Project grammatica spelling en formuleren les 8

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Project grammatica spelling en formuleren

zinsdelen

Deze les

- Startopdracht/belang van het onderwerp

- Lesdoel

- Terugblik/voorkennis

- Uitleg

- Aan de slag

Welke zijn fout en wat is er fout?

Deze laptops zijn vervangen voor nieuwe computers.

Ze zijn herkenbaar door hun groene jassen.

Ik bied weerstand tegen de stevige wind.

Lesdoel

• Je weet wat het zinsdeel voorzetselvoorwerp is.
• Je kunt een voorzetselvoorwerp in een zin vinden.
• Je kunt de bijwoordelijke bepalingen benoemen.

Wat is de persoonsvorm in de volgende zin:
Hij maakte de groente schoon.

1. hij
2. maakte
3. de groente
4. schoon

Wat is het onderwerp in de volgende zin:
Hij maakte de groente schoon.

1. hij
2. maakte
3. de groente
4. schoon

Hoe kun je meerdere zinnen aan elkaar verbinden?

Wat is een voorzetsel?

Welke zinnen missen nog iets en welke niet? Waarom?

Hij ergert. 

Zij verwondert.

Jullie worden.

Ik heb.

Ik geef.

We gaan.

Hij wacht.

Welke zinnen zijn correct en welke niet? Waarom?

Hij ergert zich aan ...

Zij verwondert zich over ...

Jullie worden iets

Ik heb iets

Ik geef iets aan iemand.

We gaan.

Hij wacht op ...

Welke zinnen zijn correct en welke niet? Waarom?

Hij ergert zich aan ... -> voorzetsel voorwerp

Zij verwondert zich over ... -> voorzetsel voorwerp

Jullie worden iets -> lijdend voorwerp

Ik heb iets -> lijdend voorwerp

Ik geef iets aan iemand. -> Lijdend voorwerp en meewerkend voorwerp.

We gaan.

Hij wacht op ... -> voorzetsel voorwerp

Voorzetselvoorwerp

Sommige werkwoorden hebben een vast voorzetsel. We hebben er al een paar gezien:

Ergeren aan, verwonderen over, wachten op etc.

Het zinsdeel dat achter dat vaste voorzetsel komt, noemen wij een voorzetselvoorwerp

Wat is het voorzetsel voorwerp:
De reclamemaker twijfelt ernstig aan de oprechtheid van zijn cliënt.

Wat is het voorzetselvoorwerp:
De politicus verschilt zich voortdurend achter de beslissingen van zijn voorganger.

Soorten bijwoordelijke bepalingen

Bijwoordelijke bepalingen zijn zinsdelen die nog extra informatie geven. Er zijn verschillende soorten:

tijd - Gisteren hadden we afgesproken.

plaats - Gisteren hadden we afgesproken op school.

middel - We zouden met de fiets naar school gaan.

oorzaak/reden - Door een lekke band konden we niet gaan.

hoeveelheid - We waren daardoor 20 minuten te laat.

richting - Ik moest vijf keer naar rechts gaan.

hoedanigheid - Ik kwam uitgeput aan.

Wat voor een soort bijwoordelijke bepaling is "vanmorgen"?
Vanmorgen fietste Joris fluitend met zijn broertje achterop op het nieuwe fietspad.

1. tijd
2. hoedanigheid
3. plaats
4. middel

Wat voor een soort bijwoordelijke bepaling is "fluitend"?
Vanmorgen fietste Joris fluitend met zijn broertje achterop op het nieuwe fietspad.

1. tijd
2. hoedanigheid
3. plaats
4. middel

Wat voor een soort bijwoordelijke bepaling is "met zijn broertje achterop"?
Vanmorgen fietste Joris fluitend met zijn broertje achterop op het nieuwe fietspad.

1. tijd
2. hoedanigheid
3. plaats
4. middel

Wat voor een soort bijwoordelijke bepaling is "op het nieuwe fietspad"?
Vanmorgen fietste Joris fluitend met zijn broertje achterop op het nieuwe fietspad.

1. tijd
2. hoedanigheid
3. plaats
4. middel

Wat ga je doen?

Maken:

opdracht 1, 4, 5, 7 en 10.

10 minuten in stilte, daarna overleggen.

10 minuten voor het einde van de les: opdracht 1 nabespreken.

Lesdoel

• Je weet wat het zinsdeel voorzetselvoorwerp is.
• Je kunt een voorzetselvoorwerp in een zin vinden.
• Je kunt de bijwoordelijke bepalingen benoemen.

Welke achtergrondinformatie kon je verbinden aan de informatie van deze les?