen thema 13 hormonen

hormonen

= signaalstof

endocriene klier

sturen naar doelwitorganen

hypothalamus en hypofyse

via hypothalamus ontvangt hypofyse signalen over het lichaam.

hypofyse stuurt andere hormoonklieren aan.

neurohypofyse- zenuwuiteinden in hypofyse

adenohypofyse- klierweefsel

Signaalstoffen in weefsels

Bij beschadigingen herstelt de huid doordat weefselcellen groeifactoren afgeven die buurcellen met een juiste receptor tot deling stimuleren. Er treedt een cascade aan reacties op die leidt tot activering van genen voor de productie van eiwitten die nodig zijn voor het G1 -controlepunt in de celcyclus. Dat maakt DNA-synthese en celdeling mogelijk.

Peptidehormonen

Hormonen ) die de het celmembraan niet makkelijk passeren (hydrofiel en polair), binden aan eigen receptoren op de celmembraan. 

vergroot doorlaatbaarheid membraan

Steroïdhormonen

Steroïdhormonen zijn hydrofoob en apolair en bewegen makkelijk langs het celmembraan van fosfolipiden.

 

In het grondplasma van de cel vormt het hormoon met een eiwitreceptor een hormoon-receptor-complex. 

Tyrosinehormonen

Hormonen gemaakt van het aminozuur tyrosine, zijn ook hydrofoob. 

Bereiken doelwitcellen op twee manieren: 

- net als steroïdhormonen d.m.v. binding aan een eiwitreceptor in het grondplasma (geldt bijv. voor thyroxine)

- net als peptidehormonen d.m.v. binding aan receptoren in het celmembraan (geldt voor adrenaline)

Botweefsel

In botweefsel zit veel calcium  opgeslagen. 

Je lichaam probeert de concentratie calcium in het bloed gelijk te houden (tussen 2.1 en 2.55 mmol/L) 

Bij een tekort (onder 2.1 mmol/L) wordt er calcium gehaald uit botten. Hierdoor ontstaat osteaporose

Ca​2+​​

Ca​2+​​

veel

weinig

Antagonisten

Concentratie Ca2+ te hoog
Schildklier maakt calcitonine aan.
--> Stimuleert opname Ca2+ in botten
--> Nieren minder Ca2+ terug aan bloed

Concentratie Ca2+ te laag

Bijschildklieren (4x) maakt PTH aan.

--> Stimuleert afgifte Ca2+ in botten

--> Nieren meer resorptie Ca2+ aan bloed
--> Darmen nemen meer Ca2+ op

Botvorming

1. Osteoclasten breken botweefsel af door afscheiden van zuren. (Calcium komt vrij)

2. Osteoblasten in het botvlies vormen nieuw botweefsel om zich heen en bouwen zichzelf in

3. Ingebouwde osteoblasten worden osteocyten. 

Botweefsel wordt dus continu ververst om het weefsel gezond te houden.

eilandjes van langerhans

Geactiveerde adrenalinereceptoren van spiercellen veroorzaken een cascade aan reacties waardoor enzymen het opgeslagen glycogeen afbreken tot glucose: energie voor spieractiviteiten.

TSH-regelkring

ADH

honger

ghreline hormoon aangemaakt door de maag stimuleert het eetcentrum.

insuline, leptine en verzadingscentrum remmen het eetcentrum, waardoor je een verzadigd gevoel krijgt.

epo

Leg uit waarom er meer urine ontstaat als je een liter bier drinkt, dan wanneer je een liter alcoholvrij bier drinkt.

biologiepagina.nl