Les 2 - Onderverdeling van typen ethiek

• Levensbeschouwing
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Ethiek

Les 2: onderverdeling van typen ethiek

Periode 4

vwo-4

Lesdoelen en lesopbouw

Lesdoelen:

• Kennen: het begrippen 'descriptief', 'normatief' en 'meta-ethiek'
• Kunnen: juist kunnen toepassen van de begrippen op een video 

Lesopbouw:

1. Herhaling: uitleg ethiek
2. Uitleg: typen van ethiek
3. Video + toepassing
4. Opdracht: advies (normatieve ethiek) 
5. Reflectie: wat weten we nu?
   

Wat is ethiek?

• Moraal: de waarden en normen die mensen feitelijk hanteren
  
• Waarde: uitgangspunt of principe dat mensen belangrijk vinden in hun leven (eerlijkheid, gezondheid, respect)
  
• Norm: de opvatting hoe je jezelf op grond van die waarde behoort te gedragen (niet liegen op je cv, twee stuks fruit per dag eten, niet brutaal gedragen richting docenten)
  
• Ethiek: het kritisch nadenken over de normen en waarden en hoe we behoren te leven
  

Onderverdeling in typen ethiek

• Descriptieve ethiek: beschrijvend, hoe iets feitelijk gaat qua moraal.
• Voorbeeld: in NL vinden we het goed om de armen te helpen.
• Normatieve ethiek: voorschrijvend, hoe iets behoort te zijn.
• Voorbeeld: behoor je armen mensen ook te helpen? 
• Meta-ethiek: onderzoeken van ethische begrippen, doet een stap terug (wat betekenen de begrippen 'goed' en slecht' überhaupt?)
• Voorbeeld: waarom vinden we het überhaupt goed dat we mensen helpen? Wat betekent het woord 'hulp' überhaupt?

Kijkvragen video

Lees de onderstaande vragen goed door. Ze vormen je focuspunten voor de volgende video.

Kijkvragen:

1. Descriptief: wat vinden (de meeste) mensen in Nederland in deze situatie goed of slecht?
2. Normatief: hoe behoren personen zich volgens jou te gedragen in deze situatie? Bijvoorbeeld daders en slachtoffers?
3. Meta-ethisch: zou dit gedrag in elke cultuur afgekeurd worden? Is dit 'objectief' slecht gedrag? Iets dat we universeel/wereldwijd afkeuren?

Descriptief: wat vinden meeste mensen in Nederland in deze casus goed en slecht?

Normatief: hoe behoren personen zich volgens jou te gedragen in deze situatie? Bijvoorbeeld daders en slachtoffers?

Meta-ethisch: zou dit gedrag in elke cultuur afgekeurd worden? Is dit 'objectief' slecht gedrag? Iets dat we universeel/wereldwijd afkeuren?

Opdracht in tweetallen

• We gaan met deze opdracht meer inzoomen op normatieve ethiek.
• Stel je het volgende voor: jij en je buurman of buurvrouw worden als adviesorgaan ingeschakeld om The Voice of Holland weer op de rails te krijgen. Het programma wil een doorstart maken. 
• Cruciaal is dat de kansen dat seksueel overschrijdend gedrag plaatsvindt zo minimaal mogelijk wordt gemaakt.
• Wat voor advies stellen op aan de programmamakers? Hoe zouden deelnemers, talentcoaches, juryleden en de leiding zich behoren te gedragen in de toekomst?

Wat is jullie advies voor de programmamakers van The Voice of Holland? Hoe wordt de kans op seksueel overschrijdend gedrag geminimaliseerd?

Reflectie: afsluiting

We weten nu dat.. 

• men in de filosofie een onderscheid maakt in typen van ethiek (descriptieve ethiek, normatieve ethiek en meta-ethiek).
• descriptieve ethiek iets omschrijft (feiten), normatieve ethiek iets voorschrijft (normen/waarden). 
• meta-ethiek een stap terug zet: wat betekent dit begrip?