H5 paragraaf 4: Grammatica: Samengestelde zinnen

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 2

WELKOM

3 Kader

Welkom

bij Nederlands

Samengestelde zinnen

Wat gaan we doen?

• Wat weten jullie al?
• Uitleg samengestelde zinnen
• Opdrachten maken
• Afsluiting 

• Ik kan samengestelde zinnen herkennen.
• Ik kan voegwoorden herkennen.

blz 208 en 209 in je boek

Samengestelde zinnen

Wat is het verschil tussen 1 en 2?

1. Wortelnotentaart vind ik de lekkerste taart. Chocoladetaart is totaal geen favoriet van mij.
2. Wortelnotentaart vind ik de lekkerste taart en chocoladetaart is totaal geen favoriet van mij. 
   

SAMENGESTELDE ZINNEN

Met een voegwoord, zoals en, maar, omdat  of want, kun je van twee korte zinnen een samengestelde zin maken:

VOORBEELD:

Kim leest een boek.      Rick leest een stripverhaal.

Kim leest een boek, maar Rick leest een stripverhaal.

SAMENGESTELDE ZINNEN

Wanneer je van twee korte zinnen één lang zin maakt,

dan noem je die zin een samengestelde zin.

VOORBEELD:

Ik loop naar de bakker.       Ik koop een brood.

Ik loop naar de bakker en ik koop een brood.

Het woordje 'en' verbind hier de twee zinnen aan elkaar.

Samengestelde zinnen

Samengestelde zinnen zijn twee zinnen die aan elkaar worden gevoegd --> één zin.

Lijm: voegwoord (en, maar, waarom, dus, terwijl, etc......)

Voor het voegwoord staat altijd een komma, behalve bij het voegwoord 'en'.

Maak van de twee zinnen één lange zin door ze te verbinden met het verbindingswoord 'en'.
- Kevin heeft een boek geleend.
- Hij leest daar dagelijks in.

Maak van twee zinnen één lange zin met het voegwoord 'want':
- De leerlingen zijn te laat op school.
- De brug stond open.

Maak van twee zinnen één lange zin met het voegwoord 'dus':
- Ik trek een dikke jas aan.
- Ik krijg het niet koud.

SAMENGESTELDE ZINNEN

In iedere zin staat een persoonsvorm. 

Zinnen met twee persoonsvormen noem je

samengestelde zinnen. 

Bij elke persoonsvorm hoort een onderwerp.

In samengestelde zinnen staan dus ook twee onderwerpen.

Hoeveel persoonsvormen staan er in de zin:

Kevin heeft een boek geleend en hij leest daar dagelijks in.

1. Geen
2. 1
3. 2
4. 3

Wat zijn de twee persoonsvormen?
Ik ben lid van een boekenclub en ik lees elke dag.

Een samengestelde zin heeft minimaal twee persoonsvormen.

1. waar
2. niet waar

SAMENGESTELDE ZINNEN

Soms verandert de volgorde van de woorden in het tweede deel van de zin:

VOORBEELD:

Gerlof zit op basketbal.       Hij houdt van sporten.

Gerlof zit op basketbal, omdat hij van sporten houdt.

SAMENGESTELDE ZINNEN

In een samengestelde zin kunnen naast de persoonsvormen nog meer werkwoorden staan.

VOORBEELD:

De fietser wil graag doorrijden, maar de weg is geblokkeerd.

                                                   

pv

pv

geen pv

geen pv

Zinsdelen: stappenplan

maken:

opdracht 1 t/m 4

alle opdrachten maak je in je schrift.

Opdracht

Video in de lesstof samen kijken.

Stap 4: de zinsdeelproef

Dus... hoe zit het ook alweer?

Wat is een samengestelde zin?

Samengestelde zinnen

Zinnen met twee of meer persoonsvormen noem je samengestelde zinnen.

 Samengestelde zinnen zijn enkelvoudige zinnen die samengevoegd zijn m.b.v. een voegwoord.

Hij is gevallen en hij moet naar het ziekenhuis.

samengestelde zinnen herkennen

Ik kan dit goed.

Ik kan dit redelijk.

Ik vind dit lastig.

Ik heb hier hulp bij nodig.

voegwoorden herkennen

Ik kan dit goed.

Ik kan dit redelijk.

Ik vind dit lastig.

Ik heb hier hulp bij nodig.

samengestelde zinnen maken

Ik kan dit goed.

Ik kan dit redelijk.

Ik vind dit lastig.

Ik heb hier hulp bij nodig.

meerdere pv's uit de zin halen

Ik kan dit goed.

Ik kan dit redelijk.

Ik vind dit lastig.

Ik heb hier hulp bij nodig.