Hoofdstuk 4 Paragraaf 2 De Stedelijke Burgerij

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

De stedelijke burgerij 

Doelen voor deze les: 

• Je kan het volgende kenmerkend aspect in je eigen woorden uitleggen: ‘De opkomst van de stedelijke burgerij en de toenemende zelfstandigheid van steden.’

• Je kan uitleggen hoe de zelfstandigheid van steden toenam. 

• Je kan uitleggen welke groepen in steden leefden. 

• Je kan uitleggen hoe de vrijheid van Europeanen toenam. 

• Je kan uitleggen wat stadsrechten waren. 

• Je kan uitleggen hoe de heer toch invloed hield in een stad. 

• Je kan uitleggen hoe je lid werd van de burgerij. 

• Je kan uitleggen wie niet lid konden worden van de burgerij.

• Je kan uitleggen hoe het stadsbestuur in elkaar stak.

• Je kan uitleggen wat een vroedschap was.

• Je kan uitleggen wat een schutterij was.

• Je kan uitleggen wat een gilde was.

• Je kan uitleggen wat de reactie was van de edelen op dat de ‘stadslucht vrij maakte.’

• Je kan uitleggen wie niet lid konden worden van de burgerij.

• Je kan uitleggen hoe het stadsbestuur in elkaar stak.

• Je kan uitleggen wat een vroedschap was.

• Je kan uitleggen wat een schutterij was.

• Je kan uitleggen wat een gilde was.

• Je kan uitleggen wat de reactie was van de edelen op dat de ‘stadslucht vrij maakte.’

Lesdoel: Je kan het volgende kenmerkend aspect in je eigen woorden uitleggen ‘De opkomst van de stedelijke burgerij en de toenemende zelfstandigheid van steden.’

Wat is een ander woord voor 'urbanisatie' en wat betekent het?

Waaraan kan je herkennen dat dit een Hanzestad is?

Noem 2 rechten van stadsrechten en 1 plicht van stadsrechten.

Zelfstandige steden

Privileges van stadsrechten zijn: 

• Recht van eigen bestuur. 
• Eigen wetten. 
• Het recht om tol te heffen. 
• Recht om een stadsmuur te bouwen. 

Plichten: 

• Belasting betalen aan de vorst. 
• De heer mag een baljuw/schout aanstellen in de stad. 

Leg het motief uit van edelen om stadsrechten te geven.

Zelfstandige Steden

Voordelen van een vorst bij stadsrechten: 

1. Kon profiteren van de groeiende geldeconomie. 
2. Hield toch invloed op een plek, waar zijn invloed al verminderde. 

Deze stad heeft stadsrechten, waar kun je dat aan zien?

Aan de slag: Huiswerk

Paragraaf 4.2:

Opdracht 1, 2, 12 en 13

De stedelijke burgerij 

0

Leg het motief uit van edelen om stadsrechten te geven.

Leg uit hoe je burger kon worden van een stad.

De stedelijke samenleving

Hoe kan je burger worden?

1. Minimaal 1 jaar en 1 dag in de stad wonen. 
2. Lid van een gilden. 

De stedelijke samenleving

Burgerrechten waren: 

1. Beschermt door stadsrecht. 
2. Jezelf verdedigen voor de stedelijke rechtbank. 
3. Lid worden bij de schutterij.

Geestelijken vallen niet onder burgerrechten. Zij vielen onder de kerkelijke recht. Joden mochten niet lid worden van de burgerij. 

0

De stedelijke samenleving

Gilden zijn: Stedelijke organisatie van beoefenaars van een bepaald ambacht. 

Gilden zorgden voor: 

1. Hoeveel ambachtslieden van die ambacht in één stad mochten werken. 
2. Beroepsopleiding van die ambacht. 
3. Stelde kwaliteit van de producten vast. 
4. Stelde de prijzen vast. 
5. Zorgen voor zieken/bejaarden/invaliden. 
6. Zorgden voor begrafenis.
7. Ondersteunen van weduwen. 

0

Meer vrijheid, minder horigheid

Door de toenemende macht van de steden werd de invloed van de lagere adel beperkt. 

Om te voorkomen dat te veel mensen het platteland verlieten, schaften edelen herendiensten af en vroegen zij daarvoor geld. 

Lesdoel: ‘De opkomst van de stedelijke burgerij en de toenemende zelfstandigheid van steden.’

Aan de slag: Huiswerk

• Opdracht 1 t/m 7

Welk KA hoort bij deze afbeelding?

Welk KA hoort bij deze afbeelding?

Welk KA hoort bij deze afbeelding?

Welk KA hoort bij deze afbeelding?

Welk KA hoort bij deze afbeelding?

Welk KA hoort bij deze afbeelding?

Welk KA hoort bij deze afbeelding?

de opkomst van handel en ambacht die de basis legde voor het herleven van een agrarisch-urbane samenleving

de opkomst van de stedelijke burgerij en de toenemende zelfstandigheid van steden

het begin van staatsvorming en centralisatie

Aan de slag: Huiswerk

Paragraaf 4.2

• Opdracht 1, 2, 12 en 13