De dekolonisatie van Indonesië

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo k, g, t, mavo
• Leerjaar 3

Tas op de grond

Log in op LessonUp

De dekolonisatie van Indonesië

Nederland en Indonesië (Molukken)

Ipad op tafel

De dekolonisatie van Indonesië- waar gaan we het over hebben?

A

Een koloniale oorlog

Leerdoel:

Je kan verklaren waarom Nederland een oorlog in Indonesië begon en beschrijven hoe die verliep.

Begrippen:

pemoeda's

politionele acties

B

Indonesië onafhankelijk

Leerdoel:

Je kan de directe oorzaken en gevolgen noemen van de onafhankelijkheid van Indonesië.

Begrippen:

Verenigde Naties (VN)

soevereiniteit

dekolonisatie

C

Na de onafhankelijkheid

Leerdoel:

Je kan beschrijven hoe de relatie tussen Nederland en Indonesië was na 1949.

 

guerilla

oorlogsmisdaad

17 augustus 1945: Soekarno roept onafhankelijkheid van de Republiek Indonesië uit.

Dit deed hij onder druk van de pemoeda's. Dit waren jonge nationalisten die met behulp van de Japanners waren gedrild tot militairen. 

De pemoeda's bezetten overheidsgebouwen en voerden gruwelijke moordpartijen uit op Nederlanders en Indo's. 

Leerdoel:

Je kan verklaren waarom Nederland een oorlog in Indonesië begon en beschrijven hoe die verliep.

Begrippen:

pemoeda's

politionele acties

De dekolonisatie van Indonesië

A

DeBoze burgers

Een koloniale oorlog

 

guerilla

oorlogsmisdaad

Reactie Nederland: weigerden de onafhankelijkheid te accepteren. 

Pemoeda's waren terroristen, Soekarno een verrader.

Het lukte het KNIL niet om het verzet te breken. Daarom stuurt Nederland meer soldaten naar Nederlands-Indië.

Gevolg was een oorlog tot 1949, met daarin twee politionele acties. 

De dekolonisatie van Indonesië

A

DeBoze burgers

Een koloniale oorlog

Wat zijn Pemoeda's?

1. Belangrijke Indische specerijen
2. Indonesiërs die trouw zijn aan Nederland
3. Gewapende nationalistische troepen trouw aan Soekarno
4. Indonesische voetbalsupporters

Waar staat de afkorting KNIL voor?

1. Koninklijk Noord Indisch leger
2. Koninklijk Nederlands Indonesisch leger
3. Koninklijk Noord Iers leger
4. Koninklijk Nederlands Indisch leger

Van welke eilandengroep vochten er veel mensen in het KNIL?

1. ABC-eilanden
2. Molukken
3. Indonesie
4. TVTAS

Wat wordt er bedoeld met een “politionele actie”?

1. Militair ingrijpen om de orde te herstellen in Nederlands-Indie
2. Militair ingrijpen om de orde te herstellen door Britse troepen in Brits-Indie
3. Militair ingrijpen om de orde te herstellen door Franse troepen in Algerije
4. Militair ingrijpen om de orde te herstellen door Franse troepen in Vietnam

Politionele acties:

• In korte tijd fors meer Nederlandse soldaten in Indonesië
• Een groot gebied werd veroverd

Betekenis politionele actie:

• Politie zorgt voor orde en rust in eigen land
• Nederlanders dachten dat het twee acties waren, in feite was het 4 jaar lang oorlog!

De dekolonisatie van Indonesië

A

DeBoze burgers

Een koloniale oorlog

• De indonesische vrijheidsstrijders vochten terug met een guerrilla.
  
  
• Bij een guerrilla voeren kleine groepen strijders een korte aanval uit en trekken zich daarna snel terug. Ze verschuilen zich in de bossen en in huizen.
  
  
• Reactie Nederland: gewone burgers doden in de hoop de vijand uit te schakelen. Dit is een oorlogsmisdaad.

De dekolonisatie van Indonesië

A

DeBoze burgers

Een koloniale oorlog

Welk begrip hoort bij:
Een soort kleine, ondergrondse oorlog tegen een grotere tegenstander, waarbij met kleine aanvallen de tegenstander schade wordt toegebracht.

1. Guerrillastrijd
2. Burgeroorlog
3. verrassingsaanvallen
4. Terrorisme

Ook de Verenigde Staten had kritiek:

• dreigden economische hulp stop te zetten
• Nederland had deze hulp in eigen land hard nodig

De dekolonisatie van Indonesië

B

DeBoze burgers

Indonesië onafhankelijk

De Verenigde Naties (VN) had kritiek op het optreden van NL:

• VN = organisatie die wil zorgen voor vrede en veiligheid
• NL zou direct moeten stoppen met hun oorlog
• Leiders van Indonesië vrijlaten
• Praten over onafhankelijkheid

Leerdoel:

Je kan de directe oorzaken en gevolgen noemen van de onafhankelijkheid van Indonesië.

Begrippen:

Verenigde Naties (VN)

soevereiniteit

dekolonisatie

De dekolonisatie van Indonesië

B

DeBoze burgers

Indonesië onafhankelijk

Gevolg:

• Nederland en Indonesië gaan onderhandelen over soevereiniteit: recht op zelfbestuur. 
• Wat moet er gebeuren met KNIL-soldaten?
• Wat moet er gebeuren met Nederlandse bedrijven in Indonesië?
• 27 december 1949: Indonesië onafhankelijk: Soekarno als leider

De dekolonisatie van Indonesië

B

DeBoze burgers

Indonesië onafhankelijk

Gevolgen van onafhankelijkheid:

• WO2 en koloniale oorlog hadden grote schade toegebracht aan de economie van Indonesië
• Sommige regio's wilden geen onderdeel zijn van Indonesië (Molukken en Atjeh eigen staat)
  Het leger werd ingezet om ze bij de republiek te houden. 
• Veel Nederlanders en Indo's werden na de onafhankelijkheid gewantrouwd
• 1957: Nederlandse bedrijven werden eigendom van de Indonesische staat. In ruil kreeg Nederland een financiële vergoeding. 

De dekolonisatie van Indonesië

B

DeBoze burgers

Indonesië onafhankelijk

Wat is dekolonisatie?

1. Het zelfstandig worden van een kolonie
2. Segregatie van bevolkingsgroep
3. Apartheid
4. Onderdrukking

Welke uitspraak over de Verenigde Naties is juist?


De Verenigde Naties zijn:

1. de oorzaak van de Koude Oorlog
2. een organisatie van Westerse landen
3. opgericht om conflicten op te lossen
4. opgericht na de Koude Oorlog

Wat was de reden waarom Molukse soldaten + gezinnen naar Nederland kwamen?

1. Ze hadden met de Nederlanders tegen de Indonesiërs gevochten.
2. Ze waren op zoek naar werk.
3. Ze werden door de nieuwe Indonesische regering als verraders gezien.
4. Ze moesten vluchten vanwege klimaatproblemen in de Molukken.

Wat betekent soevereiniteit?

1. Dat is wie de hoogste macht/gezag heeft in een land.
2. Dat is wie leider is van een politieke partij.
3. Dat is wanneer een land een onderdeel is van een groter wereldrijk.
4. Dat is een ander woord voor de koning of koningin.

Waarom was men in Indonesië tegen een onafhankelijke Molukse Republiek?

1. Een onafhankelijke Molukse Republiek zat de eenheid van Indonesië in de weg
2. Er was een gebrek aan geld voor een onafhankelijke Molukse Republiek
3. Een onafhankelijke Molukse Republiek mocht wel, maar pas wanneer Indonesië stabiel was
4. Veel Molukkers hadden in het KNIL gediend. Ze voelden zich verbonden met NL. Men zag hen als verraders.

Hoe kon Indonesië onafhankelijk worden van Nederland?

1. Omdat Nederland Dit geen probleem vond
2. Omdat Nederland hierom had gevraagd
3. Omdat de Sovjet-Unie Nederland hiertoe dwong
4. Omdat Amerika Nederland hiertoe dwong

Soekarno was:

1. de leider van de nationalisten in Indonesie
2. een Nederlandse generaal
3. een nationalistische Chinese vrijheidsstrijder
4. een Japanse generaal

Wanneer droeg Nederland de soevereiniteit over aan Indonesië?

1. 1945
2. 1947
3. 1948
4. 1949

Hieronder staan vier gebeurtenissen die te maken hebben met de geschiedenis van Indonesië. 

Zet deze gebeurtenissen in de juiste volgorde, van vroeger naar later.

1

2

3

4

De Eerste Politionele Actie begint.

Nederland erkent de onafhankelijkheid van Indonesië.

Japan bezet Indonesië.

Soekarno roept de onafhankelijke Republiek Indonesië uit.

300.000 Nederlanders en Indo's verhuisden naar Nederland en namen hun eigen cultuur mee. 

Molukkers:

• Hadden gestreden in het KNIL
• Bang gestraft te worden door Indonesische nationalisten
• 1950: roepen zelf onafhankelijke Republiek der Zuid-Molukken uit (Republik Maluku Selatan, RMS)
• Het Indonesische leger bezette de Molukken
• Nederland haalde de oud-KNIL soldaten en hun familie op (12.500 mensen)

Leerdoel:

Je kan beschrijven hoe de relatie tussen Nederland en Indonesië was na 1949

De dekolonisatie van Indonesië

C

DeBoze burgers

Na de onafhankelijkheid

1970: Molukkers voeren actie in Nederland:

• waren kil ontvangen in Nederland (oa kamp Westerbork)
• konden nog niet terug naar de Molukken
• Nederland moest zich meer inzetten voor een onafhankelijke Molukse staat
  
  
• Treinkaping bij Wijster (Drenthe)
• Treinkaping bij de Punt (Groningen)
• Gijzeling basisschool (Drenthe)

De dekolonisatie van Indonesië

C

DeBoze burgers

Na de onafhankelijkheid

Ruzie over Nieuw-Guinea:

• Was niet onderdeel van soevereiniteitsoverdracht
• Indonesië vond dat dit gebied bij Indonesië hoorde
• Ruzie leidde bijna tot een nieuwe oorlog
• VS zet Nederland onder druk
• 1963: Nederland geeft gebied alsnog aan Indonesië

De dekolonisatie van Indonesië

C

DeBoze burgers

Na de onafhankelijkheid

Op welke manier probeerde de Molukse gemeenschap aandacht te vragen voor de Molukse Republiek?

1. Gijzeling en treinkaping
2. Stakingen in Den Haag
3. Doelbewust vermoorden van Nederlandse burgers
4. Overleg met de minister-president

Waarom kaapten deze Molukse jongeren de trein en het Indonesisch consulaat?

1. Zij voelden zich in de steek gelaten door de Nederlandse overheid.
2. Hun vaders hadden gevochten in het KNIL en moesten daarom verplicht naar Nederland.
3. De Molukkers was een eigen republiek RMS beloofd.
4. Alle antwoorden zijn goed.

In welk jaar werd de RMS uitgeroepen?

1. 1945
2. 1949
3. 1950
4. 1951

Waarom waren de Molukkers boos op de Nederlandse regering?

1. De Nederlandse regering had hen beloofd dat ze mochten blijven in Nederland.
2. De Nederlandse regering had hen onafhankelijkheid beloofd van Nederland
3. De Nederlandse regering had hen beloofd dat ze onderdeel van Indonesië mochten zijn.
4. De Nederlandse regering had hen een eigen staat beloofd: de RMS

Af en toe nog spanningen:

• 1998: weinig democratie in Indonesisch bestuur
  Nederland gaat zich ermee bemoeien 
  Gevolg: politieke ruzie 
• Eis: excuses of schadevergoeding van Nederland 
  In begin was dit onbespreekbaar
  Sinds 1990 gaat men er langzaam op een andere manier naar kijken

De dekolonisatie van Indonesië

C

DeBoze burgers

Na de onafhankelijkheid