2425 1.6 Oplossingen voor waterproblemen

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

1.6 Oplossingen voor waterproblemen

Leerdoelen

Je kan:

• maatregelen noemen die wateroverlast en watertekorten in laaggelegen en stedelijke gebiedebieden kunnen beperken;
• maatregelen noemen die verdroging in de hooggelegen gebieden kunen beperken;
• het verschil uitleggen tussen adaptie aan wateroverlast en acceptatie van wateroverlast. 

Omgaan met klimaatverandering

Mitigatie: tegengaan of beperken van klimaatverandering door het reduceren van de broeikasgasuitstoot.

Adaptatie: aanpassing van natuurlijke en menselijke systemen aan de huidige en de te verwachten gevolgen van klimaatverandering.

Adaptie

Wij passen ons aan aan de watertekorten/overlast om zo de kwetsbaarheid te verminderen of ervan te profiteren.

-> laag- en hooggelegen gebieden beschermen en gevolgen van droogte, wateroverlast of hitte beperken

-> samenwerken over de grens is hierbij belangrijk

Hoe noem je het schaalniveau waarbij men over de grens op het gebied van water samenwerkt?

Waarom is het zo belangrijk om samen te werken op het gebied van water?

Acties in de bovenloop hebben gevolgen voor de midden- en benedenloop.

Aan het werk

Maken opdrachten 3 en 4

Deze maak je op papier en gaan we daarna bespreken. 

Groepjes

Groep 1: Tessa,  Raihana,  Amy, Pepijn 

 Groep 2: India-Chloë,  Kirsten,  Viggo,  Phiene 

Groep 3: Stijn, Tycho, Dex, Noa

Groep 4: Nino, Orlando, Tiemen

Groep 5: Melle, Tess, Daphne, Raoul

Groep 6: Nienke,Jada,Juliëtte

Vraag 3

A.

Noem twee bewijzen waaruit blijkt dat je hier te maken hebt met een veenpolder en een droogmakerij, zoals de Haarlemmermeerpolder dat een drooggelegd meer is.

Gebruik bron 38.

B.

Hoe kan bodemdaling in dit veengebied gestopt worden en wat voor gevolg heeft dit voor het landgebruik?

C.

De maatregel uit de vorige vraag heeft nog twee andere positieve effecten. Noem deze twee effecten.

3a Noem twee bewijzen waaruit blijkt dat je hier te maken hebt met een veenpolder en een droogmakerij, zoals de Haarlemmermeerpolder dat een drooggelegd meer is.Gebruik bron 38.

Antwoord

De veenpolder ligt hoger en de droogmakerij lager. De ondergrond van de veenpolder bestaat uit veen en van de droogmakerij uit (zee)klei.

3b Hoe kan bodemdaling in dit veengebied gestopt worden en wat voor gevolg heeft dit voor het landgebruik?

Antwoord

Door de waterstand in de veengebieden te verhogen stopt de bodemdaling. Het land is nu niet meer geschikt voor de veeboeren en krijgt nu bestemming natuur.

3c De maatregel uit de vorige vraag heeft nog twee andere positieve effecten. Noem deze twee effecten.

Antwoord

Meer zoetwater voorkomt verzilting en de natuur wordt gevarieerder/de biodiversiteit neemt toe.

Vraag 4

A.

Leg uit dat de waterschappen tegenwoordig moeten schipperen tussen twee tegenovergestelde problemen die veroorzaakt worden door de klimaatverandering.

B.

Een hydroloog, werkzaam op de hoge zandgronden, heeft de volgende leus: ‘Zo nat mogelijk de winter uit.’

Leg uit wat daarmee wordt bedoeld en hoe je dit voor elkaar krijgt.

C.

Stel dat jij als beleidsmedewerker bij het waterschap de ingebrachte watertoetsen moet beoordelen.

Krijgt een projectontwikkelaar bij de aanleg van een nieuwbouwwijk met 40 procent groene daken sneller groen licht van jou om met de bouw te starten dan een bouwer die 40 procent van de huizen voorziet van zonnecollectoren? Onderbouw je antwoord met argumenten.

4a Leg uit dat de waterschappen tegenwoordig moeten schipperen tussen twee tegenovergestelde problemen die veroorzaakt worden door de klimaatverandering.

Antwoord

Door de klimaatverandering ontstaat er vaker wateroverlast door de heftige buien en verdroging. Waterschappen moeten zorgen dat de mensen droge voeten houden maar ook beschikken over voldoende water bij droogte

4b Een hydroloog, werkzaam op de hoge zandgronden, heeft de volgende leus: ‘Zo nat mogelijk de winter uit.’

Leg uit wat daarmee wordt bedoeld en hoe je dit voor elkaar krijgt.

Antwoord

Aan het eind van de winterperiode de grondwaterstand zo hoog mogelijk hebben zodat het water in de droge periode die volgt, gebruikt kan worden. Dit kan hij doen door het water zo lang mogelijk in het gebied te vast te houden.

4c Stel dat jij als beleidsmedewerker bij het waterschap de ingebrachte watertoetsen moet beoordelen.

Krijgt een projectontwikkelaar bij de aanleg van een nieuwbouwwijk met 40 procent groene daken sneller groen licht van jou om met de bouw te starten dan een bouwer die 40 procent van de huizen voorziet van zonnecollectoren? Onderbouw je antwoord met argumenten.

Antwoord

De bouwer met 40 procent groene daken krijgt eerder toestemming omdat de groene daken helpen met het bufferen van regen in de stad bij heftige buien en zorgen voor verkoeling bij hitte.

Leerdoelen

Je kan:

• maatregelen noemen die wateroverlast en watertekorten in laaggelegen en stedelijke gebiedebieden kunnen beperken;
• maatregelen noemen die verdroging in de hooggelegen gebieden kunen beperken;
• het verschil uitleggen tussen adaptie aan wateroverlast en acceptatie van wateroverlast. 

1.6 Oplossingen voor waterproblemen

Meerlaagsveiligheid is een voorbeeld van

1. Adaptie
2. Mitigatie

Het water moet langer vasgehouden worden om te voorkomen dat het snel naar een lager gelegen gebied stroomt. Dit wordt gedaan door het aanleggen van waterrijke natuurgebieden en meer groenvoorzieningen

Het overtollige water wordt tijdelijk opgeslagen in een retentiegebied. Dit is een gebied wat mag overstromen en weer droog valt als het waterpeil is gezakt

Als vasthouden en bergen niet meer mogelijk is, moet het water gecontroleerd mogelijk worden afgevoerd. Via kanalen en rivieren naar de zee. 

Bij een watertoets wordt gekeken over er bij nieuwbouwlocaties rekening is gehouden met de veiligheid, de wateroverlast, de waterkwaliteit, de verdroging en of de waterproblemen niet worden afgewenteld op een ander gebied.

De dijkgraaf van het waterschap doet de volgende twee uitspraken over de meerlaagsveiligheid.
I In de tweede laag van de meerlaagsveiligheid staan vooral preventie en informatie voorziening centraal.
II In de eerste laag gaat het vooral om versterking van waterkeringen, suppleties en rivierverruiming.

1. I is juist, II is onjuist.
2. I is onjuist, II is juist.
3. Beide zijn juist.
4. Beide zijn onjuist.

Den Haag en Rotterdam willen meer groen aanbrengen in hun gemeenten om de wateroverlast te verminderen. Leg uit dat het aanleggen van meer groen ervoor kan zorgen dat er minder wateroverlast optreedt.

Hoosbuien veroorzaken steeds meer wateroverlast in steden. Groene daken en waterpleinen worden steeds meer ingezet om wateroverlast te voorkomen. Leg voor beide uit hoe het werkt en bij welk onderdeel van de drietrapsstrategie het past.

Huiswerk/ voorbereiden op toets

Maken opdrachten 3 en 4, 5, 6 en de samenvattingsopdracht.

Maken test jezelf.

Maken formatieve toets LessonUp

Maar nu:

een actieve groepsopdracht!