Herhaling thema 11

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 4

Herhaling thema 11

Enzymen

Stoffen die worden omgezet in andere stoffen= (scheikundige) Reactie

Bijvoorbeeld: Verbranding, assimilatie en fotosynthese

Stoffen die helpen bij deze reacties= enzymen

1 Enzym doet maar 1 reactie!!

Enzymactiviteit

De enzym activiteit is afhankelijk van 

- temperatuur

- zuurgraad

Hierbij hoort een optimumkromme met een minimum, een maximum en een optimum

Optimumtemperatuur= temp waar het enzym het beste werkt

Een enzym die boven zijn max temperatuur komt veranderd, 

deze verandering

is blijvend, net als een ei

Veranderd

Voedsel conserveren

Voedsel conserveren door andere stoffen 

Kunstmatige conserveermiddelen, bvb sulfiet in frisdrank

Soms worden er extra stoffen toegevoegd om het eten aantrekkelijker te maken:

1. Geurstoffen
2. Kleurstoffen
3. Smaakstoffen

Dit zijn allemaal additieven, te veel is slecht voor je

Vier groepen voedingsstoffen

Er zijn vier hoofdgroepen voedingsstoffen.

1. Bouwstoffen
2. Brandstoffen
3. Reservestoffen
4. Beschermende stoffen. 

De 6 groepen voedingsstoffen

Vetten

Vetten zijn een brandstof en bouwstof. 

Teveel--> opgeslagen als reservestof (Onderhuidse vetlaag)

Onverzadigde vetten: gezond (vaak in planten)

Verzadigde vetten: ongezond (vaak in dieren), krijg je meer vet van

Het verterings-
stelsel

Voedsel wordt verkleind

en opgenomen in het bloed
= verteren

Niet alle voedingsstoffen 

moeten worden verteerd!

Verteringssappen

Vertering gebeurt met verteringssappen. Die verteringssappen worden gemaakt in de verteringsklieren: zie afb. hiernaast

Veel verteringssappen bevatten enzymen, zijn stoffen die de reactie versnellen, voedingsstoffen worden sneller afgebroken. 

De 6 groepen voedingsstoffen

Darmperistaltiek

In de wand van de darm zitten spieren

Lengte spieren, zitten in de lengte

Kringspieren zitten eromheen

Deze spieren samen vormen een 

peristaltische beweging 

Speeksel

Speeksel bevat onder andere enzymen en het 

maakt de voedselbrij slijmerig.

Speeksel wordt gevormd in de speekselklieren

De enzymen in speeksel breken zetmeel af.

Ook is het speeksel bacteriedodend.

Lever, galblaas, twaalfvingerige darm en alvleesklier

In de twaalfvingerigedarm komen de sappen van de lever en de alvleesklier

De lever maakt gal aan, wordt opgeslagen in de galblaas

De alvleesklier maakt alvleeskliersap

Emulgeren

Gal verdeelt grote vetdruppels in kleinere vetdruppels= emulgeren

De oppervlakte van de vetdruppels 

worden vergroot zodat de 

verteringssappen sneller 

kunnen werken

Blinde darm

De overgang van de dunne darm naar de dikke darm noemen we de blinde darm.

Bij een blinde darm ontsteking is het wormvormige aanhangsel ontstoken. De blinde darm heeft geen functie.

Dikke darm

• Dikke darm: haalt water uit de "voedselbrij"
  
• Wat gebeurt er als er te weinig water uit het eten wordt gehaald?

Bouw van het gebit

Verschillende gebitten

Herbivoor = planten eter

Omnivoor = alles eter

Carnivoor = vlees eter

Verzorging van het gebit

Tandbederf: aantasting van het gebit door tandplak

- Een dun laagje aanslag dat iedere dag op je tanden blijft zitten

(Bestaat uit bacteriën)

--> die breken suiker af in zuur

--> aantasting van het glazuur

Tanderosie: aantasting door zuur

Alleseters

Knobbelkiezen: knobbelig oppervlakte, eten wordt fijngemalen

Hoektanden iets puntiger dan de snijtanden