diabetes mellitus

• Afp
• MBO
• Studiejaar 1

Wat weet je van
Diabetes Mellitus (DM)?

de normaal waarde van bloedsuiker
wanneer je geen diabetes mellitus hebt.

1. tussen 4 en 8 mmol
2. tussen 4- 10 mmol
3. tussen 4- 6 mmol
4. tussen 4 -15 mmol

De bloedsuikerspiegel wordt door twee hormonen geregeld: insuline en glucagon. Ze hebben een tegengestelde werking. Beide hormonen worden geproduceerd door de eilandjes van Langerhans in de alvleesklier (pancreas).

Insuline

Een normale glucoseconcentratie ligt tussen de 4 en 7,8 mmol per liter. De normale nuchtere glucosewaarde is lager dan 6,1 mmol per liter.

Wat is van toepassing bij diabetes mellitus type 2?

1. De alvleesklier maakt te weinig insuline aan
2. Een overschot aan suiker in het bloed
3. Weinig volkoren producten eten
4. Geen yoghurt eten

Wat is er met de alvleesklier aan de hand bij diabetes Type 1?

1. Er wordt door de eilandjes van Langerhans te weinig insuline aangemaakt
2. Er wordt door de eilandjes van Langerhans te veel insuline aangemaakt
3. Er wordt door de eilandjes van Langerhans geen insuline meer aangemaakt

Marit heeft type-2-diabetes mellitus. Soms krijgt ze het ineens warm, ze zweet, ze voelt zich moe, krijgt honger en gaat beven.

Wat kan de oorzaak zijn van deze symptomen bij diabetes mellitus?

1. Hypo
2. Hyper

Hypoglykemie is een te laag bloedsuikergehalte. Kenmerken zijn: bleek, zweten, moe, hoofdpijn, honger, beven, slecht zien, duizelig en humeurig.

Iemand met diabetes kan ook een te hoog bloedsuikergehalte hebben. Dat is een hyperglykemie. Kenmerken daarvan zijn: dorst, veel plassen, droge tong, slaperig, moe.

Suikervrij gebak is een prima alternatief op een feestje.

1. 
2. 

wat is nefropathie?

1. aantasting van de elandjes van Langerhans
2. aantasting van de nieren
3. aantasting van de alvleesklier
4. aantasting van de lever

Wat kun je doen om de kans
op complicaties te verkleinen?

Wanneer maakt de alvleesklier helemaal geen insuline meer aan

1. diabetes type 1
2. diabetes type 2
3. bij beiden
4. bij geen van deze antwoorden

hyper

hypo

Wat zijn symptomen van een hyperglykemie?

Als je deze verschijnselen herkent, moet je de volgende acties ondernemen.

bloedsuiker prikken, kijken of er een bij spuit schema is.
 

Werkwijze bij het pre-coma door hyperglykemie:

Raadpleeg direct een arts.

Bewaak de vitale functies.

Observeer de huid.

Houd de temperatuur in de gaten.

Bepaal de bloedglucosewaarde.

Vang, als de zorgvrager moet plassen, de urine op voor onderzoek.

Wat zijn symptomen van een hypoglykemie?

Handelen bij lage glucosewaarden

Als je denkt dat iemand een hypo heeft, moet je altijd eerst de bloedglucosespiegel meten om zeker te weten dat er sprake is van een hypo. Als de zorgvrager nog bij bewustzijn is, handel je als volgt:

Geef de zorgvrager een glas suikerwater of een suikerklontje.

Observeer het bewustzijn, probeer contact te houden met de zorgvrager.

Bepaal de bloedglucosewaarde.

Als de zorgvrager bij bewustzijn blijft, rapporteer je wel wat is voorgevallen in het zorgdossier en overleg je met de wijkverpleegkundige. Dit in verband met het opsporen van de oorzaak en preventie.

Een diabeticus moet meer rekening houden met de hoeveelheid koolhydraten in zijn voeding dan met de hoeveelheid suiker.

1. 
2. 

Hyperglycemie

Hypoglycemie

Veel
plassen

bleekheid

Beven

Dorst

honger

Wisselend humeur

slaperigheid

Moeheid

Slecht zien

Hoofdpijn

zweten

droge mond ( tong)

Patiënt X heeft een bloedsuiker van 3,3 mmol. Wat doe je?

1. Patiënt X heeft een hyperglycemie. Je dient extra insuline toe.
2. Patiënt X heeft een hypoglycemie. Je dient extra insuline toe.
3. Patiënt X heeft een hyperglycemie. Je geeft je patiënt snelle koolhydraten, bijvoorbeeld een Dextro-pil
4. patiënt X heeft een hypoglycemie. Je geeft je patiënt snelle koolhydraten, bijvoorbeeld een Dextro-pil.

Pancreas

Klier met een dubbele functie

1.  productie van verteringssap 

2. Productie van hormonen

Pancreas

Hormoonklieren hebben geen afvoerbuis, dus interne secretie. 

Hormonen wordt rechtstreeks door de omliggende bloedvaten opgenomen 

Alvleesklier heeft wel een buis. 

Eilandjes van Langerhans

Eilandjes van Langerhans produceren hormonen.

Eén eilandje bestaat uit ongeveer 100cellen.

Alvleesklier heeft ongeveer een miljoen eilandjes 

Eilandjes van Langerhans

Meeste cellen produceren insuline (insula = eiland)

Ook Glucagon wordt geproduceerd

Alpha hormoon- Glucagon

Beta hormoon- Insuline

De vingerprik

• Zijkant van de vinger
• Handen wassen
• Cliënt 1e druppel, zorgmedewerker 2e druppel
• Naaldje in de naaldencontainer

Freestyle libre

• Sensor 
• Reader of smartphone
•  Geen vingerprikken meer

Insuline injecteren

• Insulinepen op kamertemperatuur 
• Noteer aanbreekdatum
• Dubbele controle 
• Nieuwe pen bij minder dan 12 IE
• Wissel de injectieplaats af