Korte versie 7KZ zorg voor slaap en rust

• Verzorging
• Secundair onderwijs

Zorg dragen voor 

rust en slaap

De ouders van Bieke, een meisje van 6 maanden, zijn bezorgd over de dagstructuur. Ze willen dat er meer rekening gehouden moet worden met het slaapritme van hun kind. Alle kinderen op hetzelfde moment naar bed voor het middagdutje vinden ze niet kunnen. Ieder kind ontwikkelt toch op zijn eigen tempo? Graag jullie mening

😒🙁😐🙂😃

1.5 Zorg dragen voor rust en slaap

Inleidende taak 

https://www.bookwidgets.com/play/AyDqikXT-iQAENUaCYgAAA/5DSV85F/leerpad-zorg-vo?teacher_id=6415003041660928

 

www.kindengezin.be

Wat weet je over de
slaap van een baby?

Wat weet je over de
slaap van een jong kind?

1.5.1. Observeren en rapporteren 

1.5.1.1. Gezonde slaap: 

De pasgeborene:

• slaap van zowel moeder als kind is zeer belangrijk 
• om op krachten te komen en te herstellen van lichamelijke en geestelijke vermoeidheid, na de bevalling.
  
• slaap is van levensbelang omdat hersenen en lichaam zich vooral ontwikkelen tijdens de slaap

Goed eten, veel slapen en veel liefde zijn de eerste drie levensbehoeften.

•  De pasgeborene slaapt zoveel als het lichaam nodig heeft, en dit overal en onder bijna alle omstandigheden.
  
•  Een pasgeborene kan 20 tot 22 uur slapen per dag. 
• Een pasgeborene heeft nog geen dag- en nachtritme. 
• Maak vanaf het begin een duidelijk onderscheid tussen s’avonds naar bed gaan en overdag. Bouw een regelmaat op in het slaappatroon en in het voeden van de baby, als de baby dit toelaat. 

Wat helpt het kind beter te laten slapen ? 

Tips die kunnen bijdragen om voornamelijk 's nachts te slapen:

- Stop het kind goed in.

- Maak de kamer donker genoeg.

- Hou de nachtvoedingen zo kort mogelijk.

- Zo vlug mogelijk in hun eigen kamertje laten slapen. Aangeraden om eerste 6 maanden op de kamer te liggen 

Jonge kinderen:

 

•  Gedurende de eerste drie maanden slaapt de baby tussen 15 en 18 uur per dag. .
  
• Kinderen tussen drie en negen maanden, slapen gemiddeld 13 tot 16 uur per dag, telkens in periodes van drie tot vier uur met één periode van acht uur. 
• Vanaf de zesde maand zijn er drie slaapperiodes, waarvan de langste s’nachts. ( 8 uur)
  
• Tussen negen maanden en drie jaar slaapt het kind tot 10 uur per nacht, met een middagslaapje en voor enkele peuters nog een ochtendslaapje.
  

Jonge kinderen:

• rust en regelmaat geeft een kind comfort: probeer iedere avond volgens hetzelfde ritueel te laten verlopen: eten, wassen, knuffeltijd ( ev met flesje), verhaal, bedtijd. 

Waardoor kunnen kinderen minder goed doen slapen? 

Een pasgeboren baby zal tussen de voedingen hoofdzakelijk slapen, tenzij er hem iets dwars zit:

•  Hongergevoel.
  
• Pijn: o.a. buikkrampen, de maag voelt onprettig aan doordat het kind nog niet heeft opgerispt/ geboerd
• Plotse harde geluiden.
  
• Onverwacht scherp licht.
  

• Behoefte aan lichamelijk contact.
  
• De baby ligt niet in een gemakkelijke houding.
  
• Een verstopte neus. Dit is een veel voorkomende oorzaak van moeilijk slapen. De ademhaling kan belemmerd worden door neusvuil, verstopping of zwelling van de neusslijmvliezen.

Vooral rond de leeftijd van zes tot negen maanden schrikken veel kinderen ’s avonds of ’s nachts wakker omdat ze niet vrij kunnen ademen.

1.5.1.2. Slaapproblemen 

Michaël is 2,2 jaar en is momenteel snipverkouden.

Kan dit problemen geven tijdens het slapen?

Wat kan je doen? 

Tips:

• Voor het slapen gaan het neusje reinigen met fysiologische oplossing , mag tot 6x per dag.
• Let vooral ook op de vochtigheidsgraad van het lokaal (60%).
• Het kind kan ook last hebben van een moeilijke ademhaling door bronchitis, allergie, astma.
  
• Het kind heeft het koud: niet warm genoeg toedekken. Kindje kan koorts beginnen maken. 

Waarom mag je een kindje niet te warm aankleden of toedekken ?

Wiegendood: wat is dat? 

Het onverwachts overlijden van  kinderen tussen de 0 en 18 maanden in hun slaap, terwijl ze verder gezond lijken. 

In België sterven nog altijd gemiddeld één baby per maand aan wiegendood, ondanks alle preventie maatregelen. 

Er zijn beïnvloedende factoren die de kans op wiegendood verhogen. 

Beïnvloedende factoren

• Prematuren : te vroeg geboren kindjes lopen hoger risico 

• Baby's met hartritmestoornissen, (verborgen) reflux, metabole of stofwisselingsstoornissen, ...

• Baby's die ziek zijn : bacteriële en virale infecties, luchtwegeninfecties, ...

Ongunstige factoren 

• Een te zachte  matras.
  
• Een bed dat niet is aangepast aan de leeftijd van het kind.
  
• Slaapgebrek.
  
• Het gebruik van kalmeermiddelen , bij de mama.
  
• Slapen in buikligging.
  
• Roken van de moeder tijdens de zwangerschap.
  
• Roken van beide ouders na de geboorte. (rokersomgeving.)

Medische factoren 

• Kinderen die een te laag geboortegewicht hebben, volgens de gemiddelden (rekening houdend met de duur van de zwangerschap) = dysmatuur.
  
• Broertjes, zusjes, naaste familieleden van kinderen die overleden zijn aan wiegendood.
  
• Bij het luidruchtig snurken, met korte, volledige ademhalingsonderbrekingen.
  
• Kinderen die bij een lage kamertemperatuur (lager dan 20 °C), zweten tijdens de slaap.
  

- Kinderen die in hun wiegje betrapt worden op abnormale lange adempauzes of een abnormaal ademhalingspatroon.

Medische factoren 

Het is mogelijk dat het ademhalingssysteem en/of het hart nog niet voldoende ontwikkeld is, hierdoor kunnen tijdens de slaap hartritmestoornissen of ademhalingsstilstand optreden. Dit is een heel belangrijke factor.

De combinatie van een infectie en een ongunstige omgeving verhogen de effecten van een dergelijke ontwikkelingsachterstand en dus het risico op wiegendood.

Wiegendood

Wiegendood gaat voornamelijk over de preventie, het voorkomen dat er een kindje sterft. 

Er zijn reeds heel wat maatregelen genomen in het verleden door K&G. Daarom is het aantal sterfgevallen al heel sterk gedaald de laatste 30 jaar.

Nog steeds zien we dat toekomstige ouders nog beter moeten en kunnen ingelicht worden over de gevaren van wiegendood.

Benoem minimum 5 maatregelen om wiegendood te voorkomen.

Preventie wiegendood

• Ruglig
• Vrij gezicht  
• Slaapzak aangepast aan de omgeving ( TOG -waarde)
• Correcte opmaak van het babybed ( zie einde presentatie) 
• Passende formaat van matras, liefst nieuw bij iedere baby
• Wieg of bedje met spijlen op correcte afstand ( 4.5-6.5 cm)
• Geen bedomranding, geen hoofdkussen
• Correcte temperatuur : kledij, omgeving en bedmateriaal
• Slapen in een goed geventileerde ruimte 

Thermal Overall Grade

TOG waarde 

Welke is de geschikte kamertemperatuur om te slapen voor een baby en het jonge kind?

1. Overdag 25 °C 's Nachts 20 °C
2. Overdag 22 °C 's Nachts 22 °C
3. Overdag 20 °C 's Nachts 18 °C
4. Overdag 18°C 's Nachts 16 °C

Preventie wiegendood

• Niet roken in de buurt van de baby
• Geen geneesmiddelen toedienen zonder advies van de kinderarts
• Geen knuffels, mobiel of andere voorwerpen in bed 
• Geen fopspeenketting in bed
• In de buurt van je kindje blijven ( cfr slapen in de kinderopvang) 
• Slapen in eigen bed tot 6 maanden in de kamer van de ouders
• Opletten met huisdieren
• Zorg voor rust en regelmaat: respecteer het slaapritme van je baby

Wat met kinderen die anders slapen thuis ? 

Kind en Gezin raadt af om enkel met een schriftelijke verklaring van de ouder te werken.

Er wordt aangeraden om samen met de ouders het kind rugligging bij het slapen aan te leren. 

Indien ouders hier niet willen aan meewerken, kan je hen een "attest slaaphouding" laten invullen.

https://www.kindengezin.be/nl/node/368

www.kindengezin.be

Slaaponderzoek 

Een onderzoek terwijl de baby  één nacht slaapt in het ziekenhuis. Controle van hartritme, ademhaling, hersen-, oog- en spieractiviteit, zuurstof in het bloed. 

Wordt niet meer aanbevolen omwille van : 

• Momentopname: sluit geen risico uit
• Betere monitoring van prematuren tijdens ziekenhuisverblijf

Wanneer wordt het onderzoek wél nog uitgevoerd? 

• Als de ouders plots opmerken dat hun baby bleek, grauw of slap aangetroffen wordt in het wiegje.

• Als de baby meermaals moeilijk wakker wordt.

• Als de baby vaak overmatig zweet.

Als er een verhoogd risico aangetoond wordt tijdens het onderzoek, krijgt de baby een monitor mee naar huis om de ademhaling en hartslag continu te controleren. Deze monitor gaat in alarm bij een afwijking van één van beide parameters. Het geheugen van de monitor wordt regelmatig uitgelezen en de monitor blijft behouden zolang het risico aanwezig is. 

1.5.3. Shaken Infant Syndroom ( SIS)

Een kind schudden is zeer gevaarlijk. Het kan zware letsels veroorzaken. Soms leidt het zelfs tot de dood.

Oorzaak: 

Het hoofd van een baby is groot als je het vergelijkt met de rest van zijn lichaam. De nekspieren zijn nog niet sterk genoeg om het hoofdje rechtop te houden en hersenen en bloedvaten zijn erg kwetsbaar.

Als je een baby schudt, gaat het hoofd zeer snel heen en weer met grote kracht. Er kunnen fijne adertjes scheuren die bloedingen veroorzaken in de hersenen. 

Gevolg: 

De gevolgen zijn ernstig:

• blindheid
• doofheid 
• problemen in de psychomotorische ontwikkeling
• een mentale handicap 
• overlijden.

 

 Dit wordt SIS of het 'Shaken Infant Syndroom' genoemd. Elk jaar heeft een aantal kinderen te maken met deze ernstige gevolgen van schudden.

Het gevaar bij schudden is het grootst voor baby's tot ongeveer 12 maanden oud. Maar ook peuters en kleuters kunnen deze verwondingen oplopen door schudden.

Wees niet bang om met een baby te spelen. Verwondingen door schudden ontstaan niet als je gewoon met een baby speelt.

Even 

Herhalen...

Waarom gebruiken we geen/wel een donsdeken voor baby's ?

1. Omdat een donsdeken te strak zit.
2. De baby kan onder het donsdeken wegglijden.
3. Omdat het niet warm is.
4. Klopt niet, we gebruiken dit wel.

Een pasgeboren baby slaapt gemiddeld...

1. Een hele dag
2. Een halve dag
3. 15 u
4. Rond de 20 u of meer

De beste manier om een baby te slapen te leggen is...

1. Op de buik
2. Op de rug
3. Op de zij
4. Op de rug of de zij

Waarom gebruik je beter geen bed omranding ?

1. Omdat het kind daarin kan stikken.
2. Omdat je het kindje niet goed kan zien.
3. Dat mag wel.

Is het slapen in bed bij de ouders oké?

1. Neen, want de baby kan uit bed vallen.
2. Nee, ouders kunnen op het kindje rollen in hun slaap
3. Neen, want het kindje kan stikken onder het dekbed
4. Ja, dan moet je 's nachts niet opstaan.

Mag je een warmwater kruik of kersenpit bij een pasgeborene leggen?

1. Ja, dat is lekker warm.
2. Neen, dat is té warm.
3. Neen, baby's kunnen hun temperatuur niet goed regelen.

De ideale kamertemperatuur voor een baby is 20 graden overdag en 's nachts 16 graden.

1. Correct
2. Niet correct
3. 16 graden 's nachts is veel te koud
4. 20 graden overdag is veel te koud

Differentiatie